Dẫn liệu bước đầu về thành phần loài côn trùng nước ở vùng Hải Vân, tỉnh Thừa Thiên – Huế

Bài viết trình bày kết quả nghiên cứu bước đầu về thành phần loài côn trùng nước tại vùng Hải Vân, góp phần cung cấp một số dẫn liệu mới về khu hệ côn trùng nước Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dẫn liệu bước đầu về thành phần loài côn trùng nước ở vùng Hải Vân, tỉnh Thừa Thiên – Huế33(3): 15-21 T¹p chÝ Sinh häc 9-2011 DÉN LIÖU B¦íC §ÇU VÒ THµNH PHÇN LOµI C¤N TRïNG N¦íC ë VïNG H¶I V¢N, TØNH THõA THI£N - HUÕ HOµNG §×NH TRUNG, L£ TRäNG S¥N Tr−êng ®¹i häc Khoa häc, §¹i häc HuÕ MAI PHó QUý ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt H¶i V©n lµ vïng cã tÝnh ®a d¹ng sinh häc b−íc ®Çu vÒ thµnh phÇn loµi c«n trïng n−íc t¹icao, ë ®©y cã nhiÒu kiÓu sinh c¶nh kh¸c nhau, tõ vïng H¶i V©n, gãp phÇn cung cÊp mét sè dÉn liÖu®Çm ph¸ ven biÓn ®Õn rõng nói cao hiÓm trë. míi vÒ khu hÖ c«n trïng n−íc ViÖt Nam.C¸c suèi ë phÝa B¾c ch¶y theo h−íng B¾c ®æ vµo I. PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU®Çm ph¸ vïng bê biÓn ë phÝa Nam cña tØnhThõa Thiªn - HuÕ. C¸c suèi ë phÝa Nam ch¶y vÒ §èi t−îng nghiªn cøu lµ 4 bé c«n trïngphÝa Nam cña ®Ìo H¶i V©n thuéc thµnh phè n−íc: bé Phï du (Ephemeroptera), bé C¸nh l«ng§µ N½ng. Theo ®ã, hÖ thèng khe suèi ë ®©y lµ (Trichoptera), bé C¸nh óp (Plecoptera) vµ bé®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhãm ®éng vËt thñy sinh Chuån chuån (Odonata).ph¸t triÓn phong phó vµ ®a d¹ng, ®Æc biÖt lµ TiÕn hµnh lùa chän 7 ®iÓm thu mÉu trªn b¶nnhãm c«n trïng n−íc. Cho ®Õn nay, viÖc nghiªn ®å ®Þa h×nh ®Ó b¶o ®¶m tÝnh ®¹i diÖn cao ë vïngcøu thµnh phÇn loµi c«n trïng n−íc thuéc c¸c thñy nghiªn cøu (h×nh 1). C¸c ®iÓm thu mÉu vµ ®Æcvùc ë n−íc ta cßn rÊt h¹n chÕ do c¸c chuyªn gia ®iÓm thñy vùc ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng 1. Thêinghiªn cøu vÒ lÜnh vùc nµy qu¸ Ýt, míi ®−îc h×nh gian nghiªn cøu tõ th¸ng 2 n¨m 2009 ®Õn th¸ngthµnh tõ sau n¨m 2000 [1, 2, 5, 8-10, 14]. §Æc 10 n¨m 2010. Kh¶o s¸t thu mÉu ngoµi tù nhiªnbiÖt, ch−a cã nghiªn cøu vÒ c«n trïng n−íc ë theo c¸c ngµy ®Çu cña th¸ng lÎ n¨m 2009 vµ cñavïng H¶i V©n, tØnh Thõa Thiªn - HuÕ. th¸ng ch½n n¨m 2010 t¹i c¸c thñy vùc vïng Bµi b¸o nµy c«ng bè kÕt qu¶ nghiªn cøu nghiªn cøu. B¶ng 1 §Þa ®iÓm thu mÉu c«n trïng ë vïng H¶i V©n §Þa ®iÓm §Æc ®iÓm thuû vùc Ký hiÖu §é s©u 30 cm, chiÒu réng 6 m. NÒn ®¸y lµ c¸t mÞn chiÕm −u thÕSuèi B¹ch Xµ cã xen lÉn ®¸ cuéi. §©y lµ n¬i th−êng diÔn ra c¸c ho¹t ®éng sinh M1 ho¹t cña ng−êi d©n nh− t¾m röa, giÆt giò quÇn ¸o... §é s©u 36 cm, chiÒu réng 4 m. NÒn ®¸y lµ c¸t xen lÉn ®¸ cuéi vµSuèi cÇu ¤ng Huy M2 sái, l¾ng ®äng nhiÒu chÊt h÷u c¬ nguån gèc tõ thùc vËt§Ìo H¶i V©n §é s©u 42 cm, chiÒu réng 7 m. NÒn ®¸y chñ yÕu lµ ®¸ cuéi lín M3Th«n Hãi Dõa, xm Léc §é s©u 28 cm, chiÒu réng 4 m, nhiÒu n¬i t¹o thµnh c¸c ghÒnh, M4H¶i, huyÖn Phó Léc th¸c. NÒn ®¸y gåm nhiÒu t¶ng ®¸ línTh«n Hãi MÝt, xm Léc §é s©u 37 cm, chiÒu réng 6 m. NÒn ®¸y chñ yÕu lµ ®¸ cã kÝch M5H¶i, huyÖn Phó Léc th−íc trung b×nh xen lÉn c¸c t¶ng ®¸ línXm Léc Thñy, huyÖn §é s©u 35 cm, chiÒu réng 4,5 m. NÒn ®¸y lµ c¸c t¶ng ®¸ lín M6Phó LécXm Léc Thñy, huyÖn §é s©u 23 cm, chiÒu réng 3 m. NÒn ®¸y chñ yÕu lµ c¸c t¶ng ®¸ lín M7Phó Léc 15 H×nh 1. S¬ ®å vÞ trÝ c¸c ®iÓm thu mÉu c«n trïng n−íc vïng H¶i V©n MÉu vËt ngoµi tù nhiªn ®−îc thu thËp theo §Æng Ngäc Thanh vµ nnk. (1980), Kluge N. J.ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra c«n trïng n−íc cña §Æng (2011), Hoang D. H. (2005), MichaelNgäc Thanh vµ nnk. (1980), Quynh, N. X. vµ Quigley (1993), Nguyen V. V. (2003), Nguyennnk. (2004) [3, 12]. C¸c mÉu ®Þnh tÝnh ®−îc thu V. V. vµ nnk. (2003, 2004), Quynh N. X. vµ nnk.b»ng vît cÇm tay (hand net, m¾t l−íi 0,2 mm) vµ (2004), Thi Kim Thu Cao vµ nnk. (2008) [1-5, 7-thu mÉu ®Þnh l−îng b»ng vît surber (surber net, 10, 12, 14].50 cm × 50 cm). ViÖc thu mÉu ®−îc thùc hiÖn §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é gÇn gòi gi÷a thµnh phÇnc¶ n¬i n−íc ®øng còng nh− n−íc ch¶y, ë ven bê loµi c«n trïng n−íc t¹i vïng H¶i V©n, tØnh Thõasuèi vµ c©y thùc vËt thñy sinh. C¸c ®Æc ®iÓm vÒ Thiªn - HuÕ víi mét sè thñy vùc kh¸c ë ViÖtvÞ trÝ thu mÉu: nhiÖt ®é kh«ng khÝ, nhiÖt ®é ...