Cơn bão số 9 – Usagi, 11/2018, lời cảnh báo hiểm họa lũ, lụt có thể xảy ra trong tương lai cho thành phố Hồ Chí Minh trước bối cảnh biến đổi khí hậu

Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu xây dựng cơ sơ khoa học cảnh báo rủi ro và hiểm họa lũ, lụt cho Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) có thể xảy ra trong tương lai trước bối cảnh biến đổi khí hậu (BĐKH) và nước biển dâng (NBD) dựa trên cơ sở phân tích mối quan hệ giữa mưa, bão, thủy triều và trận lụt đầu tiên do cơn bão số 9 - Usag gây ra ở TP.HCM (25-26/11/2018) bằng các phương pháp thu thập và phân tích số liệu tổng hợp, so sánh, tương quan thủy văn và chẩn đoán nhằm cung cấp số liệu, thông tin và thực tiễn khoa học hỗ trợ giúp cơ quan quản lý đưa ra quyết định phù hợp xây dựng chiến lược quản lý và giảm nhẹ thiên tai, thảm họa lũ, lụt thích ứng với BĐKH và NBD, bảo vệ tính mạng tài sản của cư dân đảm bảo phát triển kinh tế xã hội (KTXH) bền vững cho TP.HCM. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơn bão số 9 – Usagi, 11/2018, lời cảnh báo hiểm họa lũ, lụt có thể xảy ra trong tương lai cho thành phố Hồ Chí Minh trước bối cảnh biến đổi khí hậuCƠN BÃO SỐ 9 – USAGI, 11/2018, LỜI CẢNH BÁO HIỂM HỌA LŨ,LỤT CÓ THỂ XẢY RA TRONG TƢƠNG LAI CHO THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƢỚC BỐI CẢNH BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TS. Trịnh Hòang Ngạn*, KS. Cao Thị Trúc Ly, KS. Lê Văn Long Bộ môn Kỹ thuật Môi trường  Viện Khoa học Ứng dụng Hutech Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh * Email: th.ngan@hutech.edu.vn; ngantrinhhoang@gmail.comTÓM TẮTBài báo trình bày kết quả nghiên cứu xây dựng cơ sơ khoa học cảnh báo rủi ro và hiểm họa lũ, lụt choThành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) có thể xảy ra trong tương lai trước bối cảnh biến đổi khí hậu (BĐKH)và nước biển dâng (NBD) dựa trên cơ sở phân tích mối quan hệ giữa mưa, bão, thủy triều và trận lụt đầutiên do cơn bão số 9 - Usag gây ra ở TP.HCM (25-26/11/2018) bằng các phương pháp thu thập và phântích số liệu tổng hợp, so sánh, tương quan thủy văn và chẩn đoán nhằm cung cấp số liệu, thông tin và thựctiễn khoa học hỗ trợ giúp cơ quan quản lý đưa ra quyết định phù hợp xây dựng chiến lược quản lý và giảmnhẹ thiên tai, thảm họa lũ, lụt thích ứng với BĐKH và NBD, bảo vệ tính mạng tài sản của cư dân đảm bảophát triển kinh tế xã hội (KTXH) bền vững cho TP.HCM.Từ khóa: Rủi ro; hiểm họa; mưa; bão; lũ; thủy triều; BĐKH; NBD; TP.HCM. THE TYPHOON No.9 - USAGI, NOVEMBER, 2018, A SIGNAL TO WARN FLOOD DISASTER TO BE OCCURRED IN HO CHI MINH CITY IN THE FUTRURE WHEN CLIMATE CHANGE Trinh Hoang Ngan PhD., MSc; Cao Thị Trúc Ly Eng.; Lê Văn Long Eng. Department of Environmental Technology; Hutech Institute for Applied Sciences Ho Chi Minh University of TechnologyABSTRACTThis paper presented results of a thematic study on building scientific database having experience in floodhazard and risk management that can be warned for HCMC where flooding disaster to be occurred in thefuture when climate change and sea level rise relating to storm rainfall, typhoon, tide and the 1st urbanflooding case that caused by the typhoon No.9 – Usagi landing on HCMC on 25-26/11/2018. Application966of data analytical, comparison, interrelated and diagnostic study methods to conduct this study that it‟sresults can be supported the decision makers to set up a long term strategy for integrated flood andflooding disaster mitigation and management as well as to adapt climate change and sea level rise toprotect people and properties of HCMC and to develop socio - economic sustainably.Keywords: Risk; hazardous; rainfall; typhoon; flood; tide; climate change; sea level rise; HCMC;1. MỞ ĐẦUTP.HCM là một trong những đô thị lớn, quan trọng nhất của Việt Nam, là trung tâm kinh tế, khoa học,công nghệ, văn hóa, du lịch và giao thương của cả nước với tốc độ phát triển kinh tế và đô thị hoá nhanhchóng. Tuy nhiên phát triển kinh tế thường đi đôi với các vấn đề xã hội và môi trường, như sức ép gia tăngdân số, ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông, ngập nước đô thị (NNĐT), v.v. Trong đó NNĐT là mộttrong những vấn đề khó khăn và thách thức lớn nhất khiến các nhà quản lý Thành phố (TP) phải quan tâmnhiều hơn trong thời gian tới.Hiện nay NNĐT không còn là vấn đề mới, nhưng câu hỏi đặt ra là: “Vì sao TP.HCM bị ngập?” và “Vì saocàng chống ngập càng ngập”? thì đã có nhiều cách diễn giải, chứng minh và phản hồi khác nhau từ cácnhà quản lý đến các nhà khoa học và cộng đồng cư dân mạng cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên cho đếnnay thực sự vẫn chưa có câu trả lời thấu lý, đạt tình thoả mãn mong mỏi của người dân TP [6]. Theo tácgiả nguyên nhân cốt lõi tạo ra hiệu ứng NNĐT ở TP.HCM bao gồm nguyên nhân chủ quan, khách quan vàkết hợp cả hai, nhưng con người đóng vai trò quan trọng trong tác nhân gây ngập mang tính quyết định,không phải tại “Ông Trời”. Phân tích và đánh giá kết quả các dự án chống ngập đã và đang thực hiện chothấy giải pháp kỹ thuật và công nghệ chưa phù hợp với lý thuyết thủy văn, thủy lực, đi ngược với quy luậtthiên nhiên, trong khi mục tiêu của các dự án, chương trình chống ngập lại bị chuyển đổi thành các dự ánbất động sản theo quy luật thị trường, coi lợi nhuận của chủ đầu tư và nhà thầu là trên hết dẫn đến hiệu quảđầu tư chống ngập không cao nên kế hoạch xóa ngập liên tục không hoàn thành.Kiểm chứng thực tế sau khi các dự án chống ngập đã hoàn thành (2013) cho thấy diễn biến ngập, úng ngàycàng phức tạp, ngập cả trong nội thành đến vùng ngoại vị TP. Trong khi đó số lượng các trận mưa có vũlượng lớn, mực nước đỉnh triều và các trận bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên biển Đông có xuthế gia tăng do ảnh hưởng của BĐKH. Đó là cơ sở khoa học dự báo hiểm họa ...