ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỪNG TẠI LÂM TRƯỜNG VĂN CHẤN - TỈNH YÊN BÁI

Quản lý rừng bền vững (QLRBV) và chứng chỉ rừng là một trong những hướng đi quan trọng của Lâm trường Văn Chấn nhằm sản xuất kinh doanh hiệu quả và bền vững. Tuy nhiên, vấn đề QLRBV của Lâm trường đang còn gặp rất nhiều trở ngại. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm giúp Lâm trường Văn Chấn tiếp cận và dần đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn về QLRBV của FSC Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỪNG TẠI LÂM TRƯỜNG VĂN CHẤN - TỈNH YÊN BÁIĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝRỪNG TẠI LÂM TRƯỜNG VĂN CHẤN - TỈNH YÊN BÁI Võ Đại Hải, Trương Tất Đơ Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt NamTÓM TẮTQuản lý rừng bền vững (QLRBV) và chứng chỉ rừng là một trong những hướng đi quan trọngcủa Lâm trường Văn Chấn nhằm sản xuất kinh doanh hiệu quả và bền vững. Tuy nhiên, vấn đềQLRBV của Lâm trường đang còn gặp rất nhiều trở ngại. Nghiên cứu này được thực hiện nhằmgiúp Lâm trường Văn Chấn tiếp cận và dần đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn về QLRBVcủa FSC Việt Nam. Kết quả nghiên cứu đã đánh giá được tác động qua lại giữa các hoạt độngquản lý rừng của Lâm trường với các yếu tố kinh tế - xã hội của địa phương. Những ưu tiên đượcđề xuất trên cơ sở của những đánh giá mức độ đáp ứng của từng chỉ số nhằm hoàn thiện các tiêuchí, tiêu chuẩn mặt xã hội.Từ khoá: Tác động xã hội, Lâm trường Văn Chấn, Quản lý rừng bền vững, chứng chỉ rừng.ĐẶT VẤN ĐỀỞ nước ta, Quản lý và phát triển bền vững - là một trong 5 chương trình trọng điểm quốc gia vềlâm nghiệp. QLRBV đòi hỏi phải đáp ứng được các yêu cầu trên cả 3 mặt: kinh tế, xã hội và môitrường, trong đó yếu tố xã hội được đặc biệt quan tâm vì nó gắn liền với đời sống hàng chục triệungười dân miền núi, với chủ trương xóa đói giảm nghèo của Chính phủ.Lâm trường Văn Chấn được thành lập từ năm 1964, sau nhiều lần thay đổi tên, trụ sở và chứcnăng nhiệm vụ, năm 2007 được chuyển đổi thành Công ty Lâm nghiệp Văn Chấn. Hiện nay Lâmtrường đang xây dựng phương án QLRBV và hướng tới chứng chỉ rừng. Nghiên cứu này đượcthực hiện dưới sự tài trợ của dự án GTZ nhằm giúp Lâm trường Văn Chấn nói riêng và các Lâmtrường có điều kiện tương tự, đánh giá được những tác động xã hội trong quản lý rừng để tiếpcận và dần đáp ứng được các tiêu chí xã hội của Bộ tiêu chuẩn quốc gia về QLRBV trong điềukiện và bối cảnh mới.MỤC TIÊU, PHẠM VI VÀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Mục tiêu - Đánh giá được tác động xã hội của công tác quản lí rừng tại Lâm trường Văn Chấn và mứcđộ phù hợp của các tiêu chuẩn xã hội trong Bộ tiêu chuẩn quốc gia về QLRBV đối với công tácquản lý rừng ở Lâm trường Văn Chấn. - Đề xuất được một số giải pháp và các công việc ưu tiên nhằm thúc đẩy tiến trình QLRBV ởLâm trường Văn ChấnĐối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu là các hoạt động sản xuất kinh doanh và mối quan hệ qua lại về mặt xãhội giữa Lâm trường Văn Chấn với người dân địa phương. - Phạm vi: đánh giá tác động mặt xã hội của Lâm trường đến địa phương thông qua các chỉ số,tiêu chí và tiêu chuẩn về mặt xã hội (tiêu chuẩn 2, 3 và 4) trong Bộ tiêu chuẩn QLRBV của ViệtNam (phiên bản 9C).Nội dung nghiên cứu 34 - Đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh tại Lâm trường Văn Chấn. - Đánh giá tác động qua lại giữa Lâm trường Văn Chấn và địa phương. - Đánh giá mức độ phù hợp của các tiêu chuẩn xã hội trong công tác quản lý rừng. - Đề xuất một số giải pháp và các công việc ưu tiên nhằm thúc đẩy tiến trình QLRBV và bềnvững về mặt xã hội ở Lâm trường Văn Chấn.PHUƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUQuan điểm nghiên cứu và cách tiếp cận - Đánh giá tác động xã hội của các hoạt động sản xuất của Lâm trường tới địa phương phảiđược đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với nhau trên quan điểm lịch sử, trong đó chú trọngcả khía cạnh kinh tế và kỹ thuật. - Đánh giá tác động xã hội là một vấn đề phức tạp nên cần thiết phải tiếp cận có sự tham giacủa cá nhân và các đơn vị khác nhau.Phương pháp thu thập thông tin, số liệu - Thu thập thông tin thứ cấp: Bộ tiêu chuẩn quốc gia về QLRBV phiên bản 9C, các báo cáođánh giá tác động xã hội của GTZ đã được tiến hành ở một số địa điểm, tài liệu hướng dẫn vềQLRBV và chứng chỉ rừng, bản đồ và số liệu tài nguyên rừng,... Làm việc với các cơ quan liênquan và chính quyền địa phương để thu thập các thông tin cần thiết. - Thu thập thông tin sơ cấp: Điều tra, phỏng vấn bán cấu trúc theo mẫu phiếu điều tra vớinhững câu hỏi mở. Đối tượng phỏng vấn được chia thành 3 nhóm: cán bộ Lâm trường, UBNDcác xã và các hộ gia đình. Sử dụng phương pháp PRA để đánh giá những tác động của các hoạtđộng sản xuất của Lâm trường trên địa bàn các xã.Phương pháp phân tích và xử lý số liệu - Sử dụng phương pháp phân tích SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức) để phântích và đánh giá vấn đề. - Đánh giá mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí về xã hội thực hiện cho từng chỉ số và đượcchia thành 3 mức độ: Đã phù hợp, phù hợp một phần và chưa phù hợp.KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬNĐánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh tại Lâm trường Văn ChấnTình hình sản xuất kinh doanhTình hình sản xuất kinh doanh của Lâm trường Văn Chấn giai đoạn 2004-2007 thể hiện ở bảng1; Bảng 1. Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2004 - 2007 2004 2005 2006 2007T K.phí K.phí K.phí K.phí Nội dung công việc D.tích D.tích D.tích D.tíchT (tr.đ) (tr.đ) (tr.đ) (tr.đ) (ha) (ha) (ha) (ha)1 Bảo vệ rừng tự nhiên 7.010 210,3 7.010 210,3 7.010 210,3 7.010 210,32 Bảo vệ rừng trồng phòng hộ 1.017 30,3 1.187 33,6 1.967,6 59,0 2.942,9 88,293 Bảo vệ rừng khoanh nuôi ...