Độc đáo bùa chú của người Khmer Nam Bộ

Bùa chú – một thuật ngữ trong thế giới tâm linh mà phần lớn ngày nay khi nhắc đến đa phần chúng ta đều có những lo ngại và bán tín bán nghi bởi màu sắc hoang đường và sự siêu hình của nó. Có những loại bùa chú tuy mang màu sắc hoang đường nhưng bản chất cuả nó là văn hóa tâm linh và nếu không hiểu cặn kẽ về văn hóa thì không dễ để nhận ra giá trị văn hóa của những loại bùa chú đó dẫn đến việc lầm lẫn với các loại bùa chú tiêu cực, mê tín. Điển hình cho bùa chú trong văn hóa tâm linh chính là bùa chú trong sinh hoạt tín ngưỡng lâu đời của người Khmer Nam bộ. Đây là một hình thức sinh hoạt tín ngưỡng lâu đời trong văn hóa của cộng đồng người dân tộc Khmer ở rất nhiều tỉnh miền Tây Nam bộ như An Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh,…
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Độc đáo bùa chú của người Khmer Nam BộKỶ YẾU HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM 2019 ĐỘC ĐÁO BÙA CHÚ CỦA NGƯỜI KHMER NAM BỘ SV: Nguyễn Thị Thanh Trúc, Huỳnh Thế Phong, Lớp: ĐHVNH16A GVHD: TS. Nguyễn Thị Song Thương Tóm tắt Bùa chú – một thuật ngữ trong thế giới tâm linh mà phần lớn ngày nay khi nhắc đến đaphần chúng ta đều có những lo ngại và bán tín bán nghi bởi màu sắc hoang đường và sự siêuhình của nó. Có những loại bùa chú tuy mang màu sắc hoang đường nhưng bản chất cuả nó làvăn hóa tâm linh và nếu không hiểu cặn kẽ về văn hóa thì không dễ để nhận ra giá trị văn hóacủa những loại bùa chú đó dẫn đến việc lầm lẫn với các loại bùa chú tiêu cực, mê tín. Điểnhình cho bùa chú trong văn hóa tâm linh chính là bùa chú trong sinh hoạt tín ngưỡng lâu đờicủa người Khmer Nam bộ. Đây là một hình thức sinh hoạt tín ngưỡng lâu đời trong văn hóacủa cộng đồng người dân tộc Khmer ở rất nhiều tỉnh miền Tây Nam bộ như An Giang, SócTrăng, Trà Vinh,…Từ khóa: Bùa chú, tín ngưỡng, người Khmer, Nam bộNội dung chính 1. Khái quát về bùa chú 1.1. Bùa chú là gì? Bùa chú là gì? Vốn dĩ khái niệm về bùa chú đã tồn tại từ rất lâu đời và có nhiều cách đểđịnh nghĩa cho bùa chú. Bùa chú là một loại hình sinh hoạt mang tính chất ma thuật, có nguồngốc từ tự nhiên hay nhân tạo, thông qua nghi lễ, thần chú để kết nối với thế giới siêu nhiên,…Nhưng tùy vào hình thức, nội dung và mục đích của bùa chú trong một hoàn cảnh, thời gian,không gian nhất định, sẽ có những định nghĩa khác nhau. Nhưng để định nghĩa một cách khác có thể nói bùa chú là một vật chất tối vô hình được tạora từ ý thức của con người thông qua các niềm tin vào thế giới siêu nhiên, màu sắc hoang đường. 1.2. Cách thức thể hiện của bùa chú Bùa chú được biểu hiện thông qua các vật thể hữu hình trong đời sống sinh hoạt của conngười và các nghi lễ cúng tế, hình thức sinh hoạt mang tính chất tâm linh. Cách thức để triệuhồi một sức mạnh bùa chú từ thế giới tâm linh đến với các vật thể trong đời sống hiện thực làchú ngữ (Lời tụng niệm, thần chú…) hay những hành động của con người mang tính chất tâmlinh để tạo niềm tin kết nối giữa ý thức và vật chất. Bùa chú được biểu hiện qua các vật thể hữuhình trong thế giới duy vật nên dễ tạo niềm tin cho con người vào vật thể đó, đồng nghĩa vớiviệc tin vào ý thức bùa chú được truyền tải. Những vật mà ta thường thấy và gọi nó là bùa như:một mảnh giấy, một nhúm tóc, dây chuyền… Tất cả những thứ đó không thuộc về ý thức và nócũng không phải là bùa chú cho đến khi ý thức về một sức mạnh siêu nhiên. “Bùa chú” đượccon người truyền tải vào cùng với một nội dung nhất định cho loại bùa chú ấy. Lúc này vật thểđó không còn mang bản chất tầm thường của nó là một mảnh giấy hay sợi dây mà là một loạibùa chú, là phương tiện để biểu hiện nội dung tâm linh của loại bùa chú đó. Vậy theo cách hiểu này ta nhìn bùa chú ở một góc độ khác. Nó không có nguồn gốc từ tựnhiên hay nhân tạo từ thế giới vật chất. Cái mà chúng ta có thể va chạm và nhìn thấy đều thuộcvề vật chất hữu hình (duy vật). Bùa chú là một ý thức của con người hình thành trong thế giớiduy tâm và kết nối với thế giới thực thông qua nhận thức của con người truyền tải ý thức đóvào các vật thể của thế giới duy vật để biểu hiện và tồn tại.1.3. Bản chất của bùa chú đến nhận thức của con người về bùa chú Bản chất chung của tất cả các loại bùa chú bao giờ cũng mang tính chất siêu nhiên, nhiệmmàu, nhờ niềm tin từ ý thức để tạo ra một sức mạnh gần như hữu hình và tồn tại bằng niềm tincủa con người vào thế giới siêu hình. Bùa chú luôn mang tính chất thần bí, phá bỏ các định luật,định lý thuộc về khoa học, hiện thực để hướng tới bản chất hoang đường, tồn tại và quyết địnhđược những điều vô lý nhất bất chấp các quy luật vốn có của vạn vật trong thế giới này. Nhận thức về bùa chú ở những người có thể bắt gặp ba cách thức phản ứng. Trang 92TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỒNG THÁP KHOA VĂN HÓA - DU LỊCH Một là, họ khẳng định rằng thế giới của bùa chú tồn tại thực sự và những tác dụng củabùa chú là điều tất nhiên sẽ xảy ra. Hai là, họ sẽ bác bỏ hoàn toàn sự tồn tại của bùa chú trong thế giới duy vật này và chorằng thế giới này chỉ có các định lý, định luật của khoa học hiện thực và không tồn tại một sứcmạnh siêu nhiên nào khác. Ba là, một cách phản ứng cân bằng, họ có những tư duy rất khoa học và hiện thực. Tuynhiên ở một góc độ khoa học nào đó con người nhận thức được sự tồn tại của sức mạnh vô hìnhkhông thể nhìn thấy hay cảm nhận trực tiếp bằng giác quan cơ bản. Nếu nhìn và áp dụng bùa chú ở một góc độ vừa phải, không lạm dụng thì nó có tác dụngcân bằng thế giới và là một cơ sở tạm thời để giải thích chính cái thế giới duy vật mà chúng tađang sống và n ...