di sản thế giới (tập 8: châu mỹ (tiếp theo) - tái bản lần thứ hai): phần 1

"di sản thế giới" là một bộ sưu tập khá hoàn chỉnh về các nền văn minh nhân loại thể hiện qua các di sản độc đáo và quý giá nhất còn tồn tại với thời gian. mời các bạn cùng tìm hiểu các di sản văn hóa - thiên nhiên - tổng hợp của châu mỹ quan phần 1 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
di sản thế giới (tập 8: châu mỹ (tiếp theo) - tái bản lần thứ hai): phần 1 BÙJ ĐẸP f b iê n s o ạ n_Ji sảnthế eiới Lw.DI SẢN THẾ GIỚI ■ ; ^ HOAN NGHÊNH BẠN ĐỌC GÓP Ý PHÊ BÌNH N H À XUẤT BẢN TRẺ 161b Lý Chính Thắng - Quận 3 - TP. Hồ Chí Minh Điện thoại : 9316289 - 9317849 - 9316211 E-mail : nxbtre@hcm.vnn.vnV____________________________________________________________ BÙI ĐẸP Biên soạnDI SẢN THẾ GIỚI(VĂN HÓA - Tự NHIÊN - H ỗN HỢP) ( Túi bún lần thứ hai) TẬ P 8: C H Â U MỸ TRƯỜNG DẠI ™NGT*1THƯVIẸN I NHÀ XUẤT BẢN TRẺMẽxicô ỉ^giròi Maya ở Mêxieô Đặc tính dân tộc Mêxicô ngày nay đã đưạc hìn h th à n h dầndần trong quá trìn h p h á t triển nền văn hóa Anh-điêng trước đây.Vì vậy tới Mêxicô m à không có một n h ận thiíc cơ bản về nền vănhóa Anh-điêng sẽ không sao hiểu nổi hiện trạn g nền văn hóanước này. Nền văn hóa M aya là m ột trong 3 nền văn hóa Anh-điênglớ n tro n gb iê n giớiMêxicô cũnglà m ộ t n ê nv ăn h ó a cótrình độ p h áttr i ể n caon h â t trư ớ ck h i ng ư ờ iT ây B anN ha xâmnhập v àochâu Mỹ. Thành phố cổ xưa Những cung điện th iế t k ế cao sang hùng vĩ với h àn g trămb ik phù điêu, chạm khắc đầy tín h dân tộc bên trong. N hững điệnthơ với tạo dáng bên ngoài th a n h th o át m à bên trong chứa đầyvăn tự cổ mặc dù trả i qua h àn g ngàn năm vẫn điíng sừng sữngcùng sông núi. Ngưòi M aya hơn 1000 năm trước, vói b àn tay,khối óc bình dị, đã khắc phục muôn vàn khó khăn, tay không tạodmg nên những công trìn h này trên những mõm n ú i cao, đãviết nên những tran g sử kiến thức hào h ù n g của dân tộc với mộtnghị lực siêu pham. H oạt động kinh tế chính của người M aya là nông nghiệp săn bắn và đánh cá. Họ có một n ề n v ăn h ó a lâ u đời với trìn h độ cao về các m ặt thiên văn, sôhọc, kiến trúc.... M ặt khác, họ còn sán g tạo ra loại ch ữ v iê t tư ợ n g h ìn h đ ến nay chua ai giải m ã đưọc. Họ - những ngtrời M aya đã để lại trên đât Mêxicô m ột nền văn hóa lịch sử huy hoàng. Đó là vùng p h ía nam bán đảo Đích Tan, xứ B renquây, noi tập tru n g mọi tin h hoa của di tích Maya, nơi ngày nay, m ậ t độ người M aya đông nhất, tói vai vạn ngưbi, trong đó chủ y ếu tập tru n g tại th à n h phô lớn M erida. Điêu khắc hỗn hợp M erida n ằ m tạ i p h íaBắc bán đảo Đích-Tan, là m ột th à n h phô đông vui sầm u â t n h âtcủa nguòi Maya. Muôn biết cuộc sông của ngưòd M aya không th ểkhông tói đây. Trung tâm M erida là chợ của ngiiòi M aya - m ột cáichợ CIỊC kỳ lớn. Tới đây, b ạn sẽ gặp những ngưòi M aya đủ các liratuổi trong bộ quần áo d ân tộc có thêm nhiều hoa văn tru y ềnthông đủ m àu sắc noi cổ tay và cổ áo đã cuôn h ú t sự chú ý củakhách th ậ p phưong. ơ đây, p h ần nhiều những phụ nữ quàngtrên vai chiếc khăn dài đều là nguòi Maya biết nói tiếng Maya.Họ đều là ngưòi M aya có tuổi, trong sắc phục tưong p h ản giữam àu khăn: xanh da trbi, đỏ, nâu, vàng hoặc trắn g với q u ần áo đãtạo nên khung cảnh CXỊCkỳ rực rỡ đập vào m ắt mọi nguòi. Tại Mêxicô, noi sử dụng tiếng Tây Ban N ha r â t th ịn h h àn hthì tiếng Maya liệu có là th ứ tiếng đang bị diệt vong? Một sôgia đình coi trọng nền văn hóa dân tộc vẫn kiên trì cáctập quán văn hóa Maya và nói tiếng nói của Maya trong giao tiếpvói ngưòi thân. N hững ngưòi Maya trưỏng th àn h trong gia đìnhnày đã trở th à n h ngưòi bảo vệ nền văn hóa dân tộc của mình.Tuy nhiên, cũng có r ấ t nhiều gia đình hiện đại, đã xa dần vớinền văn hóa dân tộc, cho ra đòi các th ế hệ con em ngttòi Mayakhông biết nói tiếng Maya. Thòi gian ở đây h ầu như ngừng trôi. Ngưòi Maya cứ tưỏngsống như vậy đòi đbi nôl tiếp nhau theo cách sông tray ền thông xaxua của cha ông, cách biệt vói th ế giới bên ngoài. Mặc dù làng xómlạc hậu, nhà cửa xác xơ, v ật chất thiếu thôn, vậy mà nguữi Mayalại hào chiía một th ế giói tinh th ầ n cực kỳ giàu có phong phú. Từ th ế kỷ 16, người Tây Ban N ha xâm lưọc Mêxicô và biếnhọ th à n h thuộc địa, tiếng Tây Ban N ha đã trở th à n h ngôn ngữcủa bọn quan lại. Sau khi Mêxicô độc lập, tiếng Tây B an N hanghiễm nhiê ...