Công Nghệ Vi Sinh Trong Nông Nghiệp Và Môi Trường - PGS TS.Nguyễn Xuân Thành phần 9

Nghiên cứu các biện pháp thích hợp để có thể sử dụng một cách có hiệu quả nhất vi sinh vật có lợi cũng như các biện pháp tích cực nhằm ngăn ngừa các vi sinh vật có hại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công Nghệ Vi Sinh Trong Nông Nghiệp Và Môi Trường - PGS TS.Nguyễn Xuân Thành phần 9II. Khu hÖ vi sinh vËt vµ c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh trong n−íc th¶i 1. Khu hÖ vi sinh vËt trong n−íc th¶i Mçi lo¹i n−íc th¶i cã hÖ vi sinh vËt ®Æc tr−ng. N−íc th¶i sinh ho¹t do chøa nhiÒu chÊt h÷uc¬ giµu dinh d−ìng dÔ ph©n gi¶i nªn chøa nhiÒu vi khuÈn, th«ng th−êng tõ vµi triÖu ®Õn vµi chôctriÖu tÕ bµo trong 1ml. - Vi khuÈn g©y thèi: Pseudomonas fluorecens, P. aeruginosa, Proteus vulgaris, Bac. cereus,Bac. subtilis, Enterobacter cloacae... - §¹i diÖn cho nhãm vi khuÈn ph©n gi¶i ®−êng, Cellulose, urea: Bac. cellosae, Bac.mesentericus, Clostridium, Micrococcus urea, Cytophaga sp... - C¸c vi khuÈn g©y bÖnh ®−êng ruét: Nhãm Coliform, lµ vi sinh vËt chØ thÞ cho møc ®é «nhiÔm ph©n trong n−íc ë møc ®é cao, cã thÓ dao ®éng tõ vµi chôc ngh×n ®Õn vµi tr¨m ngh×n tÕbµo/ml n−íc th¶i. Trong n−íc th¶i h÷u c¬ vi sinh vËt h×nh èng gi÷ vai trß quan träng, ph¶i kÓ ®Õn vi khuÈnSphaerptilus natans, th−êng hay bÞ nhÇm víi nÊm n−íc th¶i, nã phñ lªn bÒ mÆt tÕ bµo mét lípn−íc cùc bÈn, th−êng t¹o thµnh c¸c sîi hoÆc c¸c bói, khi bÞ vì ra sÏ tr«i næi ®Çy trªn mÆt n−íc.Nhãm nµy th−êng ph¸t triÓn m¹nh ë n−íc nhiÒu oxygen. Ngoµi ra vi khuÈn Sphaerptilus natansth−êng thÊy ë c¸c nhµ m¸y th¶i ra nhiÒu xenlulo vµ nhµ m¸y chÕ biÕn thùc phÈm. Bªn c¹nh vikhuÈn, ng−êi ta cßn gÆp nhiÒu lo¹i nÊm, nhÊt lµ nÊm men Saccharomyces, Candida,Cryptococcus, Rhodotorula, Leptomitus lacteus, Fusarium aquaeducteum... Ngoµi ra cßn cã vi khuÈn oxy hãa l−u huúnh nh−: Thiobacllus, Thiothrix, Beggiatoa; vikhuÈn ph¶n nitrat hãa: Thiobacillus denitrificans, Micrococcus denitrificans. Trong n−íc th¶i chøa dÇu ng−êi ta t×m thÊy vi khuÈn ph©n gi¶i hydrocarbon: Pseudomonas,Nocardia... Trong n−íc th¶i cßn cã tËp ®oµn t¶o kh¸ phong phó, chóng thuéc t¶o silic: Bacillariophyta,t¶o lôc: Chlorophyta, t¶o gi¸p: Pyrrophyta. 2. C¸c t¸c nh©n g©y bÖnh trong n−íc th¶i Ngoµi nh÷ng nhãm sinh lý kh¸c nhau cña vi sinh vËt cã trong n−íc th¶i nh− ®· nãi ë trªn,ng−êi ta cßn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn sù cã mÆt cña c¸c vi sinh vËt g©y bÖnh, ®Æc biÖt ë nh÷ng vïngcã hÖ thèng vÖ sinh ch−a hîp lý. C¸c vi sinh vËt g©y bÖnh th−êng kh«ng sèng l©u trong n−íc th¶i v× ®©y kh«ng ph¶i lµ m«itr−êng thÝch hîp, nh−ng chóng tån t¹i trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh tuú tõng loµi ®Ó g©y bÖnhtruyÒn nhiÔm cho ng−êi vµ ®éng, thùc vËt. Trong sè nh÷ng vi sinh vËt g©y bÖnh nguy hiÓm ph¶ikÓ ®Õn mét sè sau: + Vi khuÈn g©y bÖnh th−¬ng hµn (Salmonella dyenteria), vi khuÈn nµy sèng ®−îc trong n−íctuú thuéc vµo chÊt dinh d−ìng vµ nhiÖt ®é cña nguån n−íc. Th«ng th−êng sèng ®−îc trong vßng20 - 25 ngµy vµo mïa hÌ vµ 60 - 70 ngµy vµo mïa ®«ng. + Vi khuÈn g©y bÖnh kiÕt lþ (Shigella), sèng tèi ®a 10 - 15 ngµy ë nhiÖt ®é 20 - 22oC trongn−íc th¶i, ë nhiÖt ®é cµng thÊp chóng cµng sèng l©u h¬n. + Xo¾n khuÈn (Leptospira), g©y nªn nh÷ng chøng bÖnh s−ng gan, s−ng thËn vµ tª liÖt hÖ thÇnkinh trung −¬ng. Chóng cã thÓ sèng 30 - 33 ngµy trong n−íc th¶i ë nhiÖt ®é 25oC. + Vi khuÈn ®−êng ruét (E. colli), cã thÓ sèng trong n−íc bÈn 9 - 14 ngµy ë nhiÖt ®é 20 - o22 C. + Vi khuÈn lao (Mycobacterium tuberculosis), sèng tèi ®a ®−îc 3 tuÇn trong n−íc th¶i ënhiÖt ®é 20 - 25oC. + PhÈy khuÈn t¶ (Vibrio cholera), sèng tèi ®a 13 - 15 ngµy trong n−íc th¶i. + C¸c virus (Adenovirus, Echo, Coxsackie), sèng tèi ®a 15 ngµy. C¸c vi khuÈn g©y bÖnh trªn ph©n t¸n chËm trong ®Êt kh«, trong n−íc ph©n t¸n theo chiÒungang còng Ýt (kho¶ng 1m), trong khi ®ã ¶nh h−ëng theo chiÒu s©u kh¸ nhiÒu (kho¶ng 3m).III. vai trß lµm s¹ch n−íc th¶i cña vi sinh vËt Tr−íc khi ®i vµo c¸c biÖn ph¸p xö lý n−íc th¶i, mét hiÖn t−îng rÊt ®−îc quan t©m trong tùnhiªn ®ã lµ qu¸ tr×nh tù lµm s¹ch nguån n−íc th¶i do c¸c yÕu tè sinh häc, mµ trong ®ã vi sinh vËt®ãng vai trß chñ chèt. C¸c ao hå, s«ng, ngßi, biÓn lu«n trong t×nh tr¹ng bÈn víi møc ®é kh¸c nhau do r¸c th¶i vµn−íc th¶i cña con ng−êi. Nhê qu¸ tr×nh tù lµm s¹ch mµ c¸c chÊt bÈn th−êng xuyªn ®−îc lo¹i rakhái m«i tr−êng n−íc. Qu¸ tr×nh tù lµm s¹ch n−íc th¶i nhê c¸c qu¸ tr×nh vËt lý hãa häc lµ sù sa l¾ng vµ oxy hãa gi÷mét vai trß quan träng, song ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh vÉn lµ qu¸ tr×nh sinh häc. Tham gia vµo qu¸tr×nh tù lµm s¹ch cã rÊt nhiÒu chñng, gièng sinh vËt, tõ c¸c lo¹i c¸, chim, ®Õn c¸c nguyªn sinh®éng vËt vµ vi sinh vËt. T¹i chç n−íc th¶i ®æ ra th−êng tô tËp nhiÒu lo¹i chim, c¸, chóng sö dông c¸c phÕ th¶i tõ ®å¨n vµ r¸c lµm thøc ¨n; tiÕp sau ®ã lµ c¸c ®éng vËt bËc thÊp nh− Êu trïng cña c«n trïng, giun vµnguyªn sinh ®éng vËt, chóng sö dông c¸c h¹t thøc ¨n cùc nhá lµm nguån dinh d−ìng. Song vaitrß cña vi khuÈn vµ nÊm men cã tÝnh quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh tù lµm s¹ch nµy, chóng ®· ph©n huûchuyÓn hãa c¸c chÊt h÷u c¬ thµnh c¸c chÊt ®¬n gi¶n h¬n vµ cuèi cïng lµ c¸c muèi v« c¬, CO2.Nãi c¸ch kh¸c lµ trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho vi sinh vËt, chóng cã kh¶ n¨ng kho¸ng hãa métc¸ch hoµn ...