Giáo án y khoa về trẻ em béo phì - Chương 3

Chương 3 Những căn bệnh sinh ra chứng béo phìChỉ cốt để ghi nhớ thôi, vì muốn cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ, và nhất là có nhiều phần chắc là con bạn không dính vào những căn bệnh hiếm này được chẩn đoán thông qua các dấu hiệu khác, chứ không phải từ sự dư thừa thể trọng. Quả vậy, chứng béo phì ở trẻ em có thể là một bệnh thứ phát nghĩa là hậu quả của một căn bệnh đặc biệt nhưng mà 95% chứng béo là bệnh nguyên phát nghĩa là không phải có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án y khoa về trẻ em béo phì - Chương 3 Chương 3 Những căn bệnh sinh ra chứng béo phìChỉ cốt để ghi nhớ thôi, vì muốn cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ, vànhất là có nhiều phần chắc là con bạn không dính vào những căn bệnhhiếm này được chẩn đoán thông qua các dấu hiệu khác, chứ không phảitừ sự dư thừa thể trọng.Quả vậy, chứng béo phì ở trẻ em có thể là một bệnh thứ phát nghĩa làhậu quả của một căn bệnh đặc biệt nhưng mà 95% chứng béo là bệnhnguyên phát nghĩa là không phải có căn nguyên từ một bệnh khác.Trong các trường hợp này, phần lớn thời gian, đứa trẻ có thân hình thấpbé, chậm lớn và có những triệu chứng đặc biệt của căn bệnh. Trong số5% chứng béo phì thứ phá, 3% có căn nguyên từ hormon (bệnh nội tiết)như: chứng giảm năng tuyến giáp, chứng tăng năng vỏ tuyến thượngthận, những dị thường xuất hiện trong vùng dưới đồi tuyến yên, nhữngkhối u như u sọ hầu.- Chứng giảm năng tuyến giáp nhiễm phải (không phải là bệnh bẩmsinh phát hiện từ sự trích máu khi sinh) là do sự viêm tuyến giáp dẫntới việc hình thành bướu giáp và sự tiết quá nhiều một hormon tuyếngiáp là chất TSH.- Chứng tăng năng vỏ tuyến thượng thận gây ra bởi các tuyến thượngthận gây ra bởi các tuyến vỏ thượng thận tiết quá nhiều cortisol. Nó gâyđau lưng và tăng huyết áp, tăng cân chủ yếu ở vùng mặt và ở thânmình, tích mỡ ở gáy hình thành như một cái “bướu của bò”.U sọ hầu là một khối u lành nằm ở vùng dưới não (vùng dưới đồi –tuyến yên), nơi hội tụ nhiều cơ chế hormon trung tâm điều khiển cáccảm giác đói, no, những chu kỳ thức ngủ, duy trì thân nhiệt, tập tínhsinh sản và cả thói gây gổ nữa. Nó gây đau đầu dữ dội và nôn mửa dosự gia tăng áp lực của dịch não tuỷ, đồng thời với những rối loạn về thịlực.Từ lâu, người ta đã biết rằng con vật bị tổn thương ở vùng não này sẽsinh ra những biến động lớn về thói quen ăn uống. Vậy nếu điều đó xảyra ở con người, thì chắc chắn sẽ sinh ra một chuỗi rối loạn, mà nếu làđứa trẻ cơ thể đang độ lớn thì rối loạn đó càng nghiêm trọng, cả về sựphát triển lẫn cảm xúc tâm lý. Thế mà khối u đó rất phổ biến trong cáckhối u não ở trẻ em, lại nằm đúng vào khu vực đó.Cách chữa duy nhất là khéo léo cắt bỏ khối u đi, rồi cuối cùng áp dụngphương pháp điều trị bằng hormon để bù vào sự thiếu hụt tuyến yên,hậu quả của phẫu thuật.Rất đáng tiệc, hậu quả thường xuyên xảy ra là một số trẻ sau đó có sựbiến đổi về thói quen ăn uống, phát triển sự ham ăn thực sự, thậm chísinh ra nói dối, ăn cắp, cả trốn nhà bỏ đi với mục đích duy nhất là kiếmtìm đồ ăn. Vậy mà ngày nay vẫn chưa có được những thứ thuốc nhằmbình ổn sự rối loạn cơ chế no/ đói đó.Sự thực là nhiều hạch ở vùng dưới đồi có thể bị tổn thương do khối uvà do phẫu thuật, do đó không còn bảo đảm được chức năng tiếp nhậnnhững thông báo về dinh dưỡng, điều kiện cần thiết cho sự phát triểntrạng thái no đủ. Điều hiển nhiên là ngoài tính phàm ăn ra, còn thấyxuất hiện những rối loạn trong giấc ngủ, tâm lý bị ám ảnh, những bấtổn về thân nhiệt, những cơn điên dại,…Một hội chứng khác trong đó béo phì coi là như một triệu chứng củamột căn bệnh di truyền, gọi là hội chứng Prader-Willi (1 trên 10.000 trẻsơ sinh). Bệnh đó kết hợp với sự chậm phát triển trí tuệ, sự giảm trươnglực, sự thiếu hụt chiều cao, sự dư thừa thể trọng, sự phát triển khôngđầy đủ của tinh hoàn, buồng trứng.Trong những tháng đầu tiên, cháu bé mới sinh tỏ ra không vồ vập bìnhsữa hoặc bầu vú mẹ, rồi đến đĩa đồ ăn. Nhưng từ năm thứ hai trở đi,cháu phát triển tính phàm ăn, và giống như trường hợp người đã giảiphẫu cắt bỏ u sọ hầu, cháu tìm đủ mọi cách kỳ lạ nhất để vơ lấy thứcăn.Những đứa trẻ mắc chứng bệnh này hoàn toàn có cảm giác “thiếu ăn”mỗi khi chúng không tìm được cái gì đút miệng. Chúng thường bướngbỉnh, cáu kỉnh, thái độ luôn thay đổi. Những cháu này thường thấp bé,nhưng trọng lượng của chúng lại nhanh chóng đạt tới 200% trọnglượng bình quân lý tưởng. Chúng luôn cư xử như chúng chưa bao giờhoặc rất ít khi cảm thấy no đủ.Cuối cùng, còn những hội chứng di truyền khác nữa, có phần hiếm hơnnhư hội chứng Laurence-Moon-Barder-Biedl kết hợp với sự chậm pháttriển trí tuệ, vóc dáng thấp bé, sự giảm năng tuyến sinh dục và béo phìquá sớm.Đối với chứng béo phì thứ phát này thì sự quan tâm phải khác hẳn cáchđối phó chứng béo phì nguyên phát, thông thường phải cần đến sựchăm sóc chuyên khoa. Người ta không chẩn đoán những bệnh này chỉbằng cách lập và theo dõi các đồ thị, cũng không phải chỉ bằng cáchkhám bệnh thông thường, bởi vì đó chẳng qua chỉ là một trong nhữngyếu tố để lập bệnh án. ...