Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 21: LỰC MA SÁT

Mục tiêu: 1. Về kiến thức: - Nắm được đặc điểm của lực ma sát trượt, lực ma sát lăn và lực ma sát nghỉ. - Viết được công thức của lực ma sát trượt - Nêu được ý nghĩa của lực ma sát trượt trong đời sống và kỉ thuật 2.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 21: LỰC MA SÁTGiáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 21:LỰC MA SÁTI. Mục tiêu: 1. Về kiến thức: - Nắm được đặc điểm của lực ma sát trượt, lực ma sát lăn vàlực ma sát nghỉ. - Viết được công thức của lực ma sát trượt - Nêu được ý nghĩa của lực ma sát trượt trong đời sống và kỉthuật 2. Về kỹ năng: - Vận dụng công thức về các loại lực ma sát để giải thíchmột số hiện tượng trong thực tế, đặc biệt là vai trò của lực masát nghỉ trong việc đi lại của người, động vật và các loạiphương tiện giao thông. - Vận dụng công thức tính lực ma sát trượt để giải một sốbài tập đơn giản - Nêu được ví dụ về sự có lợi, có hại của ma sát trong thựctế và cách làm tăng, giảm ma sát trong các trường hợp đó - Biết được các bước của phương pháp thực nghiệm, từ việcnêu giả thuyết, kiểm tra giả thuyết đến kết luậnII.Chuẩn bị: 1. Giáo viên: miếng gỗ, hộp quả nặng, lực kÕ 2. Học sinh: Ôn lại khái niệm về lực ma sát,các loại lực ma sát,vai trò, tác hại của lực ma sát và cách làm tăng, giảm ma sát trong thực tế.III. Tiến trình dạy học: 1) Ổn định: 2) Kiểm tra bài cũ: HS1: Nêu những đặc điểm của lực đàn hồi của lò xo, dâythép. HS2: Phát biểu định luật Hooke , viết biểu thức và cho biếtcác đại lượng trong công thức đó. 3) Hoạt động dạy – học: Hoạt động 1: Nhắc lại kiến thức cũ. Nhận thức vấn đề củabài học:Hoạt động của HS Trợ giúp của GV Nội dungCó các loại lực ma Có những loại lực ma sátsát: ma sát trượt, ma nào ? Các lực đó xuất hiệnsát lăn, ma sát nghỉ. ở đâu, khi nào ?Xuất hiện ở mặt tiếp Lực ma sát có xu hướngxúc. cản lại chuyển động nên nó có chiều ngược với chiều chuyển động và có phương song song với mặt tiếp xúc.Tuỳ trường hợp cụ Lực ma sát có lợi hay cóthể. Lực ma sát vừa hại ?có lợi vừa có hại.Tăng hoặc giảm độ Có thể làm tăng hoặc giảmnhám, bôi trơn. ma sát bằng cách nào ?Hoạt động 2: Khảo sát lực ma sát trượt.Cá nhân học sinh Đo lực ma sát trượt I. Lực ma sátsuy nghĩ trả lời. bằng cách nào? Giải trượt: thích phương án đưa 1. Định nghĩa:Kéo đều vật trên Khi một vật chuyển ra ?mặt phẳng nằm Hướng dẫn HS vận động trượt trên một bề mặt, thì bề mặtngang dụng định luật II Niutơn để giải thích tác dụng lên vật một lực cản trở phương án thí chuyển động của nghiệm.Học sinh thảo luận vật gọi là lực ma sát Yêu cầu hoàn thànhtrả lời câu hỏi của trượt. C1giáo viên 2.Độ lớn của lực Giáo viên hướng ma sát trượt: dẫn HS theo các - Không phụ thuộc bước : vào diện tích tiếp - Nêu giả thuyết xúc và tốc độ của - Tìm phương án thí vật.Thay đổi diện tích nghiệm để kiểm tratiêp xúc của cùng - Tỉ lệ với độ lớn giả thuyết.một vật của áp lực. - Rút ra kết luận.Thay đổi áp lực của - Phụ thuộc vào vật Làm cách nào đểvật lên mặt tiếp liệu và tình trạng biết lực ma sát trượtxúc. của của 2 mặt tiếp có phụ thuộc vàoThay đổi vật liệu, diện tích tiếp xúc xúc.bản chất của măt hay không ? 3.Hệ số ma sáttiếp xúc. Phụ thuộc vào áp trượt: lực ? - Hệ số tỉ lệ t gọi Phụ thuộc vật liệu, hệ số ma sát trượt tình trạng, bản chất mặt tiếp xúc ? GV thông báo hệ số - Hệ số ma sát trượt ma sát trượt. phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng Độ lớn lự ...