Điều trị nội khoa bảo tồn thai ngoài tử cung tại Bệnh viện Nhật Tân

Bài viết trình bày việc điều trị thích hợp đối với các BN TNTC chưa vỡ bao gồm xử trí theo dõi (expectant), xử trí nội khoa bằng methotrexate, hoặc phẫu thuật; Xử trí theo dõi chỉ thích hợp khi nồng độ β-hCG thấp và đang giảm xuống; Điều trị nội khoa thành công càng cao nếu nồng độ ban đầu của β-hCG càng thấp. Điều trị phẫu thuật thích hợp nếu TNTC đã vỡ và nếu BN có huyết động học không ổn định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị nội khoa bảo tồn thai ngoài tử cung tại Bệnh viện Nhật Tân Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ 2016 ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA BẢO TỒN THAI NGOÀI TỬ CUNG TẠI BỆNH VIỆN NHẬT TÂN Dƣơng Thị Nhan, Nguyễn Thị Huệ, Ngụy Khiêm Thắng, Phạm Phƣớc Vinh, Châu Hữu Hầu TÓM TẮT. Điều trị nội khoa bảo tồn thai ngoài tử cung tại bệnh viện Nhật Tân. Trong 8 tháng đầu năm 2016, bệnh viện Nhật Tân đã điều trị 24 trƣờng hợp thai ngoài tử cung. Ngoài 10 trƣờng hợp phải mổ cấp cứu, có 14 trƣờng hợp đƣợc điều trị bằng kỹ thuật nội khoa bảo tồn với 10 trƣờng hợp thành công (phƣơng pháp chờ đợi hoặc tiêm methotrexate), tỷ lệ thành công chiếm 71,4%. Khi phƣơng pháp bảo tồn thất bại thì phải phẫu thuật. Thành công này cho thấy gần ½ phụ nữ mắc thai ngoài tử cung, nếu đƣợc điều trị bảo tồn, sẽ không cần đến phẫu thuật. SUMMARY. The conservative medical treatment of ectopic pregnancy in Nhật Tân hospital. In the first 8 months of 2016, Nhat Tan Hospital treated 24 cases of ectopic pregnancy. In addition to 10 cases of emergency surgery, 14 cases were treated with conservative medical technique (expectant or methotrexate injection methode), the success rate accounts for 71.4%. When conservation methods have failed, then surgery. This success rate shows that nearly half of women with ectopic pregnancy, if conservative treatment, will not need surgery. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tỷ lệ thai ngoài ở Bắc Mỹ tăng lên từ 0.5% các thai kỳ vào năm 1970 đến 2% vào năm 1992. TNTC vỡ chiếm 10-15% tất cả các trƣờng hợp tử vong mẹ. May mắn từ sau khi siêu âm bằng đầu dò âm đạo và đo nồng độ β-hCG, tỷ lệ chết vì TNTC vỡ từ 35,5 trong 10.000 TNTC trong năm 1970 xuống còn 3.8 trong 10.000 năm 1989. Nếu một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ bị đau bụng, chảy máu âm đạo, ngất, hoặc hạ huyết áp, nên làm ngay test thai và đánh giá bằng siêu âm. Kết quả siêu âm cần kết hợp với định lƣợng nồng độ β-hCG. Nếu một BN có β-hCG ≥1.500 IU/l nhƣng siêu âm qua ngả âm đạo không thấy túi thai trong lòng tử cung, phải nghĩ đến TNTC. Nạo lòng tử cung chẩn đoán có thể thích hợp ở các BN có huyết động học ổn định và nồng độ của β-hCG không tăng lên nhƣ mong đợi. Điều trị thích hợp đối với các BN TNTC chƣa vỡ bao gồm xử trí theo dõi (expectant), xử trí nội khoa bằng methotrexate, hoặc phẫu thuật. Xử trí theo dõi chỉ thích hợp khi nồng độ β-hCG thấp và đang giảm xuống. Điều trị nội khoa thành công càng cao nếu nồng độ ban đầu của β-hCG càng thấp. Điều trị phẫu thuật thích hợp nếu TNTC đã vỡ và nếu BN có huyết động học không ổn định. II. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Đối tƣợng nghiên cứu: Tất cả các thai phụ đƣợc chẩn đoán thai ngoài tử cung đều đƣợc đƣa vào nghiên cứu. Đối tƣợng loại trừ: Các bệnh nhân từ chối nghiên cứu. - Thời gian nghiên cứu: 8 tháng, từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/08/2016. - Cách tiến hành nghiên cứu: + Test thai: Nếu một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ bị đau bụng, chảy máu âm đạo, ngất, hoặc hạ huyết áp, nên làm ngay test thai. + Đánh giá bằng siêu âm: Nếu kết quả siêu âm lập lờ, khó xác định nên đƣợc kết hợp với định lƣợng nồng độ β-hCG. Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang 9 Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ 2016 + Nồng độ β-hCG có thể giúp giải thích các hình ảnh siêu âm. Trong một thai kỳ trong lòng tử cung bính thƣờng, các nồng độ này có thể tăng lên ìt nhất 53% mỗi 2 ngày, đỉnh điểm ở mức độ >100.000 IU/l. Nồng độ β-hCG đơn thuần không thể phân biệt giữa thai trong hoặc ngoài lòng tử cung vì chỉ có độ nhạy chỉ 36% và độ đặc hiệu khoảng 65% trong chẩn đoán TNTC. Các trƣờng hợp hiếm gặp TNTC có β-hCG huyết thanh âm tình cũng đã đƣợc báo cáo(2). Nếu một BN có β-hCG ≥1.500 IU/l nhƣng siêu âm qua ngả âm đạo không thấy túi thai trong lòng tử cung, phải nghĩ đến TNTC. Nạo lòng tử cung có thể thích hợp ở các BN có huyết động học ổn định và nồng độ của β-hCG không tăng nhƣ mong đợi. + Đo lƣờng progesterone một lần duy nhất có thể đƣợc dùng nhằm xác định với mức độ tin cậy cao về việc có một thai nhi phát triển bính thƣờng, xác định BN có nguy cơ TNTC, nhƣng không giúp chẩn đoán TNTC(1,2).  >25 ng/ml, loại trừ TNTC với độ nhạy 92.5%.  Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ 2016 1 Bên phải 13 50,0 50,0 2 Bên trái 7 26,9 76,9 3 Có khối thai + dịch túi 2 8,4 85,3 cùng 4 Chỉ có dịch túi cùng 2 8,4 93,7 Cộng 24 100 Chỉ định điều trị bằng phẫu thuật thực sự chỉ là 10 trƣờng hợp, nhƣng sau đó phải phẫu thuật thêm 4 trƣờng hợp gồm 1 trƣờng hợp theo dõi, 2 trƣờng hợp dùng methotrexate và 1 trƣờng hợp không đồng ý điều trị bằng liệu pháp bảo tồn. Nơi thai ngoài vỡ xác định qua phẫu thuật STT Nơi thai ...