Đối tượng tác động của báo chí - Nguyễn Văn Dững

Nhằm giúp các bạn chuyên ngành Xã hội học có thêm tài liệu tham khảo, mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Đối tượng tác động của báo chí" dưới đây, nội dung bài viết cung cấp cho các bạn các đối tượng tác động của báo chí như: Ý thức quần chúng, mô hình ý thức, dư luận xã hội,...Hy vọng nội dung bài viết phục vụ hữu ích nhu cầu học tập và nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đối tượng tác động của báo chí - Nguyễn Văn Dững32 X· héi häc sè 4 (88), 2004®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ NguyÔn V¨n D÷ng B¸o chÝ ngµy cµng cã vai trß vµ ®ãng gãp quan träng vµo sù ph¸t triÓn x· héi.ViÖc n©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña b¸o chÝ ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò lýluËn - thùc tiÔn cÇn quan t©m. §èi t−îng vµ c¬ chÕ t¸c ®éng cña b¸o chÝ lµ mét trongnh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n, cÇn thiÕt ®−îc nhËn thøc mét c¸ch s¸ng râ vµ cô thÓ. Trong bµiviÕt nµy, chóng t«i tham gãp vµo viÖc nh×n nhËn ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ. Cã mét sè ý kiÕn cho r»ng, ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ lµ ý thøc x· héi.§iÒu ®ã hoµn toµn ®óng, nh−ng cã lÏ ch−a x¸c ®¸ng. Bëi ý thøc x· héi lµ ph¹m trïcña triÕt häc ®−îc dïng, ®−îc hiÓu trong sù ®èi lËp víi tån t¹i x· héi. MÆt kh¸c,ph¹m trï cña triÕt häc lµ ph¹m trï réng nhÊt, chung nhÊt do ®ã nÕu dïng ®Ó chØ ®èit−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ cã lÏ lµ ch−a tháa ®¸ng, v× nh− vËy trªn thùc tÕ, còngch−a x¸c ®Þnh râ rµng vµ cô thÓ ®−îc ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ víi t− c¸ch c¸ckªnh truyÒn th«ng ®¹i chóng. B¸o chÝ häc lµ bé m«n khoa häc øng dông, g¾n bã chÆtchÏ víi thùc tiÔn x· héi ®ang vËn ®éng. Ho¹t ®éng b¸o chÝ l¹i g¾n liÒn trùc tiÕp víimäi tr¹ng th¸i tinh thÇn thùc tÕ vµ c¸c tiÕn tr×nh cña x· héi vËn ®éng tõng ngµy. Do®ã viÖc x¸c ®Þnh cô thÓ h¬n vÒ ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ lµ ®iÒu hÕt søc cÇnthiÕt, cã ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn s©u s¾c. Theo chóng t«i, tr−íc hÕt, ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ vµ truyÒn th«ng ®¹ichóng lµ c«ng chóng x· héi. C«ng chóng x· héi ®−îc hiÓu lµ quÇn thÓ d©n c− réng línchÞu sù t¸c ®éng vµ chi phèi cña c¸c kªnh truyÒn th«ng ®¹i chóng, ë ®ã kh«ng ph©nbiÖt thµnh phÇn, giai cÊp, løa tuæi, tr×nh ®é... xÐt vÒ mÆt nh©n khÈu häc - x· héi.HoÆc cã thÓ nãi b¸o chÝ t¸c ®éng vµo ý thøc cña c«ng chóng x· héi, t¸c ®éng vµo ýthøc quÇn chóng. ý thøc quÇn chóng lµ mét tr¹ng th¸i tinh thÇn thùc tÕ, mét d¹ngthøc biÓu hiÖn hµng ngµy cña ý thøc x· héi. ý thøc quÇn chóng lµ mét hiÖn t−îng phøc t¹p, phong phó, sinh ®éng, baogåm hµng lo¹t yÕu tè cÊu thµnh, bao gåm c¶ nhËn thøc, ý chÝ vµ t×nh c¶m, c¶m xócvµ Ên t−îng, ®éng c¬, t©m lý… Tuy nhiªn, ®Ó nghiªn cøu ý thøc quÇn chóng víi t−c¸ch lµ ®èi t−îng t¸c ®éng cña b¸o chÝ, cã thÓ trõu t−îng hãa mét sè nh÷ng thµnh tèvµ gi÷ l¹i, m« t¶ mét sè thµnh tè liªn quan chÆt chÏ ®Õn mèi quan hÖ ®ang xem xÐt,nh−: thÕ giíi quan, nh©n sinh quan, ý thøc lÞch sö - v¨n hãa vµ thµnh tè d− luËn x·héi. C¸c thµnh tè nµy cã thÓ ®−îc m« t¶ b»ng m« h×nh cÊu tróc nh− sau: Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn NguyÔn V¨n D÷ng 33 B¸o chÝ 4 D− luËn (Sù kiÖn , vÊn ®Ò X· héi thêi sù) ý thøc lÞch sö- v¨n hãa Nh©n sinh 2323 quan ThÕ giíi quan M« h×nh ý thøc quÇn chóng) Trong m« h×nh nµy, thÕ giíi quan vµ nh©n sinh quan lµ hai yÕu tè h¹t nh©ncña ý thøc quÇn chóng (thÕ giíi quan vµ nh©n sinh quan ®· ®−îc triÕt häc ®Ò cËpnhiÒu, xin kh«ng bµn thªm ë ®©y) - Tri thøc lÞch sö v¨n-hãa nh− lµ líp vßng ®Öm, lµ tÇng nÊc trung gian truyÒndÉn cã vai trß thÈm ®Þnh, so s¸nh, ®èi chiÕu trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn c¸c sù kiÖn,hiÖn t−îng vµ vÊn ®Ò míi víi nh÷ng d÷ liÖu ®−îc l−u gi÷ trong kho tµng tri thøc lÞchsö v¨n hãa cña mçi ng−êi, mçi nhãm c«ng chóng. BÊt kú sù kiÖn hay t¸c nh©n nµotr−íc khi ®−îc “ph¸n quyÕt” ë thÕ giíi quan, tr−íc hÕt ®Òu ®−îc l−u gi÷, thÈm ®Þnh ëkho tµng tri thøc lÞch sö v¨n hãa. Trong trÝ thøc lÞch sö-v¨n hãa cã hai lo¹i thµnh tèrÊt ®¸ng quan t©m : Sù kiÖn lÞch sö vµ quan hÖ (th¸i ®é, ®¸nh gi¸, quan niÖm …) cñacon ng−êi ®èi víi c¸c sù kiÖn Êy. Cã nghÜa lµ “sù kiÖn” vµ “quan hÖ” lµ hai yÕu tè cã ýnghÜa quan träng, quyÕt ®Þnh t¹o nªn gi¸ trÞ, chÊt l−îng nhËn thøc cña ý thøc quÇnchóng. Hai yÕu tè nµy quy ®Þnh gi¸ trÞ nhËn thøc cña con ng−êi, cña nhãm c«ngchóng vÒ c¸c sù kiÖn vµ vÊn ®Ò trong cuéc sèng. Ai, hay nhãm c«ng chóng nµo cãtr×nh ®é v¨n hãa cao, giao tiÕp vµ tiÕp nhËn c¸c s¶n phÈm v¨n hãa, truyÒn th«ng ®¹ichóng nhiÒu th× kho tµng tri thøc lÞch sö - v¨n hãa dµy dÆn vµ phong phó. Vµ ®ã lµ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó c«ng chóng nhËn thøc, thÈm ®Þnh nhanh, chÝnh x¸c vµ ch¾cch¾n nh÷ng sù kiÖn míi tiÕp nhËn. Ng−îc l¹i, viÖc tiÕp thu, thÈm ®Þnh sÏ chËm h¬n.Nh− vËy cã thÓ cã hai kh¶ n¨ng khi ph©n tÝch tri thøc lÞch sö - v¨n hãa ë tõng nhãmc«ng chóng (hoÆc ë mçi ng−êi) cô thÓ. Thø nhÊt, tron ...