GIÁO ÁN MÔN LÝ: CHƯƠNG I. ĐIỆN TÍCH - ĐIỆN TRƯỜNG

Đây là chương đầu tiên đề cập đến kiến thức và kỹ năng thiết kế bài dạy học cũng như tổ chức dạy học theo tinh thần đổi mới hiện nay. Ở chương này, HV có điều kiện tìm hiểu, phân tích và làm sâu sắc thêm những kiến thức vật lí phổ thông đượ c trình bày trong sách giáo khoa (Điện tích và Điện trường ). Công việc rất quan trọng là học viên thiết kế các bài dạy học cụ thể trong chương, cùng nhau thảo luận, trao đổi để tìm được phương án thiết kế bài...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO ÁN MÔN LÝ: CHƯƠNG I. ĐIỆN TÍCH - ĐIỆN TRƯỜNG“ Việc dạy học phải làm sao để những điều giảng dạy được học sinh tiếp nhận như mộtmón quà tặng có giá trị chứ không phải là một nhiệm vụ nặng nề”. (Albert Einstein) CHƯƠNG I: ĐIỆN TÍCH - ĐIỆN TRƯỜNG I. MỤC TIÊU - Hiểu sâu sắc những kiến thức Vật lí được trình bày trong chương theo tinh thần củavật lí học phổ thông - Có được những kỹ năng về thiết kế bài dạy và tổ chức dạy học theo tinh thần đổimới hiện nay. II. GIỚI THIỆU CHUNG Đây là chương đầu tiên đề cập đến kiến thức và kỹ năng thiết kế bài dạy học cũngnhư tổ chức dạy học theo tinh thần đổi mới hiện nay. Ở chương này, HV có điều kiện tìmhiểu, phân tích và làm sâu sắc thêm những kiến thức vật lí phổ thông đượ c trình bày trongsách giáo khoa (Điện tích và Điện trường ). Công việc rất quan trọng là học viên thiết kế các bài dạy học cụ thể trong chương,cùng nhau thảo luận, trao đổi để tìm được phương án thiết kế bài dạy học tối ưu nhất. Thời gian cho chương này là 4 tiết III. TÀI LIỆU VÀ THIẾT BỊ Sách Vật lí 11, Sách giáo viên Vật lí 11, Tài liệu bồi dưỡng thay sách giáo khoa Vậtlí 11, Phụ lục 3 IV. HOẠT ĐỘNGHoạt động 1: Phân tích kiến thức có trong chương  Nhiệm vụ: - GgV giới thiệu cấu trúc Phụ lục 3a - HV làm việc theo nhóm bằng cách đọc tài liệu có trong phần phụ lục và thảo luận  Thông tin cho hoạt động: Phụ lục 3 aHoạt động 2: Thiết kế bài dạy học  Nhiệm vụ: - GgV giới thiệu một phương án cụ thể về thiết kế bài dạy học trong chương đượctrình bày trong Phụ lục 3b. - Mỗi nhóm HV chọn một bài bất kỳ trong chương rồi cùng nhau thiết kế  Thông tin cho hoạt động: - Sách Vật lí 11, Sách giáo viên Vật lí 11, Phụ lục 3bHoạt động 3: Các nhóm trình bày bản thiết kế của nhóm mình  Nhiệm vụ: - Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bày bản thiết kế của nhóm mình - Các nhóm khác góp ý, bổ sung  Thông tin cho hoạt động: - Bản thiết kế có được từ các nhóm V. ĐÁNH GIÁ 19“ Việc dạy học phải làm sao để những điều giảng dạy được học sinh tiếp nhận như mộtmón quà tặng có giá trị chứ không phải là một nhiệm vụ nặng nề”. (Albert Einstein) - GgV đánh giá tinh thần và thái độ làm việc của các nhóm cũng như sản phẩm màcác nhóm có được. - Thông tin phản hồi của đánh giá môđun: Ý kiến thảo luận và các bản thiết kế bàidạy học. V. PHỤ LỤC 3a: 3.1. Khái niệm điện tích (electric charge) Từ thời cổ đại, con người đã biết đến điện ma sát . Nhiều nhà lịch sửđó chỉ rằng nhà triết học Hy lạp Thalet lần đầu tiên mô tả hiện tựợng khicọ xát hổ phách (amber) (hình bên) vào miếng dạ thì nó có thể hút cácvật nhẹ mà không cần phải tiếp xúc với các vật ấy (The word electricity isbased on the Greek name for amber: elektron. ). Không phải chỉ có hổ pháchmới có tính chất như vậy. Nếu cọ xát một cái lược thông thường (hìnhdưới) rồi đưa lại gần những mẫu giấy nhỏ thì những mẫu giấy đó cũng bị hút. Năm 1600, một bác sĩ người Anh U. Gi lbert đặt cơ sở cho việc nghiên cứu các hiện tượng tĩ nh điện. Ông nhận thấy sự khác nhau giữa các tác dụng điện và từ và đưa ra thuật ngữ điện. Gi lbert đó gọi lực hút của vật đó bị cọ xát là điện lực. Sau đó, Benjamin Franklin đưa ra khái niệm điện tích dương và điện tích âm. Franklin gọi điện tích ở thanh t hủy tinh (glass rod) cọ xát với lụa (silk) là điện tích dương William Gilbert (+). Hơn một thế kỉ sau những thí (1540 – 1603)nghiệm của Gilbert, tri thức về điện không tiến thêm một bước nào. Khảnăng thực nghiệm ở thế kỉ XVII mới chỉ cho phép tạo ra những điện tíchrất nhỏ tồn tại trong những thời gian rất ngắn, và những vật tích điện chỉcó khả năng hút những vật rất nhỏ như giấy vụn, lông chim... Đầu thế kỉ XVIII, điện ma sát lại được nhiều người quan tâm, vìđã có những dụng cụ cho phép tạo ra điện ma sát khá mạnh, đủ đểphóng ra tia điện và làm cho cơ bắp người co giật. Đến giữa thế kỉXVIII, bằng những thí nghiệm nổi tiếng của mình, Benjamin Franklinchứng minh được rằng “điện thiên nhiên” phóng ra từ những đám mây Benjamin Franklin (1706 – 1790)(tia chớp, sét) và “điện nhân tạo” sinh ra bằng ma sát có cùng mộ t bản chất và hiện tượngnhư nhau. Những hiện tượng đó là biểu hiện của một lượng lớn điện tích được chứa trongcác vật. Vật chứa điện tích hay vật tích điện, vật mang điện đều gọi l ...