Cho tôm ăn một cách có hiệu quả

Soraphat Panakorn, Novozymes, Thái Lan Tạp chí Nuôi trồng Thủy sản Châu Á, số 7, tháng 03 - 04/2011 Người nuôi nên kiểm soát chặt chẽ việc cho tôm ăn vì thức ăn luôn chiếm chi phí cao nhất. Lượng thức ăn cần phải điều chỉnh phù hợp theo thời tiết và điều kiện ao nuôi. Chi phí thức ăn trong nuôi tôm thường chiếm 50% tổng chi phí đầu tư và việc quản lý thức ăn vẫn cần phải được cải tiến.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cho tôm ăn một cách có hiệu quả Cho tôm ăn một cách có hiệu quảSoraphat Panakorn, Novozymes, Thái LanTạp chí Nuôi trồng Thủy sản Châu Á, số 7, tháng 03 - 04/2011Người nuôi nên kiểm soát chặt chẽ việc cho tôm ăn vì thức ăn luôn chiếm chi phí caonhất. Lượng thức ăn cần phải điều chỉnh phù hợp theo thời tiết và điều kiện ao nuôi.Chi phí thức ăn trong nuôi tôm thường chiếm 50% tổng chi phí đầu tư và việc quản lýthức ăn vẫn cần phải được cải tiến. Chất thải hữu cơ, thức ăn thừa tích tụ sẽ gây ra hơn60% các vấn đề trong ao nuôi tôm. Nếu hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) là 1:1 thì cứ chovào ao 100 kg thức ăn sẽ có đến 70 kg chất thải (thức ăn thừa, phân tôm...). Thức ăn thừatích tụ ở đáy ao là nguyên nhân gây bùng phát khí độc, đặc biệt khi mà hàm lượng oxygiảm hoặc khi tảo phát triển quá mức. Bài viết này tập trung vào việc làm thế nào để quảnlý thức ăn một cách có hiệu quả.Nên cho ăn thừa hay thiếuCho ăn thừa có thể thúc đẩy tôm tăng trưởng trong giai đoạn phát triển ban đầu, đặc biệtkhi chất lượng nước vẫn còn tốt. Tuy nhiên, khi chất thải hữu cơ tích tụ quá nhiều, aonuôi sẽ quá tải, vượt qua khả năng chịu đựng. Hệ số chuyển đổi thức ăn cao khi đó sảnlượng tôm thu được sẽ thấp. Vì vậy, luôn cẩn thận trong việc cho ăn, nên cho ăn thiếucho dù tốc độc tăng trưởng hàng ngày của tôm có chậm chút ít. Giải pháp tốt nhất là chotôm ăn theo nhu cầu, điều này đòi hỏi người nuôi phải có kinh nghiệm. Những lợi íchmang đến là tôm nuôi khoẻ mạnh và giảm được sự lo lắng cho người nuôi.Cho tôm ăn theo nhu cầu có nghĩa là cần phải dựa trên tập tính của con tôm. Hầu hếtcác sai lầm mà chúng ta mắc phải là chúng ta suy nghĩ cho tôm ăn theo cách của conngười, chứ không phải con tôm.Thế nào là thức ăn tôm chất lượng caoThức ăn tôm chất lượng cao thường có các đặc tính sau:- Đồng đều về kích thước, hình dạng và màu sắc- Vết cắt sắc gọn- Ít bụi- Bề ngoài mịn- Mùi thơm hấp dẫn- Không rã trong nước sau 3 giờ- Không chứa các tạp chất như mảnh thuỷ tinh, cát, nấm mốc, ẩm ướt...- Thức ăn phải thu hút tôm bắt mồiChúng ta chỉ nên cho ăn khi tôm thật sự muốn ăn và ngăn ngừa sự tích tụ thức ăn thừatrong ao.Nhìn chung, chúng ta phải xem thức ăn như là một tài sản trước khi rải xuống ao, đồngthời cũng là một mối nguy nếu còn lại trong ao sau 3 giờTập tính ăn của tômTôm sú và tôm chân trắng đều là động vật ăn thịt và rất háu ăn như các loài giáp xáckhác. Nó sử dụng các giác quan là xúc giác để tìm kiếm thức ăn và cần khoáng chất đểtăng trưởng, pH phù hợp giúp máu tuần hoàn và tiêu hoá tốt. Môi trường sống ảnh hưởngđến cơ thể tôm như: sự thèm ăn, quá trình trao đổi chất, hoạt động lột xác, sự tiêu hoá vàhệ thống miễn dịch. Việc cho tôm ăn cần phải được cân nhắc dựa trên đặc điểm của tômnhư đường ruột ngắn, vận động liên tục và tập tính hung hãn bắt mồi.Cho ăn tùy thuộc vào môi trường aoMột vài yếu tố môi trường nước ao nuôi có ảnh hưởng đến việc cho tôm ăn. Trong đó,lượng oxy hoà tan và nhiệt độ nước là hai yếu tố chính cần được quan tâm. Tôm giảm ănkhi hàm lượng oxy hoà tan thấp hơn 4 ppm và ngưng ăn khi thấp hơn 2 ppm. Nhiệt độnước thích hợp nhất là 28 - 30oC. Mỗi khi nhiệt độ giảm đi khoảng 2 oC thì lượng thức ănnên giảm khoảng 30% so với lượng thức ăn trung bình. Nên kiểm tra nhiệt độ nước trongao trước khi cho tôm ăn. Nếu hàm lượng oxy hoà tan và nhiệt độ nước chưa thích hợp thìcần chờ ánh sáng mặt trời chiếu xuống ao ít nhất 1 giờ rồi mới cho tôm ăn bữa ăn đầutiên trong ngày. Lúc này hàm lượng oxy hoà tan là lý tưởng nhất.Ảnh hưởng của nhiệt độ caoThời gian mà thức ăn nằm trong ruột tôm sẽ thay đổi theo nhiệt độ nước ao. Khi nhiệt độnước tăng cao, tôm sẽ ăn nhanh hơn và cũng sẽ bài tiết nhanh hơn so với nhiệt độ thấp.Người nuôi cần kiểm soát chặt chẽ lượng thức ăn bằng cách cho ăn theo bảng hướng dẫnvào mùa hè và nên kéo dài khoảng cách giữa các lần cho ăn vào mùa lạnh.Dòng nước chảyDo tôm thường bơi ngược dòng nước, người nuôi cần rải thức ăn theo dòng nước chảy.Tôm sẽ di chuyển dọc khu vực cho ăn khá rộng, thức ăn cần được rải đều và mỏng tại cáckhu vực cho ăn này. Điều này là hợp lý để tránh rải một lượng lớn thức ăn trong một khuvực nhỏ. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến cỡ tôm không đồng đều. Việc cho ăn đúngcách sẽ giúp cho hệ số chuyển đổi thức ăn thấp và đồng thời có được chất lượng nướctốt.Khu vực cho ănỞ Thái Lan, người nuôi điều khiển dòng nước chảy bằng máy quạt nước để gom chấtthải vào giữa ao. Khu vực chất thải này được đánh dấu bằng tre hoặc phao. Điều này sẽgiúp người nuôi không rải thức ăn vào nơi có chất thải hoặc khí độc. Nên tránh rải thứcăn vào nơi nước chảy yếu, nơi có nền đáy ao không được sạch.Nhá (sàn, vó) cho ănKhi thức ăn không còn trong nhá, điều đó không hoàn toàn có nghĩa là tôm ăn tốt. Đócũng có thể là dấu hiệu cho thấy điều bất thường và cần phải được tìm hiểu cặn kẽ.Không phải lúc nào cũng cho tôm ăn theo nhu cầu đúng từng giai đoạn phát triển, mà còntuỳ thuộc ...