Đánh giá khả năng triển khai quy trình liên hoàn tái thông mạch bệnh nhân nhồi máu não cấp tại Bệnh viện Quân y 103

Có 2 biện pháp cơ bản để tái thông mạch tắc nhanh chóng cho bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não là dùng thuốc tiêu sợi huyết và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Mục tiêu: đánh giá bước đầu quy trình liên hoàn điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp bằng thuốc tiêu sợi huyết và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá khả năng triển khai quy trình liên hoàn tái thông mạch bệnh nhân nhồi máu não cấp tại Bệnh viện Quân y 103 ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG TRIỂN KHAI QUY TRÌNH LIÊN HOÀN TÁI THÔNG MẠCH BỆNH NHÂN NHỒI MÁU NÃO CẤP TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 103 Eveluation of combine thrombolysis and mechanical thrombectomy in hospital 103 Phạm Đình Đài*, Đặng Phúc Đức*, Đỗ Đức Thuần*Tóm tắt: Cơ sở: có 2 biện pháp cơ bản để tái thông mạch tắc nhanh chóng cho bệnh nhân đột quỵnhồi máu não là dùng thuốc tiêu sợi huyết và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Mục tiêu: đánhgiá bước đầu quy trình liên hoàn điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp bằng thuốc tiêu sợi huyết và lấyhuyết khối bằng dụng cụ cơ học. Phương pháp: mô tả ca lâm sàng. Kết luận: việc triển khai quytrình liên hoàn là cần thiết và khả thi tại Bệnh viện Quân y 103Từ khóa: đột quỵ, tiêu sợi huyết, lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ họcSummary: Background: two major method for revascularization rapidly are thrombolysis andmechanical thrombectomy. Objective: to evaluate combining thrombolysis and mechanicalthrombectomy to treat acute ischemic stroke. Method: case report. Conclusion: combine procedureis essential and feasible in military hospital 103.Keywords: stroke, thrombolysis, mechanical thrombectomy.Từ viết tắt: DSA (Digital substraction angiography_ chụp mạch số hóa xóa nền); TICI(Thrombolysis in Cerebral Infarction: tiêu huyết khối trong nhồi máu não)1. ĐẶT VẤN ĐỀ Để đạt mục đích tái thông nhanh chóng động mạch bị tắc cho bệnh nhân (BN) độtquỵ nhồi máu não (NMN) cấp, hiện có 2 phương pháp cơ bản: điều trị bằng thuốctiêu sợi huyết và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học Từ tháng 1 năm 2013 Khoa A14 đã tiến hành kỹ thuật điều trị thuốc tiêu sợi huyếtđường tĩnh mạch cho BN đột quỵ NMN giai đoạn cấp. Kết quả bước đầu rất khảquan, tuy nhiên, nhiều trường hợp BN quá khoảng thời gian cửa sổ cho phép, tắcmạch lớn… không có khả năng tiến hành điều trị hoặc hiệu quả điều trị thấp. Nếutriển khai điều trị tiêu sợi huyết đường động mạch và phương pháp lấy huyết khốibằng dụng cụ cơ học sẽ giúp mở rộng phạm vi cứu chữa, nâng cao hiệu quả điều trịbệnh nhân. Với mục tiêu đó, khoa A14 đang nỗ lực hoàn tất công tác chuẩn bị để triển khaiđồng bộ thêm 2 kỹ thuật mới: dùng thuốc tiêu sợi huyết đường động mạch và lấyhuyết khối bằng dụng cụ cơ học. Tháng 7/2014 Khoa Đột quỵ được Bệnh viện thôngqua quy trình lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Tháng 8/2014, chúng tôi triểnkhai điều trị ca đầu tiên, sử dụng biện pháp kết hợp thuốc tiêu sợi huyết và lấy huyếtkhối bằng dụng cụ cơ học. Chúng tôi phân tích ca lâm sàng này nhằm đưa ra nhữngnhận xét bước đầu giúp ích cho quá trình triển khai kỹ thuật trong thời gian tới * Bệnh viện Quân y 1032. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: ca lâm sàngThông tin chung về bệnh nhân: Bệnh nhân: Nguyễn Hùng M, nam giới, 55 tuổi, khởi phát lúc 12 giờ, ngày 20tháng 8 năm 2014, vào viện lúc 13h35 cùng ngày. Chẩn đoán vào viện: Rối loạn ý thức do đột quỵ nhồi máu não giờ thứ 2 Tóm tắt bệnh án: bệnh nhân nam, 55 tuổi, BMI 27,8. Tiền sử tăng huyết áp, đáitháo đường, rối loạn lipid máu, đã đặt stent động mạch vành 2 vị trí trước đó 1 năm.Khởi phát bệnh cấp tính lúc 12 giờ, ngày 20/8/2014 với biểu hiện: rối loạn ý thức(gọi hỏi không đáp ứng), tiểu tiện không tự chủ. vào viện lúc 13h35 cùng ngày (giờthứ 2 của bệnh)Khám lâm sàng lúc vào viện: - Kích thích vật vã. - Thần kinh sọ não: chưa rõ tổn thương - Vận động tứ chi kém - NIHSS 21 điểmCận lâm sàng:* Sinh hóa máu (20/8/2014)ü Glucose 20 mmol/lü Cholesterol 8,2 mmol/l; Triglycerid 4,4 mmol/lü Chỉ số điện giải, chức năng gan, chức năng thận trong giới hạn bình thường* Công thức máu: trong giới hạn bình thường* Đông máu cơ bản: trong giới hạn bình thường* Cắt lớp vi tính não: chưa rõ hình ảnh tổn thương.Điều trị: - Thời gian bắt đầu tiến hành điều trị tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch: 13h55 (20 phút từ khi nhập viện). - Trong quá trình này, khoa A14 khẩn trương tiến hành hội chẩn bệnh viện và sẵn sàng triển khai chụp DSA để điều trị tiêu sợi huyết đường động mạch cũng như lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Hình 1: Tắc động mạch đốt sống phải - Tình trạng bệnh nhân có chiều hướng nặng hơn, quyết định tiến hành chụp DSA để lựa chọn phương án xử trí. Kết quả chụp DSA:Ø Hệ động mạch cảnh 2 bên bình thường. Cả 2 động mạch đốt sống không ngấm thuốc.Ø Cố gắng luồn “mù” microwire vào động mạch đốt sống phải không thành công Hình 2: ĐM đốt sống trái ngấm thuốc kém - Luồn wire vào động mạch đốt sống trái và chụp thấy:gốc động mạch đốt sống trái hẹp và gấp khúc liên tiếp; tắc động mạch thân nền; có dòng cấp bù từ động mạch đốt sống trái sang động mạch đốt sống phải; có dòng cấp bù từ động mạch thông ...