ĐẦU NGUỒN - CÁC CUỘC NÓI CHUYỆN DỌC THEO SÔNG TONLE SAP

ĐẦU NGUỒNCÁC CUỘC NÓI CHUYỆN DỌC THEO SÔNG TONLE SAPVới một động tác quay cổ tay khéo léo, Hun Sen thình lình đưa gói thuốc 555 mời chúng tôi. Chúng tôi từ chối lời mới ấy và Hun Sen , Thủ tướng của Nhà nước Campuchia mỉm cười, một nụ cười theo kiểu của những người hút thuốc nở nụ cười với người không biết hút thuốc, rồi ông mồi thuốc hút. Chúng tôi nói chuyện với Hun Sen vào đúng ngày tết tây, 1 tháng 1 năm 1992 tại dinh thự của Hội đồng Bộ trưởng ở Phnom Penh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐẦU NGUỒN - CÁC CUỘC NÓI CHUYỆN DỌC THEO SÔNG TONLE SAP ĐẦU NGUỒN CÁC CUỘC NÓI CHUYỆN DỌC THEO SÔNG TONLE SAPVới một động tác quay cổ tay khéo léo, Hun Sen thình lình đưa gói thuốc 555 mờichúng tôi. Chúng tôi từ chối lời mới ấy và Hun Sen , Thủ tướng của Nhà nướcCampuchia mỉm cười, một nụ cười theo kiểu của những người hút thuốc nở nụcười với người không biết hút thuốc, rồi ông mồi thuốc hút. Chúng tôi nói chuyệnvới Hun Sen vào đúng ngày tết tây, 1 tháng 1 năm 1992 tại dinh thự của Hội đồngBộ trưởng ở Phnom Penh . Khuôn mặt sạm nắng, bình thản và giọng nói Khơmenhẹ nhàng của Hun Sen đã không để cho người ta nhận ra sự mệt mỏi sau buổi lễvào tối hôm trước.Chuyện hội hè đình đám ở Phnom Penh là xa rời thực tế. Campuchia chẳng có lýdo gì để tổ chức lễ lạc. Những mối căm thù trước đây vẫn còn hằn sâu, dù vàotháng 10 năm vừa qua, Hiệp định Hòa bình ở Paris đã ký. Mặc dù hòa bình mớichớm bắt đầu trở lại, nhưng người Campuchia vẫn còn nghèo nàn cùng cực. Hiệpđịnh rất quan trọng ấy chưa được thực hiện bao nhiêu để cải thiện cuộc sống củahọ ; thay vào đó khoảng 22.000 quân trong lực lượng giữ gìn hòa bình đang làmnhiệm vụ dưới sự chỉ đạo của UNTAC đã gây ra tình trạng lạm phát đẩy giá gạovà khoai tây vượt ra khỏi tầm với của người dân thường. Món quà của năm mớithật tệ biết bao !Không dễ gì gặp được Hun Sen , ông đang rối bù công việc vì phải bắt đầu thảoluận trong cuộc gặp gỡ với đại biểu Quốc hội Hoa Kỳ , Stephen Solarz, đang viếngthăm. Người hướng dẫn của chúng tôi, Leng Sochea, thúc giục chúng tôi đến gặpCham Prasidh, sĩ quan phụ tá của Thủ tướng. Chúng tôi cho Prasidh biết là chúngtôi muốn gặp Thủ tướng. Prasidh lịch sự nói rằng ông ta sẽ chuyển lời tới HunSen . Ông ta nói chúng tôi chờ và hy vọng sẽ được toại nguyện.Khi Solarz đến, chúng tôi đã bấm máy chụp được tấm hình của ông khi đang đi lêncầu thang của dinh Hội đồng Bộ trưởng dẫn lên phòng của Hun Sen , nhưng đènmáy chụp không chịu nháy.Lúc đi vào gặp vị Thủ tướng này, Solarz nói « Này, đèn nháy của quý vị khônghoạt động ».Khoảng 40 phút sau, một viên chức chạy về phía chúng tôi báo cho biết Hun Senđã đồng ý gặp chúng tôi, nhưng ông không có thời gian ăn trưa. Chúng tôi hỏi xemchúng tôi được cho thời gian bao nhiêu.Ông trả lời « Ồ, khoảng 45 phút ».Có bốn quan chức chính phủ có mặt trong phòng, tất cả đều là những người hútthuốc nhưng họ đều xua đi mọi hy vọng có thể mồi thuốt hút vì sự hiện diện củangười lãnh đạo chính trị vĩ đại của họ. Người ta thường cho là Hun Sen được ViệtNam dựng lên. Cảm nhận đó có phần nào đúng. Hàng triệu người Campuchia chỉbiết một cuộc sống nghèo nàn khốn khổ đã làm cho họ có cảm nghĩ trái ngượcnhau về ông. Nhiều người xem ông là niềm hy vọng duy nhất đồng thời cũng cónhững người chưa hẳn tin ông xứng đáng là nhà lãnh đạo của họ.Suốt từ khi trở về Campuchia trong cao trào của các lực lượng giải phóng như vũbão, Hun Sen đã phấn đầu để chinh phục được tính chất hợp pháp về chính trị. Đólà một trận chiến sẽ làm ông phải trả giá đắt hơn là trận chiến đã làm ông mất mộtcon mắt. Các sĩ quan phụ tá của ông cho biết ông đang gặp phải vấn đề về sứckhỏe. Trong cuộc đàm phán hòa bình giữa bốn phe phái và năm quốc gia thườngtrực của Liên Hiệp Quốc, đã hơn một lần ông bị ngất đi . Một số người quan sátbác bỏ tình trạng bất tỉnh của ông vì họ xem đó chỉ là chiến thuật nghi binh, mộtthủ đoạn để thu phục sự cảm thông. Giống như hầu hết các sự kiện liên quan đếnông, thậm chí tình tiết bị ngất đi cũng trở thành bị nghi ngờ. Ông đã loại bỏ conngười bị thảm trong những năm tháng của cuộc nội chiến và dần thay thế bằngmột nhân vật hoàn thiện hơn, một chính khách chín chắn, một con người đã lèolái để đạt được sự cứu cánh sống còn trong sự hỗn độn của chính trườngCampuchia. Ông vẫn còn tồn tại để vươn lên trong môi trường chính trị thù địchcả ở trong nước lẫn hải ngoại. Ông đã khiến cho ngay cả một vài bạn bè và nhiềukẻ thù địch có quyền lực mạnh không những ở phương Tây và trong số các nướcláng giềng không cộng sản đã xem chính phủ của ông như là một ‘cún con’ của HàNội, mà ông còn có cả các đối thủ bên trong chính phủ của ông. Dù đây là tất cảnhững khó khăn cần phải vượt qua, nhưng con đường đi lên của ông vẫn thànhcông nhanh chóng.Ông đã tỏ ra hết sức sâu sắc về chính trị dù là một người còn thiếu không ít kinhnghiệm trong các công việc của Nhà nước. Vào đầu tháng 12 năm 1991, khôngđến hai tháng sau khi ký Hiệp định Hòa bình, ông đã tiên đoán là Đảng CPP sẽthành lập chính phủ liên hiệp với Đảng Bảo hoàng sau cuộc tổng tuyển cử vàotháng 5 năm 1993. Đó chính là khả năng nhạy bén biết cách thu phục mối quan hệvới quần chúng mà ông đã thể hiện ở Kompong Cham trong chuyến viếng thămcủa Sihanouk tới tỉnh này và nhắm vào việc tái khẳng định với Sihanouk rằngĐảng Bảo hoàng của ông ta sẽ đóng vai trò chủ chốt trong chính phủ sắp tới.Nhân dịp đó, Sihanouk đã nói với dân chúng ở Kompong Cham « Lần cu ...