Điểm mới về kế toán doanh thu theo Thông tư 24/2024/TT-BTC

Bài viết Điểm mới về kế toán doanh thu theo Thông tư 24/2024/TT-BTC trình bày các nội dung: Hạch toán đối với nhóm tài khoản doanh thu từ giao dịch không trao đổi bao gồm TK 511, TK 512, TK 514 và TK 518; Hạch toán đối với nhóm tài khoản doanh thu từ giao dịch trao đổi bao gồm TK 515 “Doanh thu tài chính” và TK 531 “Doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điểm mới về kế toán doanh thu theo Thông tư 24/2024/TT-BTC14. Điểm mới về kế toán doanh thu theo Thông tư 24/2024/TT-BTCNew Points on Revenue Accounting According to Circular 24/2024/TT-BTCTS. Vũ Thị Kim Lan**Đại học Thăng LongTóm tắtTheo Thông tư số 24/2024/TT-BTC ngày 17/04/2024 của Bộ Tài chính, các vấn đề liênquan đến kế toán doanh thu trong đơn vị hành chính sự nghiệp (HCSN) có rất nhiều điểmmới so với Thông tư số 107/2017/TT-BTC. Chế độ kế toán HCSN theo Thông tư số107/2017/TT-BTC được ban hành khi chưa có chuẩn mực kế toán công Việt Nam. Hiệnnay, Bộ Tài chính đã ban hành ba đợt chuẩn mực kế toán công Việt Nam, gồm 16 chuẩnmực. Trong đó, có 02 chuẩn mực quy định về kế toán doanh thu, gồm: VPSAS 23 “Doanhthu từ các giao dịch không trao đổi”; VPSAS 9 “Doanh thu từ các giao dịch trao đổi”.Các chuẩn mực này đều thừa nhận hầu hết các nội dung của chuẩn mực quốc tế côngtương ứng. Trong đó, quy định rõ các nguyên tắc xác định giá trị, thời điểm và điều kiệnghi nhận doanh thu của đơnvị HCSN.Từ khóa: chế độ kế toán hành chính sự nghiệp, đơn vị hành chính sự nghiệp, Nghị định số60/2021/NĐ-CP, Thông tư số 107/2017/TT-BTC, Thông tư số 24/2024/TT-BTC, Chuẩnmực kế toán công Việt Nam, kế toán doanh thu.AbstractAccording to Circular No. 24/2024/TT-BTC dated April 17, 2024, from the Ministry ofFinance, the issues related to revenue accounting in administrative and public serviceunits have many new points compared to Circular No. 107/2017/TT-BTC. Theadministrative and public service accounting regime under Circular No. 107/2017/TT-BTC was issued when there were no Vietnamese Public Sector Accounting Standards(VPSAS) in place. Currently, the Ministry of Finance has issued 16 Vietnamese PublicSector Accounting Standards in 3 phases, including two standards governing revenueaccounting: VPSAS 23 Revenue from Non-Exchange Transactions and VPSAS 9Revenue from Exchange Transactions. These standards acknowledge most of thecontents of the corresponding International Public Sector Accounting Standards, clearlyspecifying the principles for determining value, timing, and conditions for recognizingrevenue in administrative and public service units.Keywords: The administrative and public service accounting regime, administrative andpublic service units, the Decree No. 60/2021/ND-CP, the Circular No. 107/2017/TT-BTC,the Circular No. 24/2024/TT-BTC, Vietnamese Public Sector Accounting Standards,revenue accounting.JELClassifications: M40, M42, M49. 1Tại các đơn vị HCSN, kế toán doanh thu có vai trò quan trọng và là cơ sở quan trọng đểxác định kết quả hoạt động của đơn vị. Ngày 17/04/2024, Bộ Tài chính đã ban hànhThông tư số 24/2024/TT-BTC hướng dẫn Chế độ kế toán HCSN thay thế Thông tư số107/2017/TT-BTC. Theo đó, nội dung về kế toán doanh thu trong đơn vị HCSN theoThông tư 24/2024/TT-BTC có rất nhiều điểm mới so với Thông tư 107/2017/TT-BTC đãban hành trước đây. Đây là một bước chuyển dịch lớn về các tiếp cận kế toán đối với khuvực công ở Việt Nam, với nhiều nội dung mới nhằm phù hợp với Nghị định số60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định về cơ chế tự chủ tài chính củacác đơn vị sự nghiệp công lập. Các thay đổi theo hướng quy định rõ hơn về mức độ tự chủ tài chính và nguồn thucủa các từng nhóm đơn vị theo mức độ tự chủ. Do đó, cần có các nguyên tắc để ghi nhậnmột cách chính xác các nguồn thu, đồng thời trình bày thông tin doanh thu một cách thốngnhất và phù hợp. Nghị định số 60/2021/NĐ-CP đã quy định cụ thể và rõ ràng hơn nguồntài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, tách rõ nguồn thu hoạt động sự nghiệp công gồm:thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công; thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh; hoạt độngliên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật và được cơquan có thẩm quyền phê duyệt đề án phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị sựnghiệp công; thu từ cho thuê tài sản công (khoản 2 Điều 11). Theo Thông tư số 24/2024/TT-BTC ngày 17/04/2024 của Bộ Tài chính, doanh thu làtổng các nguồn lực đơn vị thu được trong kỳ báo cáo làm tăng tài sản thuần của đơn vị,không bao gồm các khoản đơn vị kế toán cấp dưới nhận kinh phí điều hoà tập trung, dođơn vị kế toán cấp trên cấp từ quỹ thuộc đơn vị hoặc từ kinh phí mang sang năm sau(trong trường hợp tổ chức đơn vị kế toán theo ngành dọc và đơn vị kế toán cấp dưới nhậnkinh phí điều hòa tập trung) và không bao gồm các khoản tăng liên quan đến vốn góp củachủ sở hữu (trong trường hợp đơn vị được thực hiện theo mô hình góp vốn). Các nguồnlực đơn vị thu được có thể bằng tiền và tài sản, dịch vụ hoặc nguồn lực khác. Cụ thể, theoThông tư 24/2024/TT-BTC thì tài khoản Loại 5 (Doanh thu) có 06 tài khoản: TK 511 -Doanh thu từ kinh phí NSNN cấp; TK 512 - Doanh thu từ nhà tài trợ nước ngoài; TK 514- Doanh thu từ phí được khấu trừ, để lại; TK 515 - Doanh thu tài chính; TK 518 - Doanhthu từ hoạt động nghiệp vụ; TK 531 - Doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, dịchvụ. Chính vì vậy, hiện nay doanh thu theo Thông tư 24/2024/TT-BCTC đã được phânloại rất rõ ràng thành hai loại: doanh thu từ giao dịch không trao đổi (doanh thu không traođổi) và doanh thu từ giao dịch trao đổi (doanh thu trao đổi). - Doanh thu không trao đổi là doanh thu từ các nguồn lực đơn vị nhận được màkhông phải bồi hoàn trực tiếp hoặc chỉ bồi hoàn danh nghĩa. Ví dụ, đơn vị nhận kinh phído Ngân sách Nhà nước (NSNN) cấp cho hoạt động của đơn vị để thực hiện các nhiệm vụquản lý Nhà nước theo chức năng được giao. 2 - Doanh thu trao đổi là doanh thu từ các nguồn lực đơn vị nhận được và phải trực tiếpbồi hoàn cho các bên khác một giá trị tương đương (thông thường dưới hình thức hànghóa, dịch vụ hoặc sử dụng tài sản). Hạch toán đối với nhóm tài khoản doanh thu từ giao d ...