Chẩn đoán CT Cột sống

Tài liệu "Chẩn đoán CT Cột sống" sẽ giới thiệu tới các bạn một số thông tin cơ bản về: Chấn thương cột sống-tủy sống; bệnh lý thoái hóa; khối u cột sống và tủy sống. Mời các bạn cùng tìm hiểu và tham khảo nội dung thông tin tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chẩn đoán CT Cột sống Ch−¬ng IIIChÈn ®o¸n CT Cét sèng 101 Bµi 1 : ChÊn th−¬ng cét sèng-tñy sèngDo lîi thÕ chôp nhanh vµ m¸y chôp CT phæ biÕn h¬n so víi m¸y chôp CHT nªn chôp CT cétsèng lµ mét ph−¬ng ph¸p chÈn ®o¸n h×nh ¶nh ®−îc lùa chän nhiÒu trong chÈn ®o¸n chÊnth−¬ng cét sèng-tñy sèng.S¬ ®å sau ®©y liÖt kª c¸c h×nh ¶nh chÊn th−¬ng cét sèng theo c¬ chÕ chÊn th−¬ng. Xin l−u ýr»ng c¸c tæn th−¬ng cã thÓ gÆp ®¬n ®éc, nh−ng th−êng gÆp lµ cã sù phèi hîp nhiÒu tæn th−¬ngcïng lóc.ChÊn th−¬ng cét sèng do lùc nÐnChÊn th−¬ng cét sèng do lùc kÐo 102ChÊn th−¬ng cét sèng do lùc ®a chiÒuH×nh th¸i c¸c lo¹i tæn th−¬ng còng thay ®æi tïy theo ®o¹n cét sèng. VÝ dô nh− cét sèng cæ haygÆp vì phøc t¹p th©n ®èt sèng, ®ông giËp tñy, trËt khíp khèi bªn, ®øt d©y ch»ng gian gai.Ng−îc l¹i, ë cét sèng th¾t l−ng th−êng gÆp vì th©n ®èt, xÑp th©n ®èt, tho¸t vÞ ®Üa ®Öm. Nguyªnnh©n lµ do cét sèng cæ cã tÇm ho¹t ®éng réng nh−ng l¹i Ýt ®−îc b¶o vÖ (c¸c d©y ch»ng nhá vµm¶nh, c¸c khèi c¬ bao quanh nhá bÐ), c¸c ®èt sèng nhá nªn søc chÞu ®ùng lùc t¸c ®éng dochÊn th−¬ng kÐm h¬n.Do h¹n chÕ cña m¸y chôp CT chØ c¾t ®uîc theo mÆt ph¼ng ngang, nªn mét b−íc kh«ng thÓthiÕu cña chôp CT cét sèng lµ t¸i t¹o ¶nh theo c¸c mÆt ph¼ng kh¸c nhau, trong ®ã quan trängnhÊt lµ mÆt ph¼ng ®øng däc gi÷a (sagittal).ChÕ ®é më cöa sæ (windows) theo hai cöa sæ m« mÒm vµ cöa sæ x−¬ng.Chóng ta cã thÓ thÊy ®−îc nh÷ng tæn th−¬ng sau trªn chôp CT cét sèng :1. Nh÷ng tæn th−¬ng cña th©n ®èt sèng 1.1. Vì th©n ®èt sèng : ®−êng vì cã thÓ ®¬n gi¶n chØ cã mét ®−êng, hoÆc cã nhiÒu ®−êng vì phøc t¹p víi nhiÒu m¶nh rêi di lÖch, cã thÓ chÌn Ðp thÇn kinh hoÆc kh«ng, sè l−îng cã thÓ chØ ë mét ®èt sèng, cã thÓ nhiÒu ®èt. 1.2. XÑp th©n ®èt sèng : cã thÓ xÑp ®¬n thuÇn mét ®èt sèng hoÆc xÑp nhiÒu ®èt sèng. 1.3. NhÊn m¹nh : cho dï lµ vì hay xÑp th©n ®èt sèng, th× ®iÒu quan träng nhÊt lµ cã hay kh«ng cã tæn th−¬ng t−êng sau th©n ®èt, v× nÕu cã tæn th−¬ng t−êng sau th× nguy c¬ chÌn Ðp tñy vµ c¸c rÔ thÇn kinh lµ rÊt cao (h×nh 1). 1.4. Tr−ît ®èt sèng : th−êng ®i kÌm trËt khíp cña khèi khíp bªn. Møc ®é tr−ît ®èt sèng ®−îc chia thµnh c¸c møc ®é : ®é 1 = 1/3 th©n ®èt, ®é 2 = 2/3 th©n ®èt, ®é 3 = tr−ît toµn bé th©n ®èt (tÝnh theo chiÒu tr−íc-sau cña th©n ®èt sèng). 103 H×nh 1 Vì th©n ®èt sèng låi t−êng sau th©n ®èt g©y hÑp èng sèng vµ chÌn Ðp thÇn kinh2. Nh÷ng tæn th−¬ng cña cung sau ®èt sèng : Chñ yÕu lµ gÉy cung sau, trËt khíp khèi bªn gi÷a c¸c mám mÊu khíp cña c¸c ®èt sèng víi nhau. H×nh 2 GÉy cung sau ®èt sèng c¶ hai bªn3. Nh÷ng tæn th−¬ng cña d©y ch»ng : §øt d©y ch»ng th−êng quan s¸t thÊy ë nh÷ng vÞ trÝ d©y ch»ng lín, dÇy nh− ë cét sèng th¾t l−ng. Do h−íng ®i cña c¸c d©y ch»ng kh«ng theo ph−¬ng n»m ngang vµ ®é ph©n gi¶i cña ¶nh t¸i t¹o kh«ng cao nªn viÖc x¸c ®Þnh ®øt d©y ch»ng kh¸ khã kh¨n. ChØ cã d©y ch»ng vµng cã h−íng ®i ngang nªn dÔ x¸c ®Þnh cã tæn th−¬ng hay kh«ng.4. Nh÷ng tæn th−¬ng cña ®Üa ®Öm : Cã thÓ thÊy ®−îc vì ®Üa ®Öm (th−êng ®i kÌm vì th©n ®èt sèng cã ®−êng vì xuyªn qua ®Üa ®Öm) hoÆc tho¸t vÞ ®Üa ®Öm. H×nh ¶nh tho¸t vÞ ®Üa ®Öm do chÊn th−¬ng th−êng gÆp do nh÷ng chÊn th−¬ng nÆng, g©y r¸ch vµnh x¬ dÉn ®Õn tho¸t vÞ nh©n nhÇy cÇn ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¶ ¶nh c¾t ngang vµ ¶nh t¸i t¹o theo mÆt ph¼ng ®øng däc gi÷a sagittal. 1045. Nh÷ng tæn th−¬ng cña tñy sèng : Khã x¸c ®Þnh h¬n so víi céng h−ëng tõ v× ®é ph©n gi¶i cña h×nh ¶nh trong èng sèng kÐm, ®Æc biÖt h×nh ¶nh gi¶m tû träng cña phï tñy do chÊn th−¬ng chØ cã thÓ thÊy ®−îc nÕu ph¹m vi phï tñy réng. Mét h×nh ¶nh kh¸c lµ rçng tñy sau chÊn th−¬ng th× dÔ thÊy h¬n so víi phï tñy, tuy nhiªn khã thÊy nÕu æ rçng nhá h¬n 3mm. Bªn c¹nh c¸c h×nh ¶nh tæn th−¬ng tñy, cã thÓ thÊy h×nh ¶nh c¸c tæn th−¬ng chÌn Ðp tñy nh− m¶nh x−¬ng, tho¸t vÞ ®Üa ®Öm, m¸u tô, tr−ît ®èt sèng...Nh×n chung, viÖc ®¸nh gi¸ tæn th−¬ng tñy sèng trªn CT khã h¬n nhiÒu so víi trªn CHT.6. Nh÷ng tæn th−¬ng m¸u tô : Th−êng gÆp lµ m¸u tô ngoµi mµng cøng do vì ®èt sèng, ®«i khi gÆp m¸u tô d−íi mµng cøng trong chÊn th−¬ng cét sèng l−ng. ThÓ hiÖn trªn h×nh ¶nh lµ nh÷ng h×nh t¨ng tû träng ë c¸c vÞ trÝ chÞu t¸c ®éng trùc tiÕp cña lùc sang chÊn hoÆc gÇn c¸c æ vì x−¬ng. Riªng m¸u tô d−íi mµng cøng cã thÓ di chuyÓn tõ ®o¹n cét sèng nµy sang ®o¹n cét sèng kh¸c theo t− ...