Để táo bón không còn là nỗi sợ hãi của bé

Hàng năm, khoa tiêu hoá bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM tiếp nhận và điều trị cho khoảng 4.000 ca trẻ táo bón, chứng tỏ đây là hiện tượng thường gặp ở trẻ, đặc biệt trẻ dưới 5 tuổi.Những dấu hiệu cảnh báo Nhiều bà mẹ cứ thấy con mình chỉ một vài ngày không đi phân thì lo lắng cho rằng trẻ đã bị bón, rồi vội vàng chạy ra hiệu thuốc, đưa con đến gặp bác sĩ, tìm cách cho trẻ ăn thật nhiều rau quả giàu chất xơ… Thật ra việc xác định trẻ có bị bón...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Để táo bón không còn là nỗi sợ hãi của bé Để táo bón không còn là nỗi sợ hãi của béHàng năm, khoa tiêu hoá bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM tiếp nhận và điều trị chokhoảng 4.000 ca trẻ táo bón, chứng tỏ đây là hiện tượng thường gặp ở trẻ, đặc biệttrẻ dưới 5 tuổi.Những dấu hiệu cảnh báoNhiều bà mẹ cứ thấy con mình chỉ một vài ngày không đi phân thì lo lắng cho rằng trẻ đãbị bón, rồi vội vàng chạy ra hiệu thuốc, đưa con đến gặp bác sĩ, tìm cách cho trẻ ăn thậtnhiều rau quả giàu chất xơ… Thật ra việc xác định trẻ có bị bón hay không, không chỉphụ thuộc tần suất đi ngoài, mà còn phải dựa vào triệu chứng của phân và một vài dấuhiệu khác.Thông thường, chứng táo bón xuất hiện tại các thời điểm nhạy cảm: trẻ đang từ bú mẹhoặc bú bình chuyển sang ăn đặc có thể bị táo bón do ăn không đủ chất xơ và uống khôngđủ nước. Suốt thời gian trẻ tập ngồi bô hay bồn cầu do không sẵn sàng với “chỗ mới”, cốgắng nín nhịn cũng dẫn đến táo bón; hoặc chế độ ăn lúc này còn phụ thuộc nhiều vào sữanên thiếu chất xơ. Sau khi bắt đầu đi học, trẻ không quen dùng nhà vệ sinh tại trường nênnín đi tiêu, lâu ngày cũng gây bón.Táo bón là hiện tượng thường gặp ở trẻ, đặc biệt trẻ dưới 5 tuổiKhi trẻ có dấu hiệu bị bón, mẹ cần quan sát những biểu hiện sau để kịp thời đưa con đigặp bác sĩ: trẻ bị đau bụng dữ dội, khóc, đỏ mặt khi đi ngoài. Trẻ dưới bốn tháng chưa đitiêu được sau 24 giờ so với bình thường. Trẻ đau khi đi tiêu, phân cứng và vón thành cụcrời rạc, có thể có máu. Kèm theo đó, trẻ có biểu hiện suy dinh dưỡng như chán ăn và xuấthiện những sắc tố bất thường ở vùng xương cùng.“Phòng ngừa cho bé”Bố mẹ hãy khuyến khích bé một cách tích cực ngay khi trẻ cảm thấy muốn đi tiêu. Nêntắt tivi, cất các loại đồ chơi đang thu hút trẻ, để trẻ tập trung vào chuyện đi tiêu. Cần tinhý nhận biết giờ quen đi tiêu trong ngày của trẻ để kịp thời động viên con. Bồn cầu dànhcho trẻ cần vững chắc, có chỗ tựa cho bàn chân, giúp trẻ cảm thấy vững chắc và an tâmmà rặn. Thời điểm đi tiêu tốt nhất cho trẻ là sau bữa ăn, vì quá trình ăn kích thích ruộttăng nhu động, dễ đi phân.Khi bé đi học, mẹ cần theo dõi việc đi tiêu của con qua hỏi thăm cô giáo, và quan sát khitrẻ ở nhà. Cần hỏi xem cảm giác của trẻ sau khi tiêu xong để biết cách phối hợp cùng nhàtrường tìm ra giải pháp thích hợp.Trong nhiều nguyên nhân, khoảng 10% trẻ bị bón bởi các nguyên nhân thực thể. Trẻ cóthể mắc các bệnh đại trực tràng (hẹp hoặc phình đại tràng bẩm sinh), bệnh lý về thần kinhhoặc ống thần kinh (những sắc tố bất thường vùng xương cụt). Cần điều trị dứt nguyênnhân thực thể mới dừng được chứng táo bón.90% trường hợp trẻ bị táo bón do các nguyên nhân cơ năng. Có thể cơ thể trẻ chưa hoànthiện cơ chế bài xuất phân, do chế độ dinh dưỡng chưa cân bằng (ít rau, nhiều thịt, thiếunước), và phần lớn là do tâm lý nín nhịn của trẻ. Đứa trẻ một khi bị táo bón vài lần, điphân cứng phải rặn đau, chảy máu, đổ mồ hôi, cả cơ thể gồng lên… thì sau đó mỗi khimuốn đi tiêu, thường có thái độ né tránh. Bố mẹ có thể quan sát cử chỉ trốn né ở trẻ như:bắt chéo hai chân cố cho qua cơn buồn, gồng cứng người, trốn vào một góc, hoặc bấu víumẹ… Nếu bố mẹ không tinh ý phát hiện sớm thái độ nín giữ của trẻ, việc điều trị càngkhó khăn hơn. Bởi mỗi lần nín chịu, lượng phân đưa xuống ruột thêm ứ đọng, khô cứng,càng làm cho lần đi tiêu sau khó và đau hơn. Cái vòng lẩn quẩn này càng khiến trẻ rơivào tâm lý bất ổn; nếu không có sự can thiệp của bố mẹ, bác sĩ, trẻ có rất nhiều nguy cơbị nứt hậu môn do bón nặng, són phân, cơ thể chậm phát triển, nguy hiểm nhất là cănbệnh bón mãn tính về sau.Điều trị: không khó nhưng phải kiên trìĐa phần trẻ bị táo bón được điều trị từ một đến hai tuần là khỏi. Với trẻ dưới năm tuổi,do chưa thể tự ăn thực phẩm nhiều chất xơ, điều trị bằng thuốc nhuận trường là phươngpháp hiệu quả nhất. Một số bà mẹ cho con dùng thuốc một vài ngày đầu, trẻ khỏi bệnh,mẹ mừng quá nên ngưng ngay. Nhưng sau khi ngưng thuốc thì bệnh tái phát, mẹ lại cathán với bác sĩ, đổ thừa tác dụng gây phụ thuộc của thuốc. Một số trường hợp khác khicon bệnh chỉ cho trẻ ăn rau, chất xơ chứ không dùng thuốc vì e ngại thuốc ảnh hưởngđến sức khoẻ của trẻ nếu dùng lâu dài, nhưng trẻ vẫn không khỏi. Các bà mẹ cần xoá bỏsuy nghĩ trên, vì các thuốc điều trị táo bón chỉ có tác dụng thay thế chất xơ trong thựcphẩm, không nguy hại đến sức khoẻ của trẻ dù điều trị lâu dài. Nếu ngưng thuốc mà trẻtái bệnh là do thuốc chưa đủ liều lượng. Nếu không cho trẻ dùng thuốc, thì ít nhất mỗingày mẹ phải cho trẻ ăn đến hai tô rau lớn, một điều khó thực hiện khi trẻ chưa quen vớiviệc ăn rau quả mỗi ngày.Bên cạnh dùng thuốc, mẹ cũng cần chú ý nhiều đến dinh dưỡng mỗi ngày của trẻ. Có thểcho trẻ trên bốn tháng tuổi uống 60 – 120ml nước trái cây nguyên chất (mận, táo, lê…)mỗi ngày, bé 8 – 12 tháng tuổi khoảng 180ml/ngày, trẻ 1 – 6 tuổi cũng 120ml/ngày. Khitrẻ bắt đầu ăn thức ăn đặc, mẹ có thể dùng bột ngũ cốc lúa ...