Đặc điểm lâm sàng, yếu tố nguy cơ và chất lượng cuộc sống theo các dạng phenotype hen phế quản ở trẻ dưới 5 tuổi

Bài viết trình bày khảo sát đặc điểm lâm sàng, các yếu tố nguy cơ và ảnh hưởng của hen tới chất lượng cuộc sống của trẻ dưới 5 tuổi theo các dạng phenotype. Đối tượng và phương pháp: Chẩn đoán và phân loại phenotype hen dựa vào hỏi bệnh sử, qui trình các bước chẩn đoán và đáp ứng với điều trị theo hướng dẫn của PRACTALL 2008 và GINA 2014.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm lâm sàng, yếu tố nguy cơ và chất lượng cuộc sống theo các dạng phenotype hen phế quản ở trẻ dưới 5 tuổi DIỄN ĐÀN Y HỌC Nghiên cứu khoa học ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, YẾU TỐ NGUY CƠ VÀ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG THEO CÁC DẠNG PHENOTYPE HEN PHẾ QUẢN Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI Nguyễn Tiến Dũng1, Bùi Kim Thuận2 TÓM TẮT Mục tiêu: khảo sát đặc điểm lâm sàng, các yếu tố nguy cơ và ảnh hưởng của hen tới chất lượng cuộc sống của trẻ dưới 5 tuổi theo các dạng phenotype. Đối tượng và phương pháp: chẩn đoán và phân loại phenotype hen dựa vào hỏi bệnh sử, qui trình các bước chẩn đoán và đáp ứng với điều trị theo hướng dẫn của PRACTALL 2008 và GINA 2014. Kết quả: hen virus hay gặp ở trẻ dưới 2 tuổi (67,5%) còn hen dị ứng hay gặp ở trẻ 2-5 tuổi (49,0%) với ỎR=2,44 (1,47-4,06) và p= 0,000). Tỷ lệ nam gặp nhiều ở nhóm hen dị ứng còn nữ gặp nhiều hơn ở nhóm hen virus (79,3% và 65,5%), OR=2,02 (1,13-3,61) và p=0,010). Trẻ hen dị ứng có các bệnh dị ứng đi kèm như viêm mũi dị ứng, chàm, mề đay... nhiều hơn hen virus (63,1% so với 23,4%) (OR=3,60 (3,27-9,63); p= 0,000). Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về tiền sử gia đình có người bị bệnh dị ứng và tăng tỷ lệ bạch cầu ái toan ở 2 nhóm hen virus và hen dị ứng. Chỉ có 2 dấu hiệu là sốt và ran ẩm hay gặp ở hen virus nhiều hơn hen dị ứng còn các dấu hiệu lâm sàng khác không có sự khác biệt giữa 2 nhóm hen virus và hen dị ứng. Hen dị ứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ nhiều hơn. Tỷ lệ trẻ nhập viện từ 5 lần trở lên/năm chiếm 42,3% trong nhóm hen dị ứng cao hơn nhóm hen virus chỉ có 24,4% nhập viện. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (OR=2,28(1,35-3,87; p = 0,001). Tỷ lệ trẻ phải nghỉ học vì hen từ 19 ngày trở lên/năm chiếm 45,9% ở nhóm hen dị ứng, cao hơn so với nhóm hen virus chỉ chiếm 22,8%. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (OR=2,87(1,69-4,89); p = 0,001). Tỷ lệ trẻ có số ngày nghỉ việc của bố mẹ để chăm sóc trẻ vì hen/năm từ 22 ngày trở lên chiếm 69,4% ở nhóm hen dị ứng cao hơn so với nhóm hen virus chỉ là 52,8%. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (OR=2,03(1,20-3,41): p = 0,004). Kết luận: hen virus hay gặp ở trẻ nữ, dưới 2 tuổi còn hen dị ứng hay gặp ở trẻ nam từ 2-5 tuổi có tiền sử bị bệnh dị ứng. Sốt và ran ẩm hay gặp ở hen virus. Hen dị ứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của trẻ nhiều hơn Từ khóa: dạng phenotype, hen virus, hen dị ứng. 1 Khoa Nhi bệnh viện Bạch mai; 2 Trường đại học Y khoa Vinh, Nghệ An Người liên hệ: Nguyễn Tiến Dũng Ngày nhận bài: 28/5/2019. Ngày phản biện: 20/6/2019. Ngày chấp nhận đăng: 24/6/2019 74 Y HỌC LÂM SÀNG Số 109 (Tháng 07/2019) DIỄN ĐÀN Y HỌC Nghiên cứu khoa học SUMMARY CLINICAL CHARACTERISTICS AND RISK FACTORS AND THE QUALITY OF LIFE ON ASTHMA PHENOTYPES IN CHILDREN UNDER 5 YEARS OLD Background: Asthma in children under 5 years old is difficult to diagnose. The clinical presentation of asthma varies by age, and there are no tests that can diagnose asthma with certainty in young children.So that the clinician try to define different asthma phenotypes based on clinical characteristics. Patient and methods: Diagnose of asthma and definition of clinical phenotypes based on patient history, diagnostic work-up and treatment responses following guideline of PRACTAL 2008 and GINA 2014. Results: There were 309 children under 5 years old to be diagnosed and classified asthma clinical phenotype. Of those, there were 218 male and 91 female. Ratio of male/female is 2.39/1. There were 184 children under 2 years of age (59.5%) and 125 children over 2 years of age (40.5%). There were 197 children classified as virus induced asthma (63.8%) and 1 child as exercise-induced asthma (0.3%) and 111 children as allergic asthma (35.9%). Specific allergic trigger can be identified in 5 children in the allergic asthma. Virus induced asthma is more common in children under 2 years of age (67.5%) and allergic asthma is more common in children from 2 to 5 years of age (49.0%) (OR=2.44 (1.47-4.06; P=0.000). Allergic asthma is more common in male (79.3%) and virus induced asthma is more common in female (34.5%) (OR=2.02 (1.13-3.61); P=0.010). There were no statistically significant differences for family history with allergic and an increase of eosinophils in virus induced and allergic phenotype. Fever and crepitating are more common in virus induced asthma than allergic asthma. Other clinical signs and symptoms did not differ between the 2 groups of virus asthma and allergic asthma. The percentage of hospitalized children from 5 or more times/year are 42.3% in allergic asthma group higher than 24.4% in virus asthma with statistically significant difference (OR = 2.28 (1.35 to 3.87; P = 0.001). The percentage of children missed school because of asthma from 19 days or more / year are 45.9 ...