Chuyên đề Lý luận văn học

Đây là tài liệu quan trọng giúp cho các bạn học sinh củng cố lại kiến thức môn văn, đặc biệt phần lý luận văn học, để chuẩn bị cho kỳ thi đại học cao đẳng sắp tới
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề Lý luận văn học LYÙ LUAÄN VAÊN HOÏCĐề 1: “Ñoái vôùi toâi, vaên chöông khoâng phaûi laø moät caùch ñem ñeán cho ngöôøi ñoïcsöï thoaùt ly trong söï queân, traùi laïi vaên chöông laø moät thöù khí giôùi thanh cao vaøñaéc löïc maø chuùng ta coù, ñeå vöøa toá caùo vöøa thay ñoåi moät theá giôùi giaû doái vaø taønaùc, vöøa laøm cho loøng ngöôøi theâm trong saïch vaø phong phuù hôn”.Giaûi thích vaø bình luaän yù kieán treân cuûa Thaïch Lam (1910 – 1942) BAØI LAØMThaïch Lam laø moät hieän töôïng khaù laï trong vaên hoïc Vieät Nam giai ñoaïn 1930-1945: coù chaân trong moät nhoùm vaên hoïc laõng maïn, nhoùm Töï Löïc vaên ñoaøn, ThaïchLam laïi coù nhöõng truyeän ngaén ñaày tinh thaàn hieän thöïc.OÂng coù moät phong caùch rieâng, moät chuû tröông rieâng veà saùng taùc. OÂng noùi : “Ñoáivôùi toâi, vaên chöông khoâng phaûi laø moät caùch ñem ñeán cho ngöôøi ñoïc söï thoaùt lytrong söï queân, traùi laïi vaên chöông laø moät thöù khí giôùi thanh cao vaø ñaéc löïc maøchuùng ta coù, ñeå vöøa toá caùo vöøa thay ñoåi moät theá giôùi giaû doái vaø taøn aùc, vöøa laømcho loøng ngöôøi theâm trong saïch vaø phong phuù hôn”.Ta coù theå ruùt ra trong quan nieäm cuûa Thaïch Lam veà muïc ñích cuûa vaên hoïc, vaênchöông, nhöõng yù kieán chính xaùc vaø boå ích. Tröôùc heát, Thaïch Lam töø choái thöù vaênchöông ñem ñeán cho nguôøi ñoïc “söï thoaùt li trong söï queân”. Theá naøo laø vaên chöôngñem ñeán “söï thoaùt ly trong söï queân”? coù nhieàu thöù vaên chöông: coù thöù vaên chöônglaáy vaên chöông laøm muïc ñích, toân caùi ñeïp laøm cöùu caùnh; ñoïc vaên chöông nhö vaøochoán ñeàn thieâng, ñöùng treân cuoäc ñôøi, ôû ngoaøi cuoäc ñôøi, ñoïc ñeå sieâu thoaùt, ñeå queânmoïi noãi laàm than cöïc nhoïc ôû ñôøi. Coù thöù vaên chöông toâ veõ cuoäc soáng thaønh choánboàng lai, coi cuoäc ñôøi nhö moät nôi chæ toaøn laïc thuù ñeå nguôøi ta chæ soáng “vui veû treûtrung”. Coù thöù vaên chöông ñöa ngöôøi ta vaøo aûo moäng, leân tieân caûnh, vaøo nhöõngcuoäc vui baát taän, tìm ôû nôi ñoù nieàm an uûi, choán oác ñaûo ñeå traùnh moïi thöông ñau.Nhöõng thöù vaên chöông aáy nhieàu khi coù söùc meâ hoaëc laï luøng, nhö thöù thuoác an thaàncöïc maïnh coù theå laøm cho ngöôøi ñoïc taïm queân cuoäc ñôøi ñeå maø thoaùt ly noù, laãntraùnh noù. Ñöông thôøi Thaïch Lam, giöõa luùc treân vaên ñaøn Vieät Nam ñaày raãy thöù vaênchöông nhö theá; töø choái thöù vaên chöông ñem ñeán “söï thoaùt ly trong söï nghieäp”,quaû laø moät ñieàu raát ñoäc ñaùo vaø tieán boä. Laø moät trong nhöõng nhaân vaät chuû choát cuûa Trang 1Töï Löïc vaên ñoaøn, em ruoät cuûa Nhaát Linh vaø Hoaøng Ñaïo, baïn thaân thieát cuûa KhaùiHöng, maïnh daïn phaùt bieåu söï töø choái aáy, Thaïch Lam toû ra laø moät nhaø vaên ñaày baûnlónh. Roõ raøng quan nieäm vaên chöông cuûa Thaïch Lam raát gaàn guõi vôùi quan nieämcuûa caùc nhaø vaên hieän thöïc giai ñoïan 1930-1945 nhö Nam Cao, Vuõ TroïngPhuïng.Quan ñieåm cuûa Thaïch Lam veà vaên chöông laø moät quan ñieåm “nhaäp cuoäc”.Ñaùnh giaù cao taùc duïng cuûa vaên chöông ñoái vôùi ñôøi soáng, Thaïch Lam chuû tröôngvaên chöông laø “moät thöù khí giôùi thanh cao vaø ñaéc löïc”. Khi coi vaên chöông laø“moät thöù khí giôùi”, Thaïch Lam raát gaàn guõi vôùi nhöõng nhaø vaên thô ñaõ töøng laønhöõng chieán só ñaáu tranh cho ñoäc laäp, töï do trong lòch söû nhö Nguyeãn Ñình Chieåucaùch ñoù gaàn moät traêm naêm:Chôû bao nhieâu ñaïo thuyeàn khoâng khaúmÑaâm maáy thaèng gian buùt chaúng taø.hay nhö Hoà Chí Minh maø coù leõ oâng chöa heà ñöôïc ñoïc:Nay ôû trong thô neân coù theùp…Thaïch Lam toû ra raát tinh teá vaø hieåu roõ ñaëc tröng cuûa vaên hoïc khi goïi vaên chöônglaø “thöù khí giôùi thanh cao”. Vaên hoïc laø moät thöù vuõ khí ñaëc bieät, thöù vuõ khí tinhthaàn, laáy söùc maïnh tinh thaàn laøm chính, ñöôïc taïo neân bôûi moät thöù chaát lieäu thanhcao laø ngheä thuaät, laø caùi ñeïp chaân chính cuûa ngheä thuaät, cuûa hình töôïng vaø ngoânngöõ ngheä thuaät. Maëc daàu theá, vaên chöông vaãn laø moät “thöù khí giôùi ñaéc löïc” trongcoâng cuoäc ñaáu tranh vaø caûi taïo xaõ hoäi.Naém ñöôïc ñaëc tröng cuûa vaên hoïc vaø hieåu roõkhaû naêng cuûa noù coù theå laøm ñöôïc nhöõng gì trong cuoäc soáng, Thaïch Lam ñaõ xaùcñònh roõ muïc ñích vieát vaên cuûa mình laø “vöøa toá caùo vöøa thay ñoåi moät theá giôùi giaûdoái vaø taøn aùc, vöøa laøm cho loøng ngöôøi trong saïch vaø phong phuù hôn”. Quan nieämcuûa Thaïch Lam hôn naêm chuïc naêm tröôùc sao maø gioáng vôùi quan nieäm cuûa chuùngta ngaøy nay laï luøng. Thaïch Lam ñaõ khoâng ngaïi ngaàn khi vaïch roõ hai neùt baûn chaátcuûa caùi xaõ hoäi maø oâng ñang soáng: giaû doái vaø taøn aùc. Ñoù laø hai saûn phaåm ñoàng thôøicuõng laø hai choã döïa ñeå toàn taïi cuûa xaõ hoäi aáy. Nhöõng nhaø vaên hieän thöïc chuû nghóanhö Vuõ Troïng Phuïng, Nguyeãn Coâ ...