Giải pháp phát huy giá trị di sản Hán Nôm tại các di tích Quốc gia đặc biệt ở Hà Nội

Bài viết trình bày một số nội dung về đặt bản trích phiên âm, dịch nghĩa di sản Hán Nôm tại di tích, hướng dẫn thuyết minh tại di tích, ứng dụng khoa học công nghệ trang thiết bị kỹ thuật, xuất bản ấn phẩm về di sản Hán Nôm, tổ chức lớp học thực tế tại di tích, phát huy giá trị di sản Hán Nôm gắn với phát triển du lịch. Mời ác bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải pháp phát huy giá trị di sản Hán Nôm tại các di tích Quốc gia đặc biệt ở Hà NộiDI SẢN VĂN HÓAGIẢI PHÁP PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN HÁN NÔMTẠI CÁC DI TÍCH QUỐC GIA ĐẶC BIỆT Ở HÀ NỘINGUYỄN SỸ TOẢNLƯU NGỌC THÀNHTóm tắtHà Nội có 10/12 di tích quốc gia đặc biệt gắn với tôn giáo, tín ngưỡng. Các di tích này đang lưu trữkhối lượng di sản Hán Nôm phong phú, đa dạng và hàm chứa các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học.Hiện nay, số lượng và thông tin về di sản Hán Nôm này đã và đang được cơ quan quản lý di tích khaithác, phát huy trong đời sống xã hội đương đại. Tuy nhiên, hiệu quả công tác phát huy giá trị vẫn cònhạn chế. Vì vậy, trong thời gian tới cần có những giải pháp tối ưu đối với hoạt động phát huy giá trị disản Hán Nôm tại các di tích quốc gia đặc biệt này.Từ khóa: Di sản Hán Nôm, Di tích Quốc gia đặc biệt, Hà NộiAbstractHanoi has 10/12 special national relics which associated with religions and beliefs. These relicshave archived rich and diversified Han Nom heritage which contains historical, cultural and scientificvalues. At present, the number and information of the Han Nom heritage has been being exploited andpromoted by the relic management agencies in the contemporary social life. However, the effectivenessof promoting value is still limited. Therefore, in the coming time, it is necessary to have optimal solutionsto promoting the values of Han Nom heritage in these special national relics.Keywords: Han Nom heritage, special national relics, HanoiHiện nay, Hà Nội có 12 di tích quốcgia đặc biệt gồm: Văn Miếu - QuốcTử Giám, đền Phù Đổng, đền Hai BàTrưng, đền Hát Môn, đền Ngọc Sơn, đình TâyĐằng, đền Sóc, đền Cổ Loa, chùa Tây Phương,chùa Thầy, Khu di tích Hoàng thành ThăngLong, Khu di tích Phủ Chủ tịch. Hệ thống di sảnHán Nôm tập trung chủ yếu ở các di tích kiếntrúc nghệ thuật gắn với tín ngưỡng, tôn giáo.Giải pháp phát huy giá trị loại hình di sản nàyở các di tích chưa đồng bộ, phần lớn các giảipháp được thực hiện phụ thuộc thế mạnh củaSố 22 - Tháng 12 - 2017từng di tích. Để phát huy tốt giá trị nguồn disản Hán Nôm tại các di tích quốc gia đặc biệt,cần phải có các nhóm giải pháp vừa cụ thể vừamang tính chiến lược lâu dài. Bài viết này chỉđề cập những giải pháp cụ thể nhằm phát huygiá trị di sản Hán Nôm trực tiếp tại các di tíchquốc gia đặc biệt ở Hà Nội như sau:1. Đặt bản trích phiên âm, dịch nghĩa di sảnHán Nôm tại di tíchĐể phát huy giá dị di sản Hán Nôm ở cácdi tích nói chung và di tích quốc gia đặc biệtnói riêng được tốt nhất, có nghĩa là bằngVĂN HÓANGHIÊN CỨU43VĂN HÓANGHIÊN CỨUphương pháp nào đó chuyển tải được toànbộ nội dung đến với đông đảo công chúngkhách tham quan thuộc các thành phần và độtuổi khác nhau, đặc biệt vào các ngày lễ hộikhi lượng khách tham quan di tích mật độ rấtđông, trong một khoảng thời gian nhất địnhkhông thể đáp ứng đủ đội ngũ hướng dẫn viêndiễn giải nội dung di sản Hán Nôm, cần phải cómột giải pháp phù hợp và hiệu quả hơn làmsao giúp cho các đối tượng khách tham quancó thể tự do khám phá không phụ thuộc vàohướng dẫn viên thì mới hi vọng góp phần đápứng được nhu cầu của khách tham quan hiệnnay. Có thể nói, để đáp ứng được tình huốngtham quan này thì giải pháp “Đặt các bản tríchphiên âm, dịch nghĩa di sản Hán Nôm tại ditích” phù hợp và hiệu quả nhất trong bối cảnhthực tế nhu cầu và đối tượng khách tham quandi tích ở Việt Nam hiện nay. Việc đặt các bảnphiên âm dịch nghĩa tại di tích cần thiết phảinghiên cứu vị trí đặt cho phù hợp, không ảnhhưởng đến nguyên tắc bảo tồn di tích. Có ýkiến cho rằng phiên âm dịch nghĩa ngay dướiphần chữ Hán Nôm nhưng rõ ràng làm như vậysẽ không phù hợp vì khoảng cách giữa các chữHán không đủ rộng để chèn phiên âm và dịchnghĩa. Hơn nữa, cho dù có đủ diện tích để thựchiện cũng làm mất mỹ quan và ảnh hưởng đếntính nguyên gốc của di tích, vi phạm nguyêntắc bảo tồn di sản.Trên thực tế, qua khảo sát 2 di tích trong sốcác di tích quốc gia đặc biệt ở Hà Nội đặt bảntrích phiên âm, dịch nghĩa, trong đó tại khu ditích đền thờ Hai Bà Trưng, việc đặt bản tríchnày khá bài bản, mỗi đơn nguyên kiến trúc đặtmột bản phiên âm dịch nghĩa, có thể coi là môhình nhân rộng cho các di tích khác trên địabàn. Khu di tích đền Sóc cũng đặt bản trích,nhưng mới chỉ gắn được bản phiên âm vàobên cạnh các hoành phi, câu đối. Ở các di tíchcòn lại chưa làm được công việc này, nên khinhững người không có sự hiểu biết về chữ Hán44Số 22 - Tháng 12 - 2017Nôm nhất định, trong đó có khách tham quankhó có thể hiểu được những di sản này muốntruyền đạt thông điệp gì cho thế hệ sau. Dovậy, trong thời gian tới, BQL các di tích quốcgia đặc biệt cần nghiên cứu về nội dung vàhình thức biểu đạt cho các bản trích phiên âm,dịch nghĩa cho toàn bộ nguồn tư liệu di sảnHán Nôm hiện đang trưng bày, lưu trữ tại khudi tích của mình. Bởi việc làm này sẽ giúp íchcho việc quảng bá hì ...