DƯỢC LIỆU CHỨA CARBOHYDRAT (PHẦN 6)

Cellulose là thành phần chính của tế bào thực vật. Trong gỗ chứa khoảng 5% cellulose; sợi bông vải 97-98%; sợi lanh, sợi gai 81-90%; -phân tử gồm các đơn vị glucose nhưng khác tinh bột ở chỗ dây nối giữa các đơn vị glucose là β (1→4) -thủy phân có cellotetraose, cellotriose, cellobiose và khi thủy phân hoàn toàn thì có glucose. -Các phân tử cellulose kết hợp nhau tạo thành micel microfibril , fibril tạo thành từ các microfibril thì có thể quan sát được bằng kính hiển vi thường -Cellulose không tan trong nước và dung...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DƯỢC LIỆU CHỨA CARBOHYDRAT (PHẦN 6) Polysaccharid - CELLULOSE• Cellulose là thành phần chính của tế bào thực vật. Trong gỗ chứa khoảng 5% cellulose; sợi bông vải 97-98%; sợi lanh, sợi gai 81-90%;• -phân tử gồm các đơn vị glucose nhưng khác tinh bột ở chỗ dây nối giữa các đơn vị glucose là β (1→4)• -thủy phân có cellotetraose, cellotriose, cellobiose và khi thủy phân hoàn toàn thì có glucose.• -Các phân tử cellulose kết hợp nhau tạo thành micel microfibril , fibril tạo thành từ các microfibril thì có thể quan sát được bằng kính hiển vi thường• -Cellulose không tan trong nước và dung môi hữu cơ nhưng tan được trong dung dịch Schweitzer là hydroxyd đồng trong dung dịch ammoniac [Cu(CH3)4](OH)2, tan trong dung dịch kẽm chlorid đậm đặc. 39 Polysaccharid - CELLULOSE• CÔNG DỤNG• Dùng làm tá dược rã,tá dược dính và tá dược trơn.• Sợi cellulose tổng hợp :(cellulose+CS2)---C.xanthat----- ép ---H 2SO 4• cellulose ---Alkyl hóa ----methyl ---MC: dùng làm tá dược và chế các hỗn dịch,thuốc mỡ…• Cellulose triacetate được dùng làm nhựa dẻo, film nhựa, tơ nhân tạo.• Cellulose nitrat: coù ñöôïc khi cho cellulose taùc duïng vôùi hoãn dòch acid nitric vaø acid sulfuric. Neáu noàng ñoä acid loaõng thì ta coù dinitrat cellulose töùc laø colodion (hay colloxylin) tan ñöôïc trong hoãn hôïp coàn ether. Neáu duøng acid nitric ñaäm ñaëc vaø acid sulfuric 95% thì ta coù cellulose trinitrat döôùi teân laø pyroxylin hay boâng thuoác suùng (gun- cotton) laø nguyeân lieäu cuûa thuoác noå. 40 DƯỢC LIỆU CHỨA CELLULOSE• BÔNG(Gossypyum)• Cây bông thuộc chi Gossypium, họ Bông (Malvaceae).• Đặc điểm thực vật và phân bố• Bông thuộc loại cây nhỡ cao 1-3 m, cây mọc hàng năm hoặc nhiều năm. Lá mọc so le có cuống dài, phiến lá thường chia làm 5 thuỳ, gân lá hình chân vịt. Hoa mọc ở nách lá. Đài hoa dính liền, có một đài con gồm các lá hình tim có răng. Tràng tiền khai vặn, có 5 cánh hoa có màu sắc thay đổi (vàng, hồng, tía). Nhị nhiều dính nhau thành ống. Quả nang hình trứng nhọn về phía trên, có 3-5 ô, mỗi ô có 5-7 hạt. Hạt hình trứng bao bọc bởi sợi bông màu trắng, cũng có loài màu vàng, vàng cam.• Bộ phận dùng và công dụng• Sợi bông: là lớp sợi bên ngoài của vỏ hạt. Mỗi hạt mang từ 5.000 đến 10.000 sợi, đó là những lông đơn bào rất dài từ 1-5 cm. Sợi dài chắc là sợi tốt 41 DƯỢC LIỆU CHỨA CELLULOSE• Trong y học bông được chia làm 2 loại: bông xơ và bông hút nước.• Bông xơ là bông tự nhiên đã được loại hạt và nhặt sạch tạp chất không cần chế biến gì thêm. Loại này không hút nước, dùng làm êm khi băng bó hoặc để nút các bình, ống nghiệm chứa môi trường nuôi cấy vi khuẩn, nấm mốc. – Bông hút nước là bông đã loại hết chất béo rồi tẩy trắng, phơi khô, bông này dùng để băng bó các vết thương, dệt gạc. – Hạt bông: hạt được sử dụng để ép lấy dầu, tỷ lệ khoảng 15%, dầu thuộc loại nửa khô, thành phần có những acyl glycerol của các acid béo chưa no (acid oleic 40-50%, linoleic 25-30%) – Trong khô dầu còn có các sắc tố của flavonoid (glycosid của quercetol và kaempferol) và đặc biệt có một sắc tố màu đỏ cam là gossypol (1%). – Gossypol có độc tính với tế bào, nó kết hợp với nhóm amin của lysin trong cấu trúc protein. Thí nghiệm trên súc vật đực cho thấy gossypol làm giảm số lượng tinh trùng, giảm lượng testosteron. Trên súc vật cái cũng có tác dụng chống thụ tinh. Các nhà nghiên cứu Liên xô cũ nhận thấy gossypol có tác dụng ức chế khối u. 42 DƯỢC LIỆU CHỨA CELLULOSE• Vỏ rễ: có chứa gossypol (1-2%) cây càng già thì lượng gossypol càng nhiều, vitamin E, CHO OH OH CHO các catechin và một chất gây co HO OH mạch và có tác dụng thúc đẻ. HO OH CH3 CH3 Người ta còn dùng vỏ rễ làm thuốc điều kinh dưới dạng CH3 CH3 CH3 CH3 thuốc sắc.• Hoa: là nguồn chứa nhiều flavonoid, có loài có hàm lượng lên đến 4,5%•• Gossypol 43 ...