Đánh giá kết quả ứng dụng QGIS trong nghiên cứu tiềm năng khai thác thủy điện và tác động đến môi trường của thủy điện nhỏ trên lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn

Nghiên cứu này sử dụng công cụ thông tin địa lí QGIS để đưa ra đánh giá tác động môi trường và kinh tế của công tác quy hoạch thủy điện dẫn dòng quy mô nhỏ và đưa ra các khuyến nghị về quy hoạch phát triển quy mô nhỏ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu trên sông Vu Gia Thu Bồn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá kết quả ứng dụng QGIS trong nghiên cứu tiềm năng khai thác thủy điện và tác động đến môi trường của thủy điện nhỏ trên lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn CÁC ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - SESSION SEVEN SESSION 7 Phòng: Jasmine 2 | Chủ tọa: Nguyễn Quang Thuấn, Lê Thị Minh Châu ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ỨNG DỤNG QGIS TRONG NGHIÊN CỨU TIỀM NĂNG KHAI THÁC THỦY ĐIỆN VÀ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG CỦA THỦY ĐIỆN NHỎ TRÊN LƯU VỰC SÔNG VU GIA THU BỒN Hồ Thị Mai Quyên, Đoàn Hải Ninh Sinh viên lớp 62MN1, khoa Kỹ thuật Môi trường, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội. Tác giả liên hệ: maiquyennd99@gmal.com Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Lan Hương TÓM TẮT Hiện nay việc xây dựng các hồ chứa, đập thủy điện lớn đã hoàn thành ở khắp các lưu vực sông của nước ta và đang có sự chuyển hướng sang việc phát triển các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ. Việc nghiên cứu tác động của thủy điện vừa và nhỏ lên môi trường là cấp thiết để có thể xây dựng quy hoạch phát triển thủy điện bền vững trong tương lai. Nghiên cứu này sử dụng công cụ thông tin địa lí QGIS để đưa ra đánh giá tác động môi trường và kinh tế của công tác quy hoạch thủy điện dẫn dòng quy mô nhỏ và đưa ra các khuyến nghị về quy hoạch phát triển quy mô nhỏ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu trên sông Vu Gia Thu Bồn. Từ khóa: thủy điện dẫn dòng, lưu vực sông 1. GIỚI THIỆU 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Các dự án thủy điện lớn có thể gây ra 2.1 Tiềm năng phát triển thủy điện dẫn những tác động tiêu cực về môi trường xã dòng ở lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn. hội [1]. Sự phát triển thủy điện dòng chảy Hệ thống sông Vu Gia Thu Bồn thuộc tỉnh ở Việt Nam không chỉ để đáp ứng nhu cầu Quảng Nam và Thành phố Đà Nẵng có tiềm phát triển mà còn góp phần giảm phát thải năng thủy điện lớn, các nhà máy thủy điện khí nhà kính và giảm thiểu biến đổi khí hậu, tại đây có vai trò rất lớn trong việc cung cấp đặc biệt là trong ngành nước. Nghiên cứu điện cho điện lưới quốc gia. Có 8 dự án quy này đánh giá tính khả thi của việc xây dựng mô lớn với công suất lắp đặt và kế hoạch là các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Vu 1.100MW và 37 dự án thủy điện vừa với tổng Gia Thu Bồn tác động đến môi trường. Để công suất 346MW [2]. Hầu hết các nhà máy xác định được vị trí của các nhà máy chúng thủy điện bán điện lưới cho quốc gia và cung tôi sử dụng QGIS. cấp cho vùng thượng nguồn nên tại nhiều khu vực ở đây vẫn đang không thể sử dụng điện mặc dù rất gần nhà máy thủy điện. 128 | DIỄN ĐÀN SINH VIÊN 2020 - NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO CÁC ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - SESSION SEVEN Hình 1. Nhà máy điện hiện có và có theo kế Hình 2. Tiềm năng thủy điện dẫn dòng hoạch trên lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn. trên lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn Theo TS. Nguyễn Lan Hương [3] , nhu cầu Những ảnh hưởng đến môi trường đã điện của hộ gia đình nông thôn trong vùng được nghiên cứu và bản đồ ảnh hưởng tính theo năm đối với một hộ gia đình của thủy điện dẫn dòng đã được xây nông thôn là 960 kWh, thấp hơn mức trung dựng. Phân loại các nhà máy tiềm năng bình của đất nước. Tổng nhu cầu điện là thành 4 nhóm: tác động môi trường cao 0.14 triệu MWh/năm (2012) và sẽ tăng sản lượng cao, tác động môi trường thấp lên 2,3 triệu MWh/năm (2041). Tuy nhiên, sản lượng thấp, tác động môi trường cao việc cung cấp điện ở nông thôn không ổn sản lượng thấp, tác động môi trường thấp định, đặc biệt là mùa khô, mất điện thường sản lượng cao. xuyên xảy ra. Đối với khu vực khó khăn vùng sâu vùng xa không có điện, củi được cho là nguồn năng lượng chính. Trong nghiên cứu này, ước tính tiềm năng thủy điện ngoài sông của miền Trung nước ta đã được thực hiện bằng mô hình thủy văn phân tán và phương pháp đường cong thời gian chảy. Kết quả cho thấy tổng tiềm năng thủy điện dẫn dòng là 277.342 MW với hệ số công suất trung bình là 40.2%. Chúng tôi sử dụng kĩ thuật Hình 3. Mức độ tác động môi trường của các chồng bản đồ để xác định độ nhạy môi vị trí nhà máy thủy điện. trường của các nhà máy thủy điện dẫn dòng và mức độ ảnh hưởng môi trường. DIỄN ĐÀN SINH VIÊN 2020 - NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO | 129 CÁC ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - SESSION SEVEN Có 2 trong số 111 vị trí tiềm năng rơi vào nơi sinh sống của loài hổ đang bị đe dọa[5]. loại có tác động cao và 1 vị trí rơi vào sản Khu bảo tồn Ngọc Linh, đã được chứng lượng thấp tác động cao. Những địa điểm minh rất quan trọng đối với một số loài này kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư vì chim bị đe dọa và hạn chế trên toàn cầu. tiềm năng phát triển thấp và chi phí cho Khu bảo tồn Sao Vàng nằm ở biên giới với môi trường cao vì chúng nằm trong khu tỉnh lân cận phía bắc Thừa Thiên-Huế được bảo tồn quốc gia của Núi Thành và Sao La. biết là khu bảo vệ của một trong những động vật có vú nguy cấp nhất và khó nắm 2.2 Phân tích - đánh giá môi trường bắt nhất trên thế giới. Khu vực này nổi tiếng với sự đa dạng sinh học với độ che phủ rừng cao. Nó bị đe dọa Bản đồ QGIS của khu vực bảo vệ quốc gia bởi sự tăng trưởng kinh tế khu vực, mở được lấy từ Cục Lâm nghiệp Bảo tồn Thiên rộng nông nghiệp và phát triển nhà máy nhiên Việt Nam và nhập vào Arcgis Pro. thủy điện quy mô lớn. Tuy nhiên, Hồ Đắc [4] Chúng tôi sử dụng kỹ thuật lập bản đồ lớp đã phát triển các mô hình ...