Con cóc và những vị thuốc

Không biết con cóc có phải là cậu ông trời không, nhưng so với những động vật được Đông y dùng làm thuốc thì con cóc quả thật được xếp vào hàng “cậu”.Con cóc và những vị thuốc 1. Nhựa cóc (Thiềm tô): Tập trung ở 2 túi chứa nằm ở các bướu phía sau tai cóc. Lấy nhựa bằng cách rửa sạch vùng da, lau khô, kích thích tuyến sau tai cho tiết nhựa ra, hứng vào vật chứa bằng sành, sứ hoặc thủy tinh (nếu dùng vật chứa bằng sắt hoặc kim loại sẽ làm nhựa biến màu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Con cóc và những vị thuốc Con cóc và những vị thuốcKhông biết con cóc có phải là cậu ông trời không, nhưng so với nhữngđộng vật được Đông y dùng làm thuốc thì con cóc quả thật được xếp vàohàng “cậu”. Con cóc và những vị thuốc1. Nhựa cóc (Thiềm tô):Tập trung ở 2 túi chứa nằm ở các bướu phía sau tai cóc. Lấy nhựa bằngcách rửa sạch vùng da, lau khô, kích thích tuyến sau tai cho tiết nhựa ra,hứng vào vật chứa bằng sành, sứ hoặc thủy tinh (nếu dùng vật chứa bằngsắt hoặc kim loại sẽ làm nhựa biến màu thành đen). Nhựa mới lấy cómàu trắng đục, sau quánh dần rồi ngả màu nâu, có vị đắng, có thể gâynôn, nếu văng vào mắt sẽ có cảm giác cay, tê. Thiềm tô có tính độc (độcbảng A), qui kinh tâm.Nhựa cóc có chứa cholesterol, acid ascorbic và các chất độc nhưbufogenin, bufotalin, bufotoxin, gammabufotoxin, vulgarobufotoxin,...Theo các sách Y học cổ truyền, nhựa cóc có tác dụng tiêu thũng giảiđộc, chỉ thống, khai khiếu, tiêu tích, cường tâm. Trong dân gian dùngnhựa cóc trị bệnh chó dại cắn(!), trẻ em suy dinh dưỡng, mụn nhọt, lợirăng sưng đau... Một bài thuốc Đông y kinh điển là Lục thần hoàn có tácdụng trị cảm sốt nặng, mê man, kinh giản, suy tim... có thành phần dượcliệu bao gồm xạ hương, trân châu, băng phiến, nhựa cóc và ngưu hoàng.Ngoài ra, còn có khá nhiều đơn thuốc Đông y trong thành phần có chứacóc, hầu hết đều xuất phát từ kinh nghiệm gia truyền. Các tác dụng điềutrị bao gồm trẻ em cam tích, bụng ỏng, đít teo, hao gầy, chậm lớn (cáctriệu chứng của suy dinh dưỡng trẻ em). Tuy vậy, trong thành phần bàithuốc, hàm lượng cóc chỉ chiếm một lượng nhỏ bên cạnh nhiều vị thuốccó tác dụng kiện tỳ tiêu thực (theo Đông y) như mạch nha, sơn tra, thầnkhúc, hạt sen, hoài sơn,...: có thể điều trị các loại ung thư như ung thư gan, ung thư vú, ung thưbạch cầu (leucose), trị bệnh lao, các triệu chứng bệnh lý tim mạch nhưngoại tâm thu, cơn đau thắt ngực... bằng dung dịch Hoa Thiềm tố (chấtchiết xuất từ nhựa cóc) theo đường tiêm bắp hoặc truyền tĩnh mạch.b. Các kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại cho thấy:Thuốc có tác dụng cường tim giống Digitalis nhưng không tích lũy, cótác dụng tăng huyết áp và hưng phấn trung khu hô hấp. Tác dụng hưngphấn trung khu hô hấp còn mạnh hơn lobelin và coramin, có thể đốikháng với các chất ức chế hô hấp như morphin và barbital. Thuốc có tácdụng giảm đau, nâng cao ngưỡng đau của cơ thể; gây tê cục bộ; khángviêm, ức chế sự phát triển của nhiều loại tế bào ung thư và nhiều loại vikhuẩn như trực khuẩn mủ xanh, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn...- Thuốc còn có tác dụng tăng bạch cầu, chống tác dụng của tia phóng xạ,chống ung thư invitro, tăng miễn dịch thể dịch và chống dị ứng trênchuột nhắt.c. Các triệu chứng nhiễm độc bao gồm:- Ở hệ tiêu hóa: nôn, buồn nôn liên tục, đau bụng, tiêu chảy mất nước.- Tuần hoàn: tức ngực, hồi hộp, tim đập chậm, nhịp tim không đều, taychân lạnh, hạ huyết áp, choáng.- Thần kinh: đau đầu, tê môi, buồn ngủ, ra mồ hôi, giảm hoặc mất phảnxạ gối, có thể co giật...2. Thịt cóc (Thiềm nhục):Từ lâu Đông y đã dùng thịt cóc để làm thuốc, chủ yếu trị suy dinh dưỡngtrẻ em, hao gầy, chậm lớn... Đã có khá nhiều bài thuốc có thịt cóc nhưViên cam cóc, Bột dinh dưỡng 0106, Thuốc cam Hàng Bạc, Bột cócBaby... Một bài thuốc điển hình là Viên cam cóc gồm bột thịt cóc 100g,bột chuối tây 150g, bột lòng đỏ trứng gà 20g, tất cả trộn đều làm thànhviên 4g, mỗi ngày uống 4 viên chia 2 lần với nước nóng.Thịt cóc là nguồn bổ sung chất đạm rất tốt ở thôn quê, nhưng hiện chưagiải thích được tác dụng chống suy dinh dưỡng, vì so về thành phần dinhdưỡng, thịt cóc thua... xa một số động vật khác như thịt ếch, chuột đồng,chim sẻ... Bản thân thịt cóc không độc, nhưng trong quá trình chế biếnngười làm thịt cóc có thể bất cẩn để nhiễm chất độc Bufotoxin có trongda, gan và trứng cóc. Do đó khi làm thịt cóc nên chặt bỏ đầu ở vị trí phíadưới 2 u tuyến nhựa sautai, bỏ bàn chân và toàn bộ phủ tạng cóc. Chú ýkhông để nhựa cóc văng vào mắt ...