Chuyển đổi kinh tế số trong doanh nghiệp nhỏ và vừa: Thực trạng, tác động và hàm ý chính sách cho Việt Nam

Bài viết "Chuyển đổi kinh tế số trong doanh nghiệp nhỏ và vừa: Thực trạng, tác động và hàm ý chính sách cho Việt Nam" nói về tác động của kinh tế số đến doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Kinh tế số đã mở ra nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp họ mở rộng thị trường, tăng cường quản lý và cải thiện trải nghiệm khách hàng. Công nghệ số cũng khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong các mô hình kinh doanh, đồng thời tạo ra cơ hội việc làm mới trong lĩnh vực công nghệ thông tin và dịch vụ trực tuyến. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi kinh tế số trong doanh nghiệp nhỏ và vừa: Thực trạng, tác động và hàm ý chính sách cho Việt Nam CHUYỂN ĐỔI KINH TẾ SỐ TRONG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA: THỰC TRẠNG, TÁC ĐỘNG VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH CHO VIỆT NAM Lê Bích Ngọc*, Andreas Stoffers Friedrich Naumann Foundation for Freedom (FNF) Vietnam * Tác giả liên hệ: lebichngocpdi@gmail.com, ngoc.le@freiheit.org TÓM TẮT Bài báo nói về tác động của kinh tế số đến doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Kinh tế số đã mở ra nhiều cơ hộimới cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp họ mở rộng thị trường, tăng cường quản lý và cải thiện trải nghiệm kháchhàng. Công nghệ số cũng khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong các mô hình kinh doanh, đồng thời tạo ra cơ hộiviệc làm mới trong lĩnh vực công nghệ thông tin và dịch vụ trực tuyến. Tuy nhiên, để tận dụng lợi ích từ kinh doanh số,các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ thông tin, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đảm bảo an toàn thông tinvà bảo vệ dữ liệu cá nhân. Việt Nam cần thiết lập môi trường kinh doanh số tích cực, tạo điều kiện thuận lợi cho doanhnghiệp phát triển công nghệ và nâng cao cạnh tranh trên thị trường. Từ khóa: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, chuyển đổi số, kinh tế số, kinh doanh số, xã hội số1. Mở đầu Phát triển kinh tế số là một xu hướng tất yếu của các quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, cùng với sự phát triển củacuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, các doanh nghiệp đã từng bước tiếp cận và hội nhập với thế giới bằng việc chuyểnđổi từ mô hình kinh tế truyền thống sang mô hình số, bao gồm các nội dung như kinh tế số, kinh doanh số, xã hội số.Kinh tế số đã có tác động lớn đến doanh nghiệp trên toàn cầu, từ việc tạo ra cơ hội mới cho phát triển kinh doanh đếnviệc thay đổi cách thức hoạt động và tương tác với khách hàng. Các doanh nghiệp ngày nay cần phải áp dụng công nghệsố vào mọi khía cạnh của hoạt động để cạnh tranh và tồn tại trong môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh và pháttriển không ngừng. Theo số liệu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, dự đoán tỷ trọng kinh tế số trong GDP Việt Nam năm2023 đạt 16,5%. Tốc độ phát triển kinh tế số của Việt Nam vào khoảng 20%/năm, gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP. (HàVăn, 2023). Trong bảng chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số của các quốc gia trên thế giới, Việt Nam có điểm trungbình là 41/120, đứng thứ 55 về mức độ chuyển đổi số trên thế giới. Lợi thế to lớn nhất của các doanh nghiệp Việt Namchính là sự hỗ trợ của Chính phủ đối với các doanh nghiệp trong việc ứng dụng CNTT để thúc đẩy tăng trưởng và cạnhtranh với các nước trong khu vực. (FPT Digital, 2022) Trước hết, cần hiểu kinh tế số chính là sự áp dụng công nghệ số vào các hoạt động kinh tế nhằm tạo ra giá trị và cảithiện hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hoặc bất kỳ tổ chức nào. Kinh tế số thường bao gồm sử dụng cáccông nghệ thông tin và truyền thông, phát triển các dịch vụ trực tuyến, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ số, và tận dụng cácdữ liệu số để đưa ra các quyết định thông minh. Kinh tế số cũng bao hàm các nội dung chính như việc sử dụng và áp dụngcác công nghệ số vào trong các quy trình bằng việc thu thập các hệ thống dữ liệu số hoá, thông qua các kết nối đa chiềugiữa doanh nghiệp, khách hàng và mạng lưới thông tin, giúp đẩy mạnh quá trình tự động hoá để tăng năng suất lao độngvà sản xuất trong doanh nghiệp. Theo một định nghĩa khác, kinh tế số là tất cả các doanh nghiệp và dịch vụ có mô hìnhkinh doanh chủ yếu dựa trên việc mua, bán sản phẩm, dịch vụ số, thiết bị hoặc cơ sở hạ tầng hỗ trợ (Le Duy Binh, 2020) Kinh doanh số là việc sử dụng các công nghệ số và dữ liệu số để phát triển và quản lý các hoạt động kinh doanh.Kinh doanh số thường tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình kinh doanh, nâng cao trải nghiệm khách hàng thông quacác dịch vụ trực tuyến, và tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới dựa trên công nghệ số. Kinh doanh số giúp doanh nghiệptăng cường cạnh tranh, tối ưu hóa chi phí và tăng cường khả năng tiếp cận thị trường. Xã hội số (hay còn gọi là xã hội mạng) là thuật ngữ chỉ đến việc sử dụng các công nghệ số và mạng internet để tạora, chia sẻ và truy cập thông tin, tương tác với nhau, và tham gia vào các hoạt động xã hội trực tuyến. Xã hội số thườngbao gồm các mạng xã hội trực tuyến và các diễn đàn trực tuyến khác nơi con người có thể tương tác và chia sẻ thông quacác tài khoản cá nhân. 85 Tại Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa là trụ cột chính của nền kinh tế. Theo báo cáo của Tổng Cục thống kê ViệtNam, số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp đăng ký hoạt động tại Việt Nam vàtạo ra khoảng 50% GDP của đất nước. Đây là một phần quan trọng của nền kinh tế, góp phần vào tạo việc làm, thuế thunhập và phát triển kinh tế. Mỗi ngành nghề có một sự thích ứng khác nhau đối với việc chuyển đổi theo mô hình kinh tếsố và kinh doanh số. Theo khảo sát khoảng 1000 doanh nghiệp cả nước về tốc độ phát triển và sự thích nghi để đáp ứngđược tiến trình chuyển đổi sang nền kinh tế số cho thấy các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạocó tốc độ chuyển đổi nhiều nhất, kế tiếp là doanh nghiệp trong ngành nông, lâm nghiệp, thuỷ sản. Hình 1: Khảo sát các doanh nghiệp tham gia vào nền kinh tế số theo ngành Nguồn: Dự án Thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của doanh nghiệp nhỏ và vừa (LinkSME), USAID Doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo trong nền kinh tế.Trong đó, việc áp dụng chuyển đổi số trong nền kinh tế cũng chính là một xu hướng tất yếu trong quá trình phát triển, hộinhập với thế giới. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường linh hoạt, nhanh chóng thích nghi với công nghệ mới, và có khảnăng áp dụng cá ...