Cơ hội và thách thức đối với hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam khi tham gia TPP

Bối cảnh VN tham gia đàm phán TPP: Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương, bao gồm 12 nền kinh tế của 3 châu lục là Brunei, Chile, Malaysia, New Zealand, Australia, Peru, Singapore, Mỹ, Canada, Mexico, Malaysia và VN đang trong quá trình đàm phán. Đến nay, sau 19 phiên chính thức và nhiều phiên không chính thức, đàm phán Hiệp định TPP đang bước vào giai đoạn cuối cùng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ hội và thách thức đối với hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam khi tham gia TPPVN Với Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP)Cơ hội và thách thức đối với hệ thốngngân hàng thương mại Việt Namkhi tham gia TPPTS. ĐÀO LÊ KIỀU OANHBTrường Đại học Ngân hàng TP. HCMối cảnh VN tham gia đàm phán TPP: Hiệp định Đối tác xuyên TháiBình Dương, bao gồm 12 nền kinh tế của 3 châu lục là Brunei, Chile,Malaysia, New Zealand, Australia, Peru, Singapore, Mỹ, Canada,Mexico, Malaysia và VN đang trong quá trình đàm phán. Đến nay, sau 19 phiênchính thức và nhiều phiên không chính thức, đàm phán Hiệp định TPP đangbước vào giai đoạn cuối cùng. Gần đây nhất, bộ trưởng các nước tham gia TPPđã nhóm họp tại Singapore từ ngày 22/02/2014. TPP được coi là một hiệp địnhvới phạm vi rộng, mức độ cam kết sâu và là một hiệp định của thế kỷ 21 vì có thểmở rộng ra đối với các thành viên APEC, thậm chí ngoài khu vực châu Á – TháiBình Dương.Từ khoá: Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), châu Á-TháiBình Dương, dòng vốn FDI, nước thành viên TPP.1. Cơ hội rất lớn cho VNTPP mở cửa thị trường toàndiện, cắt giảm gần như toàn bộ100% thuế quan, phạm vi đàmphán TPP rộng bao gồm 22 lĩnhvực. Các lĩnh vực đàm phán ưutiên hiện nay bao gồm dịch vụ tàichính, đầu tư, và sở hữu trí tuệ…Ngoài ra, những vấn đề về laođộng, môi trường hay công đoàncũng được đàm phán.VN có vai trò quan trọng đốivới các nước trong đàm phán TPP,bởi VN là quốc gia có thị trườngđáng kể, có thể đem lại giá trị giatăng tương đối lớn cho các nướctham gia đàm phán. Khi tham giavào TPP có thể đem đến những cơhội rất lớn cho VN như:(1) TPP sẽ giúp VN cân bằngđược quan hệ thương mại với cáckhu vực thị trường trọng điểm,tránh phụ thuộc quá mức vào mộtkhu vực thị trường nhất định. Đàm8phán và ký kết FTA với một số thịtrường trọng điểm như Mỹ, EU cóthể giúp chúng ta khắc phục tìnhtrạng mất cân đối này;(2) Quan hệ thương mại tự dovới các thị trường lớn như Mỹ,Canada và việc Nhật xóa bỏ thuếnhập khẩu cho hàng nông sản trongTPP, sẽ là cú hích thực sự cho xuấtkhẩu của VN;(3) Lợi ích thứ ba là cơ hội tiếpcận các thị trường rộng lớn gồmMỹ, Nhật, Canada với thuế nhậpkhẩu bằng 0%, kết hợp với các camkết rõ ràng hơn về cải thiện môitrường đầu tư và bảo hộ quyền sởhữu trí tuệ chắc chắn sẽ góp phầnthu hút vốn đầu tư nước ngoài vàoVN, nhất là của các tập đoàn lớn.Với các cam kết sâu và rộng hơnWTO, TPP sẽ giúp nền kinh tế VNphân bổ lại nguồn lực theo hướnghiệu quả hơn, từ đó hỗ trợ tích cựccho quá trình tái cơ cấu và đổi mớimô hình tăng trưởng; vàPHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 17 (27) - Tháng 07-08/2014(4) Dòng vốn FDI từ nhiềunước thành viên TPP tăng với sựphát triển về công nghệ, kỹ năngquản lý. Sự gia tăng vai trò của nhàđầu tư nước ngoài cũng có thể gópphần đối với sự phát triển các lĩnhvực dịch vụ có giá trị gia tăng caohơn. Đối với đầu tư trong lĩnh vựctài chính ngân hàng, với nguyên tắcmở rộng hơn trong việc tiếp cận thịtrường, Hiệp định TPP tạo cơ hộicho gia tăng đầu tư trong lĩnh vựcnày, đặc biệt thu hút vốn đầu tư từcác dự án tái đầu tư, mở rộng sảnxuất, kinh doanh.Bên cạnh các yếu tố tích cực đãnêu ở trên, việc tham gia vào TPPcũng tiềm ẩn một số thách thức,trong đó có lĩnh vực tài chính –ngân hàng. Do đó, việc nghiên cứuđể chỉ rõ thời cơ và thách thức màhệ thống NHTM VN sẽ đối mặt làvấn đề mang tính cấp thiết. Từ đógiúp các NHTM VN có thể đề ranhững chiến lược phù hợp để giảiVN Với Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP)quyết thách thức và tận dụng thờicơ nhằm thúc đẩy sự phát triểnmạnh mẽ của các NHTM VN.Thực trạng hoạt động của hệthống NHTM VN: Hiện VN đangcó quá nhiều ngân hàng nhưngchưa có một ngân hàng thực sựmạnh tầm cỡ quốc tế. Các ngânhàng đã đua nhau mở rộng quy mômạng lưới để huy động nhiều vốn(phát triển theo chiều rộng). Việcnày dẫn đến tình trạng các tổ chứctín dụng cạnh tranh quyết liệt vớinhau trong hoạt động tín dụng màquên mất các sản phẩm và dịch vụtiện ích kèm theo. Không nhữngthế, các ngân hàng mở rộng quymô nhưng do thiếu nguồn nhânlực có chất lượng cho nên công tácquản trị lại không theo kịp quy môphát triển. Khủng hoảng kinh tếkéo dài suốt từ năm 2008 đến naycũng đem đến rất nhiều khó khăncho ngành ngân hàng. Một số ngânhàng đã không thể duy trì đượcmức tăng trưởng trong năm vừaqua. Đây chính là cơ sở để nhiềuchuyên gia về sáp nhập (M&A)đưa ra nhận định rằng xu hướngsáp nhập trong ngành ngân hàngsẽ tiếp tục gia tăng trong thời giantới. Những khó khăn nội tại của hệthống ngân hàng VN là một tháchthức lớn đối với cả nền kinh tế.2. Thời cơ và thách thứcNhững thời cơ và thách thứccho hệ thống NHTM VN: Khi gianhập TPP, các NHTM VN có thểgặp phải một số thách thức như:(i) Các điều kiện tiếp cận thịtrường sẽ dần được xoá bỏ. Đây cóthể được coi như một thách thứccủa các nước đang phát triển nóichung và VN nói riêng;(ii) Thách thức đến từ hạn chếcủa hệ thống ngân hàng như việc ...