Giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca

Đề tài "Giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca" xác định một số biện pháp giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca, cụ thể là hát ru và đồng dao nhằm góp phần nâng cao kết quả giáo dục văn hóa truyền thống (GDVHTT) cho học sinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca KỈ YẾU HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM HỌC 2013-2014 GIÁO DỤC VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC THÔNG QUA MỘT SỐ LÀN ĐIỆU DÂN CA Đào Thị Thúy Bình, Nguyễn Thanh Huyền, Lớp K62, Khoa Giáo dục Tiểu học GVHD: TS. Nguyễn Thị Vân Hương, ThS. Nguyễn Thanh Bình Tóm tắt: Đề tài xác định một số biện pháp giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca, cụ thể là hát ru và đồng dao nhằm góp phần nâng cao kết quả giáo dục văn hóa truyền thống (GDVHTT) cho học sinh. Quá trình nghiên cứu đã đạt được những nhiệm vụ sau đây: xây dựng được cơ sở lí luận của việc giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh thông qua một số làn điệu dân ca; tìm hiểu được thực trạng GDVHTT trong nhà trường Tiểu học đồng thời xác định được hai biện pháp GDVHTT cho học sinh: khai thác nội dung và lựa chọn linh hoạt, hợp lí các hình thức tổ chức GDVHTT qua hát ru và đồng dao. Đồng thời qua việc tìm hiểu cho thấy GDVHTT thông qua hát ru và đồng dao cho học sinh tiểu học là hoàn toàn có khả năng. Từ khóa: VHTT: Văn hóa truyền thống, GDVHTT: Giáo dục văn hóa truyền thốngI. MỞ ĐẦU1. Lí do chọn đề tài Hiện nay, giáo dục đạo đức - một vấn đề quan trọng nhận được nhiều sự quan tâmcủa toàn xã hội. Việc giáo dục này từ xa xưa cũng đã được ông cha ta đề cao, đặc biệt làgiáo dục văn hóa truyền thống. Thông qua những hiểu biết về truyền thống dân tộc, học sinh dễ dàng tiếp nhận vàhình thành những chuẩn mực đạo đức, những giá trị thẩm mĩ, những lối tư duy, ứng xử tốtđẹp trong cuộc sống: lòng yêu quý biết ơn, trân trọng, muốn bảo vệ, gìn giữ.... Văn hóa truyền thống là một lĩnh vực rộng trong đó có âm nhạc truyền thống. Tuy nhiên,ở đề tài này, chúng tôi lựa chọn hai thể loại hát ru và đồng dao – những thể loại rất giàu tínhnhạc, hình ảnh, quen thuộc, gắn bó với các em từ thủa ấu thơ. Ẩn chứa trong những ca từ, giaiđiệu đó lại là một kho tàng giá trị văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc. Bên cạnh đó, trong cuộc sống hiện nay, các giá trị văn hóa truyền thống dường như đã dầnmai một và bị lãng quên. Nhà trường và giáo viên hầu như không quan tâm, chú trọng tới việcgiáo dục văn hoá truyền thống - một việc làm hoàn toàn có khả năng cho học sinh của mình. Với những lí do trên, người viết lựa chọn đề tài “Giáo dục văn hóa truyền thốngcho học sinh Tiểu học thông qua một số làn điệu dân ca”.2. Mục đích nghiên cứu Xác định một số biện pháp GDVHTT trong trường tiểu học qua các làn điệu dân canhằm góp phần nâng cao kết quả GDVHTT cho học sinh.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu - GDVHTT cho học sinh Tiểu học.360 KỈ YẾU HỘI NGHỊ SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NĂM HỌC 2013-2014 - Các làn điệu dân ca trong môn Âm nhạc. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp GDVHTT cho học sinh tiểu học thông qua các làn điệu dân ca.4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lí luận của việc GDVHTT qua các làn điệu dân ca. - Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của việc tổ chức hoạt động GDVHTT cho học sinh tiểu học. - Xác định các biện pháp GDVHTT qua một số làn điệu dân ca cho học sinh tiểu học.5. Giới hạn nghiên cứu - Giới hạn nội dung nghiên cứu: Đồng dao và hát ru. - Giới hạn điều tra: Giáo viên một số trường trên địa bàn thành phố Hà Nội.6. Phương pháp nghiên cứu - Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận. - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp nghiên cứu bổ trợ.II. NỘI DUNG Chương I: Cơ sở lí luận của việc GDVHTT cho học sinh tiểu học thông qua mộtsố làn điệu dân ca1. Văn hóa truyền thống “Văn hóa truyền thống là những giá trị tương đối ổn định thể hiện dưới những khuônmẫu xã hội được tích lũy và tái tạo trong cộng đồng người qua không gian và được cố định hóadưới dạng những phong tục tập quán, nghi lễ, pháp luật, dư luận…”. VHTT có nhiều loại hình: Tín ngưỡng, phong tục tập quán, nghệ thuật hình khối, âmnhạc truyền thống… Cùng với nhạc cụ và nghệ thuật nhạc kịch truyền thống, dân ca là mộtbộ phận của âm nhạc truyền thống. GDVHTT là truyền đạt cho con người những tri thức, hiểu biết về VHTT, nhằm hìnhthành trong mỗi cá nhân những hành vi, thái độ đúng đắn đối với các giá trị truyền thốngvăn hóa của dân tộc mình.2. Dân ca Dân ca là những bài hát do nhân dân sáng tác ra, được truyền miệng từ đời này sangđời khác, từ vùng này sang cùng khác. Dân ca được chia làm năm thể loại: thể loại bài hátlao động, thể loại bài hát giao duyên, thể loại bài hát lễ nghi – phong tục, thể loại bài hátsinh hoạt gia đình và các sinh hoạt, thể loại bài hát trẻ em.3. Hát ru và đồng dao Hát ru thường là tiếng ...