Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 12: SAI SỐ CỦA PHÉP ĐO CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÝ

Mục tiêu 1) Kiến thức - Phát biểu được định nghĩa về phép đo các đại lượng vật lý. Phân biệt được phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp. - Phát biểu được thế nào là sai số của phép đo các đại lượng vật lý. - Phân biệt được hai loại sai số: sai số ngẫu nhiên và sai số hệ thống 2) Kỹ năng - Xác định sai số dụng cụ và sai số ngẫu nhiên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 12: SAI SỐ CỦA PHÉP ĐO CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÝ Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 12: SAISỐ CỦA PHÉP ĐO CÁC ĐẠI LƯỢNG VẬT LÝI. Mục tiêu 1) Kiến thức - Phát biểu được định nghĩa về phép đo các đại lượng vật lý. Phân biệt được phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp. - Phát biểu được thế nào là sai số của phép đo các đại lượngvật lý. - Phân biệt được hai loại sai số: sai số ngẫu nhiên và sai sốhệ thống 2) Kỹ năng - Xác định sai số dụng cụ và sai số ngẫu nhiên. - Tính sai số của phép đo trực tiếp và gián tiếp. - Viết đúng kết quả phép đo, với số các chữ số có nghĩa cầnthiết.II. Chuẩn bị 1) Giáo viên - Một số dụng cụ đo như: thước, ampe kế, nhiệt kế, … - Bài toán tính sai số để học sinh vận dụng. 2) Học sinh - Đọc bài thực hành đo các đại lượng vật lý như: chiều dài,thể tích, …III. Tiến trình dạy - học 1. Ổn định 2. Kiểm tra 3. Hoạt động dạy – họcHoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm về phép đo các đại lượngvật lý. Hệ đơn vị SI.Hoạt động của HS Trợ giúp của GV Nội dung 1 HS đo khối lượng Yêu cầu 1 HS lên đo I. Phép đo các đạivật. khối lượng 1 vật, 1 HS lượng vật lý. Hệ đơn khác đo chiều dài 1 vị SI: 1 HS đo chiều dài quyển sách.cuốn sách. 1).Phép đo các đại Khối lượng của vật là ? lượng vật lý: Chiều dài cuốn sách là - Phép đo một đại lượng HS trả lời. vật lý là phép so sánh bao nhiêu ? Điều chỉnh cân Làm cách nào được KQ nó với đại lượng cùngthăng bằng, đặt vật loại được qui ước làm này ?lên 1 đĩa cân, đĩa cân đơn vị. Cái cân và thước gọi làbên kia đặt các quả dụng cụ đo. - Phép đo trực tiếp: làcân. phép so sánh trực tiếp Thực chất của phép đo Khi 2 quả cân thăng các đại lượng vật lý là gì thông qua dụng cụ đo.bằng thì khối lượng ? - Phép đo gián tiếp: làbằng tổng khối lượng Phép so sánh trực tiếp phép xác định một đạicác quả cân. lượng vật lý thông qua thông qua dụng cụ đo Dùng thước đặt dọc gọi là phép đo trực tiếp. một công thức liên hệtheo sách để đo chiều với các đại lượng đo Làm thế nào để xác định trực tiếp.dài. thể tích của hình hộp Là phép so sánh. 2).Đơn vị đo: chữ nhật ? Dùng thước đo Tại Việt Nam sử dụng Phép đo như vậy gọi làchiều dài, chiều rộng, phép đo gián tiếp. hệ đơn vị SI.chiều cao để tính thể Phép đo mà không cótích. dụng cụ trực tiếp mà thông qua một công thức liên hệ với các đại lượng đo trực tiếp gọi là phép đo gián tiếp. Việc phân chia phép đo- HS ghi nhí. trực tiếp hay gián tiếp là dựa vào dụng cụ đo.Hoạt động 2: Tìm hiểu các khái niệm sai số, giá trị trungbình của phép đo. Yêu cầu HS đọc SGK II.Sai số phép đo:HS đọc SGK để tìm mục II.1,2,3 để tìm hiểu 1).Sai số hệ thống:hiểu khái niệm sai khái niệm sai số hệ thống - Là sai số do đặc điểm và sai số ngẫu nhiên.số hệ thống và sai cấu tạo của dụng cụsố ngẫu nhiên. hoặc do sơ suất của Sai số hệ thống là do người đo gây ra.- Thảo luận - trả lời đâu ? 2).Sai số ngẫu nhiên: Sai số ngẫu nhiên là do - Là sai số do hạn chế đâu ? khả năng giác quan của con người dẫn đến thao tác đo không chuẩn, hoặc do điều kiện bên - Phân biệt 2 cụm từ:- Ghi nhí ngoài tác động gây ra. sai số trong khi đo và sai sót trong khi đo. Nếu là 3).Giá trị trung sai sót thì phải tiến hành bình: đo lại. - Giá trị trung bình khi đo nhiều lần một đại lượng A: A1  A 2  ...  A n là giá A n trị gần đúng nhất với giá trị thực của đại lượng A.Hoạt động 1: Tìm hiểu cách XĐ sai số của phép đo, cách viếtkết quả đo và khái niệm sai số tỉ đối.Đọc SGK để tìm Yêu cầu HS đọc SGK 4).Cách xác định saihiểu thông tin. để tìmhiểu thông tin. số của phép đo:Trả lời câu hỏi của Thế nào là sai số tuyệt a.Sai số tuyệt đối đối ứng với lần đo ? trung bình của n lần đo:GV. ...