Đánh giá kết quả phẫu thuật thay khớp háng bán phần điều trị gãy cổ xương đùi ở bệnh nhân cao tuổi

Mục tiêu: Đánh giá kết quả thay khớp háng bán phần điều trị gãy cổ xương đùi ở người cao tuổi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 39 bệnh nhân cao tuổi, bị gãy cổ xương đùi, được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật thay khớp háng bán phần tại Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên từ tháng 3/2013 đến tháng 3/2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá kết quả phẫu thuật thay khớp háng bán phần điều trị gãy cổ xương đùi ở bệnh nhân cao tuổiTrường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi số 4 năm 2016 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PH U THUẬT THAY KHỚP HÁNG BÁN PHẦN ĐIỀU TRỊ GÃY CỔ XƢƠNG Đ I Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI Nguyễn Thanh Hải*, Trần Chiến** * Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên ** Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên TÓM TẮT Mục tiêu: Đánh giá kết quả thay khớp háng bán phần điều trị gãy cổ xương đùi ở người cao tuổi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 39 bệnh nhân cao tuổi, bị gãy cổ xương đùi, được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật thay khớp háng bán phần tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên từ tháng 3/2013 đến tháng 3/2015. Nghiên cứu mô tả cắt ngang. Kết quả: Tuổi gặp nhiều ở nhóm 65→75, có 33/39 bệnh nhân chiếm 84,6%. Không có sự khác biệt rõ giữa nữ và nam. Biến chứng nhiễm trùng vết mổ 12,8%, bị vỡ xương đùi trong phẫu thuật 2,6%, gặp 5,1% bệnh nhân có ngắn chi >2cm. Kết quả rất tốt và tốt chiếm 82,1%. Những bệnh nhân được phẫu thuật sớm ≤1 tuần có kết quả rất tốt và tốt chiếm 92,2%, những bệnh nhân được phẫu thuật > 1 tuần kết quả rất tốt và tốt là 61,5%. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với P0,05. Từ khóa: Thay khớp háng, bán phần lưỡng cực, gãy cổ xương đùi 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Gãy cổ xương đùi là các trường hợp gãy xương mà đường gãy là ở giữa chỏm và khốimấu chuyển. Thường gặp đối với người già, cho dù là một chấn thương nhẹ (ngã đậpmông). Tiên lượng về liền xương khá phức tạp do khớp giả và sự tiêu chỏm. Thường đedoạ tính mạng bởi các biến chứng do nằm lâu, như viêm phổi, nhiễm trùng tiết niệu, suytim, lở loét[1], [4]. Phẫu thuật thay khớp háng hiện nay được coi như là cuộc cách mạng trong điều trịgãy cổ xương đùi ở người cao tuổi. Thay khớp háng giúp cho bệnh nhân tập đi lại sớmtránh được các biến chứng do nằm lâu gây ra. Trong đó thay khớp háng bán phần đượcáp dụng cho những bệnh nhân trên cao tuổi, vì có ưu điểm so với thay khớp háng toànphần là rút ngắn thời gian phẫu thuật cho bệnh nhân cao tuổi[2]. Tại bệnh viện Trung ương Thái Nguyên đã tiến hành phẫu thuật thay khớp háng đểđiều trị gãy cổ xương đùi, nhưng đánh giá kết quả điều trị đặc biệt với loại thay khớpháng bán phần chưa được nghiên cứu đầy đủ, do đó chúng tôi tiến hành đề tài này nhằmmục tiêu ― Đánh giá kết quả thay khớp háng bán phần điều trị gãy cổ xương đùi ở ngườicao tuổi‖. 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Đối tượng nghiên cứu 39 BN cao tuổi, bị gãy cổ xương đùi, được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật thaykhớp háng bán phần tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên từ tháng 3/2013 đến tháng3/2015. Tiêu chuẩn lựa chọn BN nghiên cứu: - BN cao tuổi (≥ 65 tuổi), gãy cổ xương đùi mới trong 4 tuần đầu. - Tiền sử đi lại bình thường, không có bệnh toàn thân nặng kèm theo. - Có đầy đủ hồ sơ bệnh án. 80Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi số 4 năm 2016 2.2. Phương pháp nghiên cứu 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu mô tả cắt ngang. Cỡ mẫu toàn bộ, những bệnh nhân phù hợp tiêu chuẩn chọn trong thời gian nghiên cứu. 2.2.2. Quy trình kỹ thuật: - Đánh giá trước mổ: đánh giá toàn trạng bao gồm các chức năng hô hấp, tuần hoàn,các bệnh phối hợp, chụp X quang kiểm tra mức độ gãy và mức độ loãng xương. - Chuẩn bị mổ và điều trị các bệnh phối hợp. - Quy trình mổ: gây tê hoặc gây mê, vệ sinh vùng mổ, rạch da và bộc lộ vùng gãy, cắtlấy chỏm xương đùi, thay khớp háng bán phần có cement hoặc không cement, đặt lạikhớp và đóng vết mổ. Bất động chi gãy. - Hậu phẫu: điều trị bằng kháng sinh, thay băng vết mổ và tập phục hồi chức năngtheo phác đồ từ ngày thứ 2 sau mổ. - Vật liệu: Khớp chỏm bipolar của hãng Zimmer. 2.2.3. Đánh giá kết quả điều trị: - Đánh giá kết quả điều trị sau 6 tháng theo tiêu chuẩn của Harris [3] Mức độ Điểm Rất tốt 90-100 Tốt 80-89 Trung bình 70-79 Kém Dưới 70 Đánh giá khớp háng qua chụp X quang: sai khớp, lỏng chuôi, mòn ổ cối, gãy xi măng. 2.2.4. Xử lý số liệu: Xử lý các số liệu nghiên cứu bằng phần mềm SPSS 16.0 dùng trong thống kê. 2.2.5. Đạo đức nghiên cứu: Nghiên cứu được Hội đồng Khoa học Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên phê duyệt,các bệnh nhân đồng thuận tham gia. 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Bảng 3.1. Đặc điểm tuổi và giới của đối tượng nghiên cứuNhóm tuổi Nữ Nam SL % SL % Tổng65 →75 18 54,5 15 45,5 3375 tuổi 2 33,3 4 66,7 6Tổng 20 51,3 19 49,7 39 Nhận xét: Tuổi gặp nhiều ở nhóm 65→75, có 33/39 bệnh nhân chiếm 84,6%. Không có sự khác biệt về tỷ lệ mắc giữa nam và nữ (P>0,05) Bảng 3.2. Biến chứng trong thời gian hậu phẫu Biến chứng Số bệnh nhân Tỷ lệ % Nhiễn trùng nông 5 12,8 Trật khớp 0 0 Vỡ xương đùi 1 2,6 Ngắn chi 2 5,1 Không biến c ...