Đánh giá đa dạng di truyền của nguồn gen ngô nếp vàng dựa trên kiểu hình và chỉ thị phân tử SSR

Nghiên cứu "Đánh giá đa dạng di truyền của nguồn gen ngô nếp vàng dựa trên kiểu hình và chỉ thị phân tử SSR" tiến hành nhằm đánh giá đa dạng di truyền của 15 nguồn gen ngô nếp vàng cùng 3 dòng đối chứng dựa trên 18 đặc điểm nông học và 14 chỉ thị SSR.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá đa dạng di truyền của nguồn gen ngô nếp vàng dựa trên kiểu hình và chỉ thị phân tử SSR Vietnam J. Agri. Sci. 2023, Vol. 21, No. 10: 1236-1248 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2023, 21(10): 1236-1248 www.vnua.edu.vn ĐÁNH GIÁ ĐA DẠNG DI TRUYỀN CỦA NGUỒN GEN NGÔ NẾP VÀNG DỰA TRÊN KIỂU HÌNH VÀ CHỈ THỊ PHÂN TỬ SSR Nguyễn Trung Đức1*, Phạm Quang Tuân1, Nguyễn Thị Nguyệt Anh1, Nguyễn Quốc Trung2, Lê Thị Tuyết Châm3, Vũ Văn Liết3 1 Viện Nghiên cứu và Phát triển cây trồng, Học viện Nông nghiệp Việt Nam 2 Khoa Công nghệ Sinh học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam 3 Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam * Tác giả liên hệ: ntduc@vnua.edu.vn Ngày nhận bài: 21.12.2022 Ngày chấp nhận đăng: 05.10.2023 TÓM TẮT Nghiên cứu này tiến hành nhằm đánh giá đa dạng di truyền của 15 nguồn gen ngô nếp vàng cùng 3 dòng đối chứng dựa trên 18 đặc điểm nông học và 14 chỉ thị SSR. Thí nghiệm đồng ruộng được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ với ba lần nhắc lại trong vụ Xuân 2022 tại Hà Nội. Kết quả cho thấy năng suất cá thể có tương quan thuận và rất chặt ở giá trị P Nguyễn Trung Đức, Phạm Quang Tuân, Nguyễn Thị Nguyệt Anh, Nguyễn Quốc Trung, Lê Thị Tuyết Châm, Vũ Văn Liết síc tø carotenoid màu vàng, cam Ċ hät ngô nếp Trong thêp kď qua, Hõc viện Nông nghiệp vàng còn giàu các hČp chçt thuûc nhóm Việt Nam đã tiến hành thu thêp ngu÷n gen ngô xanthophyll và carotene. Đặc biệt là -carotene nếp vàng tĂ ngu÷n gen ngö đða phāćng và các - tiền vitamin A rçt có lČi cho săc khóe, bâo vệ giøng ngô nếp vàng nhêp nûi tĂ Thái Lan, Hàn chøng läi mût sø bệnh ung thā, bệnh tim mäch, Quøc, Trung Quøc. Tìm hiểu thöng tin đa däng câi thiện chăc nëng cþa hệ thøng miễn dðch và di truyền giąa các vêt liệu là bāĉc khĊi đæu cën các bệnh về mít (Muzhingi & cs., 2008). SĆ bân cþa tçt câ các chāćng trình chõn giøng. Do thiếu hĀt vitamin A, têp trung Ċ các nāĉc đang vêy, nghiên cău này tiến hành xác đðnh sĆ đa phát triển sĄ dĀng gäo tríng làm lāćng thĆc däng di truyền ngu÷n gen ngô nếp vàng dĆa chính, là nguyên nhân chþ yếu gây mù lòa Ċ trẻ trên kiểu hình và chî thð phân tĄ SSR phĀc vĀ em và cÿng là nguyên nhån lĉn nhçt gây tĄ chāćng trình chõn giøng ngô nếp vàng āu thế lai vong đøi vĉi trẻ em dāĉi 5 tuùi trên toàn cæu täi Việt Nam. (Haskell, 2012). Bù sung dinh dāċng thông qua thĆc phèm chế biến tĂ ngô nếp vàng là chiến lāČc quan trõng để chøng läi sĆ thiếu hĀt dinh 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU dāċng. Hiện nay, Việt Nam chāa cò các giøng 2.1. Vật liệu ngô nếp vàng āu thế lai đāČc thāćng mäi hóa. Vì vêy, cçp thiết phâi thu thêp ngu÷n vêt liệu Vêt liệu nghiên cău là 15 ngu÷n gen ngô đa däng để phát triển dòng thuæn và lai täo tù nếp vàng trong đò g÷m 5 giøng thĀ phçn tĆ do hČp lai āu tý. OPV (ký hiệu YW01-YW05) do Trung tâm Trong chõn giøng ngö āu thế lai, thông tin TNTV cung cçp, 10 dòng ngô nếp vàng tĆ phøi đa däng di truyền cþa quæn thể ban đæu đòng đĈi S4 (kí hiệu YW06 -YW15) tĂ các giøng lai vai trò quan trõng, quyết đðnh sĆ thành công nhêp nûi có ngu÷n gøc Thái Lan, Hàn Quøc, cþa các chāćng trình chõn täo giøng, giúp lêp Trung Quøc; đøi chăng là 3 dòng thuæn: D141 sć đ÷ phâ hệ, phân nhóm dð hČp dĆa trên (nếp, tríng), SWsyn1 (ngõt vàng) và UV (ngõt, tím) chõn täo bĊi Viện Nghiên cău và Phát triển khoâng cách di truyền tĂ đò cò chiến lāČc lai cây tr÷ng (Bâng 1). Ba dñng đøi chăng này sẽ täo phù hČp. Kiểu hình và chî thð phân tĄ đã đāČc sĄ dĀng làm cây thĄ để khâo sát āu thế lai đāČc sĄ dĀng rûng rãi để nghiên cău sĆ đa và khâ nëng kết hČp ngu÷n gen ngô nếp vàng Ċ däng di truyền và cçu trúc quæn thể Ċ cây các nghiên cău tiếp theo. tr÷ng. Các nghiên cău dĆa trên kiểu hình để phån nhòm đa däng di truyền đāČc sĄ dĀng 2.2. Phương pháp nghiên cứu rûng rãi trên thế giĉi (Harakotr & cs., 2014; Sukto & cs., 2020; Tan & cs., 2022) và Việt Thí nghiệm đ÷ng ruûng đāČc bø trí khøi Nam (Vÿ Đëng Toàn & cs., 2021). Tuy nhiên, ngéu nhiên hoàn chînh vĉi 3 læn nhíc läi trong chî thð ADN đāČc āa chuûng trong các chāćng vĀ Xuân 2022, diện tích ô thí nghiệm 14m2 trình chõn giøng ngô hiện đäi vì không bð ânh (10m × 1,4m), gieo hàng cách hàng 60cm, cây hāĊng bĊi các yếu tø möi trāĈng, do đò thýc cách cåy 25cm. Bòn phån, chëm sòc thí nghiệm, đèy quá trình chõn lõc Ċ ngay các thế hệ ban phòng trĂ sâu bệnh häi đāČc thĆc hiện theo đæu. Vĉi āu điểm đ÷ng trûi, chi phí thçp, SSR Tiêu chuèn Quøc gia TCVN 13381-2:2021 (Bû đã trĊ thành chî thð phân tĄ ADN phù biến Khoa hõc và Công nghệ, 2021). MāĈi tám tính nhçt, có tính tái lêp cao giąa các nghiên cău, träng đāČc nghiên cău bao g÷m: thĈi gian tung düng để mô tâ và xác đðnh các biến dð di truyền phçn (TP, ngày), thĈi gian phun râu (PR, ngày), trong quæn thể tĆ nhiên cþa nhiều loài sinh ...