Đổi mới đào tạo nghiệp vụ cho sinh viên trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo

Bài viết Đổi mới đào tạo nghiệp vụ cho sinh viên trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo đề xuất các giải pháp như đổi mới chương trình đào tạo, trình bày việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, tăng cường công tác quản lý tổ chức thực hiện, nâng cao ý thức tự học của sinh viên và phải đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, cách thức tổ chức rèn luyện nghiệp vụ sư phạm (NVSP) nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đào tao hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đổi mới đào tạo nghiệp vụ cho sinh viên trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo ĐỔI MỚI ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC HUẾ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BIỀN VĂN MINH - PHẠM QUANG CHINH Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế Tóm tắt: Xuất phát từ những yêu cầu về công tác đào tạo nghiệp vụ sư phạm hiện đại và những tồn tại trong việc đào tạo nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên hiện nay. Nhóm tác giả đề xuất các giải pháp như đổi mới chương trình đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, tăng cường công tác quản lý tổ chức thực hiện, nâng cao ý thức tự học của sinh viên và phải đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, cách thức tổ chức rèn luyện nghiệp vụ sư phạm (NVSP) nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đào tao hiện nay. Từ khóa: đổi mới nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng sư phạm1. ĐẶT VẤN ĐỀ Đào tạo nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên được coi là một trong những khâu quantrọng nhất trong quá trình đào tạo giáo viên của các trường cao đẳng và đại học. Trongnhững năm qua các trường cao đẳng và đại học đã cố gắng rất lớn song vẫn còn rấtnhiều bất cập. Bởi vì, dạy học là một nghề đặc biệt - nghề “trồng người”. Cho dù được đào tạotheo khung chương trình nào thì người giáo viên cũng phải đáp ứng được một số yêucầu chung nhất định, đó là chuyên môn và tay nghề - các kỹ năng nghiệp vụ sư phạm(NVSP). Trong nghiên cứu này chúng tôi xin trao đổi về đổi mới đào tạo NVSP chosinh viên tại trường Đại học Sư phạm (ĐHSP) - Đại học Huế nhằm đáp ứng yêu cầu đổimới giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay.2. NỘI DUNG2.1. Sự cần thiết phải đổi mới đào tạo NVSP cho sinh viên Đại học Sư phạm Trong những năm qua, trường ĐHSP - Đại học Huế đã xác định việc nâng caochất lượng và hiệu quả của công tác đào tạo NVSP là nhiệm vụ thường xuyên nhằm cảitiến từng bước để nâng cao tay nghề cho sinh viên. Song trên thực tế vẫn còn có nhiềubất cập. Việc hình thành hệ thống kỹ năng sư phạm cho sinh viên trong những năm quavẫn còn bộc lộ những thiếu sót: Thứ nhất, chương trình đào tạo NVSP hiện nay còn nhiều bất cập, các kỹ năngnhư làm việc với sách giáo khoa, kỹ năng sử dụng các thiết bị dạy học, kỹ năng tổ chứccác hoạt động giáo dục, kỹ năng giao tiếp, hội nhập, kỹ năng gắn NCKH với đào tạo, 341TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC HUẾ 2017gắn lý thuyết với thực tiễn địa phương, kỹ năng định hướng, kế hoạch hóa, kiểm tra, tựkiểm tra, đánh giá, tự đánh giá... chưa được chú trọng. Thứ hai, đội ngũ giảng viên dạy NVSP là khâu then chốt nhất trong việc nâng caochất lượng giáo dục, tuy nhiên, không phải tất cả giảng viên đều có nhiều kinh nghiệmvà hiểu biết thực tế phổ thông. Phần lớn trong số họ chưa đủ kinh nghiệm để xây dựngđược đề cương bài giảng một cách có hệ thống nhằm đáp ứng được nhu cầu đang đặt racủa xã hội về đào tạo đội ngũ giáo viên có trình độ cao về chuyên môn, có nghiệp vụ sưphạm vững vàng. Các năng lực phát triển nghề nghiệp và phát triển trường học cũngcòn nhiều hạn chế. Thứ ba, công tác chỉ đạo, giám sát, điều hành, kiểm tra, đánh giá... các hoạt độngcó liên quan đến đào tạo NVSP đang gặp rất nhiều khó khăn và chưa thực sự có hiệu quả. Thứ tư, về tự rèn luyện NVSP của sinh viên hầu như còn thụ động, chưa sángtạo trong việc tiếp thu những kiến thức NVSP, thiếu kỹ năng sử dụng các phương tiệndạy - học, kỹ năng quan sát, kỹ năng biểu đạt ngôn ngữ, nhút nhát trong khi giao tiếptrước tập thể. Thứ năm, điều kiện cơ sở vật chất cần thiết cho việc học NVSP còn thiếu: lớp tậpgiảng, dụng cụ, thiết bị, hóa chất phục vụ dạy học, tài liệu, phòng tự học...2.2. Những kỹ năng sư phạm cần phải được hình thành ở sinh viên Việc đào tạo NVSP cho sinh viên sẽ có hiệu quả và chất lượng khi chúng ta hìnhthành và phát triển được ở sinh viên những kỹ năng sư phạm sau đây: Thứ nhất, về các kỹ năng nghiệp vụ cơ bản Trong nhiều năm qua, các trường sư phạm rất chú trọng đến việc tổ chức các hộithi, cải tiến nội dụng và hình thức thi. Tùy điều kiện từng trường nhưng chủ yếu tổ chứcvới các nội dung chính sau: - Giới thiệu, giao tiếp: Nhập vai giáo viên lần đầu nhận lớp, giao tiếp vớihọc sinh… - Hiểu biết sư phạm: Chủ đề về người giáo viên với sự nghiệp giáo dục, ngành sưphạm với xã hội, với công cuộc đổi mới của đất nước. - Xử lý các tình huống sư phạm. - Trình bày bảng (viết đẹp, đúng ngữ pháp, trình bày sáng sủa, khoa học). - Văn nghệ, kể chuyện (tự chọn). Thông qua các hình thức thi, sinh viên không những nắm vững thêm kiến thứcchuyên môn mà còn rèn cho mình các kỹ năng tổ chức, kỹ năng diễn đạt, cách sử dụngngôn ngữ và các thiết bị hỗ trợ khác... Hơn nữa, các hội thi này (hội thi Sinh học vui,hội thi Toán học, Văn học...) còn giúp ích cho các em sau khi ra trường. Thứ hai, về các kỹ năng soạn, giảng 342KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC QUỐC GIA... 03/2017 Bài soạn là kế hoạch của giáo viên để dạy từng tiết học, nó thể hiện một cách sinhđộng mối liên hệ hữu cơ giữa mục tiêu, nội dung, phương pháp và điều kiện học tập. Vìvậy đề nâng cao chất lượng đào tạo dạy học sinh viên, cần hình thành kỹ năng soạn bàicho họ. Nhóm kỹ năng soạn bài gồm nhiều kỹ năng bộ phận, có mối quan hệ mật thiếtvới nhau bao gồm: - Kỹ năng xác định mục tiêu bài dạy. - Kỹ năng xác định loại bài dạy, nội dung và cấu trúc bài. - Kỹ năng xác định nguồn gốc thông tin phục vụ cho hoạt động dạy học (tài liệutham khảo). - Kỹ năng xác định chiến lược hoạt động dạy học cho phù hợp (phương pháp dạ ...