CHỨNG MẤT NGỦ

Các rối loạn ảnh hưởng đến giấc ngủ, hay ngủ không ngon giấc, hoặc gây nên một tập tính không bình thường về quá trình ngủ, khái niện này cũng tương tự như thường dùng là mất ngủ. Người ta dùng danh từ mất ngủ để chỉ sự giảm sút về thời gian và độ sâu hoặc hiệu quả phục hồi của ngủ. Cũøng có thể nói sự khó ngủ hoặc trong giấc ngủ có quá nhiều chu kỳ thức và để lại một cảm giác lúc nào cũng thiếu ngủ. Ðộ dài và chiều sâu của giấc ngủ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHỨNG MẤT NGỦ CHỨNG MẤT NGỦ Các rối loạn ảnh hưởng đến giấc ngủ, hay ngủ không ngon giấc, hoặc gâynên một tập tính không bình thường về quá trình ngủ, khái niện này cũng tương tựnhư thường dùng là mất ngủ. Người ta dùng danh từ mất ngủ để chỉ sự giảm sút vềthời gian và độ sâu hoặc hiệu quả phục hồi của ngủ. Cũøng có thể nói sự khó ngủhoặc trong giấc ngủ có quá nhiều chu kỳ thức và để lại một cảm giác lúc nào cũngthiếu ngủ. Ðộ dài và chiều sâu của giấc ngủ khác nhau rất nhiều giữa nhưng ngườikhỏe mạnh. Tổng thời gian ngủ trung bình 7-8 giờ và biến thiên tữ 4-10 giờ. Ơûmỗi người có thời gian và cấu trúc giấc ngủ cũng biến đổi theo tuổi , ngủ nhiều trẻnhỏ, giảm dần tuổi trưởng thành, đến tuổi già ngủ ngắn lại có khi chỉ còn 4 tiếngtrong ngày. Ðể xác định như thế nào là ngủ ít, mất ngủ và ngủ bao nhiêu là đủ.Chỉ xét về kinh nghiệm và hoạt động thể chầt, giấc ngủ phải vừa hiệu xuất tức là ítthức dậy ban đêm và ít buồn ngủ ban ngày, đồng thời hoạt động ban ngày có hiệuquả. Tại Mỹ có khoảng 8-15 % người trưởng thành than phiền chứng mất ngủ, 3-11% người dùng thuốc an thần gây ngủ và tỷ lệ này tăng theo tuổi. Ơû nước ta tuychưa có thống kê đầy đủ, trong lĩnh vực chữa bệnh thần kinh chúng tôi thấy tỷ lệđến khám vì mất ngủ chiếm 10-20%. Mất ngủ ở mọi lứa tuổi, nữ chiến tỷ lệ hơnnam, người già nhiều hơn người trẻ. Một điều chúng tôi nhận thấy việc điều trị chứng mất ngủ có nhiều bấtcập. Các thuật ngữ thuốc an thần, thuốc ngủ, thuốc chống lo âu, an thần nhẹ, tiêugiải lo phiền đều có tính mập mờ và thường được sử dụng lẫn lộn. Tất cả cácthuốc ngủ hiện hành đều có ít nhiều nguy cơ quen thuốc, dung nạp và nghiện,cũng như các triệu chứng cai và làm tái phát mất ngủ trầm trọng (càng dùng càngmất ngủ. Chúng tôi muốn giới thiệu một số dạng mất ngủ thường gặp để độc giảtham khảo. MẤT NGỦ VÀ TÂM SINH LÝ RỐI LOẠN Dạng mất ngủ này thường xảy ra do các tình huống thời gian kéo dài dưới 3tuần. Thường do xúc cảm (buồn, chán, thất vọng, thất bại …). Biểu hiện khó bắtđầu ngủ, hay tỉnh giấc hoặc thức dậy sớm có thời gian kéo dài. Mỗi biểu hiện đóđều gây cảm giác mệt mỏi và dễ cáu gắt. Những biểu hiện trên kéo dài hoặc nặnglên vì lo nghĩ mất ngủ hoặc sợ hãi giấc ngủ đã qua. Cảm giác bực dọc trong đêmkhi không ngủ được, những người này thường ước lượng thời gian mất ngủ dàihơn thực tề 1-3 lần. Nhưng xét về các triệu chứng không thấy biểu hiện về mặttrầm cảm hay rối loạn hành vi, hoạt động hàng ngày không thấy thay đổi. Những bệnh nhân mất ngủ do tâm sinh lý đa số là dùng các thuốc ngủ(seduxel, stilnox, lexomil, meprobamate…) hay các loại thuốc tương tự làm anthần ban đêm lúc đầu có hiệu quả, nay thấy rắc rối thêm và không hiệu quả vìthuốc gây nghiện, tương tác với rượu. Khi bệnh trở thành mãn tính chỉ dùng thuốcít khi đủ, trạng thái bệnh lý sẽ trầm trọng thêm, tỉnh táo khi lên giường, sợ hãi mấtngũ tăng lên. MẤT NGỦ KẾT HỢP TRẦM CẢM HAY STRESS SAU SANG CHẤN Những bất thường về ngủ liên quan đến trầm cản và stress là một loại mấtngủ mãn tính, người bệnh mất khả năng di trì giấc ngủ. Bệnh nhân than trằn trọckéo dài ban đêm và cảm giác mệt mỏi, thơ ơ ban ngày. Ngoài ra còn hay thức giấcban đêm, không ngủ say được và dậy rất sớm. Trong trường hợp trầm cảm thườngthức giấc trong đêm làm cho bệnh nhân có cảm giác như không ngủ hoặc trạngthái mơ màng lúc nào cũng biết hềt mọi hoạt động xung quanh, một vài bệnh nhânngáy nhiều khi ngủ. Bệnh nhân có thể ngủ ngày với những chợp mắt kiểu ngủ gật,nhưng khi đi ngủ thì lại không thể nhắm mắt ngủ được. Bệnh nhân than thiết tậptrung, mọi cố gắng làm việc đều không hiệu quả. MẤT NGỦ KẾT HỢP VỚI THUỐC VÀ RƯƠU Có nhiều công trình nghiên cứu trên bệnh nhân mất ngủ, nhiêu bệnh nhânlạm dụng thuốc làm suy yếu hệ thần kinh trung ương (thuốc ngủ và an thần, uốngrượu khi đi ngủ). Từ đó có thể gây hội chứng mất ngủ. Dùng thuốc liên tục gâyquen thuốc, tác dụng gây ngủ không còn, bệnh nhân và thày thuốc có xu hướngtăng liều. Những triệu chứng rối loạn đặc hiệu mất ngủ do bỏ thuốc một phần, mặcdu vẫn dùng thuốc. Hiện tượng thức sáng sơm không được đánh giá đúng người talại tăng liều làm cho múc độ rồi loạn giấc ngủ trầm trọng, người bệnh hoảng sợ,bồn chồn, không tập trung làm việc, than phiền về bản thân và tìm mọi phươngcách để chữa bệnh mà hầu hết không thành công. Nếu bỏ thuốc đột ngột ngườibệnh cảm thấy các cơ rung giật, ban ngày cảm thấy bứt dứt, cáu gắt, đau cơ vànhững trường hợp nặng xuất hiện triệu chứng cai nghiện như lú lẫm, tri giác lơmơ, ảo giác, co giật. Loại thuốc thương gây là barbituric, benzodiazepin. Uống rượu nhiều và kéo dài sẽ gây rối loạn giấc ngủ nặng. Thời gian ngủrút ngắn, đêm thường thừc giấc. Giai đoạn dỗ giấc ngủ khó và lâu, khi đã ngủthương xuất hiện các đợt giật mình, cảm giác hoảng sợ, tim hồi hộp. Nhất là khicai rươu xuất hiện các triệu chứng của loạn tâm thần do rượu. Như trên đã trình bày, mất ngủ là rất thường gặp trong nhiều tình huống,thường gặp nhất là cảm xúc và tình cảm. Trong cuộc sống phản stress sau sangchấn là vấn đề phức tạp, bản thân người bệnh không thể tự giải thoát được. Sựlạm dụng thuốc nhủ và uống rượu là yếu tố làm trầm trọng mất ngủ, đồng thới nócung là nguyên nhân gây mất ngủ. Chúng tôi cho rằng khi có vấn đề về giấc ngủ,người bệnh nên đến các chuyên gia về thần kinh, tâm thần để được hướng dẫn vàđồng thơi cũng nên đi khám bệnh, ở đó các thày thuốc sẽ hướng dẫn cách dùngthuốc và phương pháp điều trị không dùng thuốc. Sự kết hợp giữa y học và bệnhnhân sẽ mang lại nhiều hiệu quả trong điều trị mất ngủ. ...