Giáo trình Bệnh nội khoa gia súc: Phần 2 - PGS.TS. Phạm Ngọc Thạch (chủ biên)

Mời các bạn cùng tham khảo tiếp phần 2 của giáo trình Bệnh nội khoa gia súc để nắm bắt các nội dung kiến thức về các bệnh ở gia súc như bệnh của hệ thần kinh, bệnh về máu và hệ thống tạo máu, bệnh về rối loạn trao đổi chất, bệnh về da, trúng độc, bệnh của gia súc non. Mời các bạn cùng tham khảo để có thêm thông tin chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Bệnh nội khoa gia súc: Phần 2 - PGS.TS. Phạm Ngọc Thạch (chủ biên) Giáo trình Bệnh nội khoa gia súc Ch−¬ng VI BÖnh cña hÖ thÇn kinh HÖ thèng thÇn kinh thùc hiÖn sù thèng nhÊt ho¹t ®éng cña c¸c khÝ quan, tæ chøctrong c¬ thÓ; gi÷ th¨ng b»ng gi÷a c¬ thÓ vµ ngo¹i c¶nh. Mét c¬ thÓ bÞ bÖnh th× c¸c c¬n¨ng, nhÊt lµ c¬ n¨ng ph¶n x¹ b¶o vÖ cña hÖ thÇn kinh rèi lo¹n. BÖnh ph¸t sinh vµ qu¸tr×nh ph¸t triÓn cña bÖnh lý Ýt nhiÒu ph¶n ¸nh trong tr¹ng th¸i ho¹t ®éng cña hÖ thÇnkinh. Khi hÖ thÇn kinh bÞ bÖnh th−êng dÉn ®Õn: + Rèi lo¹n c¬ n¨ng thÇn kinh trung khu + Rèi lo¹n chøc n¨ng vËn ®éng cña c¬ thÓ + Rèi lo¹n vÒ ý thøc + Rèi lo¹n vÒ c¶m gi¸c vµ ph¶n x¹. BÖnh c¶m n¾ng (Insolatio)i. §Æc ®iÓm BÖnh th−êng x¶y ra vµo mïa hÌ, ë nh÷ng ngµy n¾ng g¾t, trong thêi ®iÓm 11 - 12 giêtr−a. Khi gia sóc ®−îc ch¨n th¶ hoÆc ph¶i lµm viÖc d−íi trêi n¾ng to, Ýt giã, ¸nh n¾ngchiÕu trùc tiÕp vµo ®Ønh ®Çu lµm cho sä vµ hµnh tuû nãng lªn, n;o vµ mµng n;o bÞ sunghuyÕt g©y trë ng¹i ®Õn c¬ n¨ng cña hÖ thÇn kinh. HËu qu¶ cña bÖnh lµ g©y rèi lo¹ntoµn th©n.iI. Nguyªn nh©n - Do vËn chuyÓn gia sóc víi qu;ng ®−êng dµi vµ ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh«ng cãm¸i che. - Do ch¨n th¶ gia sóc hoÆc b¾t gia sóc lµm viÖc d−íi trêi n¾ng to, n¾ng chiÕu trùctiÕp vµo ®Ønh ®Çu. - Nh÷ng gia sóc qu¸ bÐo hoÆc ¨n qu¸ no khi tiÕp xóc víi n¾ng dÔ bÞ c¶m n¾ng.IIi. c¬ chÕ sinh bÖnh Do ¸nh n¾ng chiÕu trùc tiÕp vµo ®Ønh ®Çu lµm nhiÖt ®é ë vïng ®Çu t¨ng cao→ n;o vµmµng n;o bÞ sung huyÕt g©y tæn th−¬ng ®Õn tÕ bµo thÇn kinh, tõ ®ã g©y ¶nh h−ëng tíitrung khu tuÇn hoµn, h« hÊp vµ ®iÒu hoµ th©n nhiÖt lµm cho con vËt chÕt rÊt nhanh.iv. TriÖu chøng Tïy theo møc ®é bÖnh190 - NÕu bÖnh nhÑ: Con vËt cã biÓu hiÖn cho¸ng v¸ng, ®i ®øng siªu vÑo, niªm m¹c m¾ttÝm bÇm, cã khi v; må h«i, nuèt khã, th©n nhiÖt t¨ng cao, ë lîn vµ chã cßn cã hiÖn t−îngn«n möa. - NÕu bÖnh nÆng: Con vËt ph¸t ®iªn cuång vµ sî h;i, m¾t ®á ngÇu, låi ra ngoµi, m¹chnhanh vµ yÕu, tÜnh m¹ch cæ phång to. Gia sóc khã thë (thë kiÓu cheyne-stokes), ®ikh«ng v÷ng vµ ®æ ng; tù nhiªn. NhiÖt ®é c¬ thÓ lªn tíi 40-410C, da kh«, ®ång tö m¾t lóc®Çu më réng, sau thu hÑp l¹i cuèi cïng mÊt ph¶n x¹ thÇn kinh vµ ph¶n x¹ toµn th©n. ConvËt run rÈy, co giËt råi chÕt. - Mæ kh¸m kiÓm tra bÖnh tÝch thÊy: N;o, mµng n;o vµ hµnh tuû bÞ sung huyÕt, xuÊthuyÕt, phæi vµ néi ngo¹i t©m m¹c còng bÞ xuÊt huyÕt.v. ChÈn ®o¸n - BÖnh th−êng x¶y ra cÊp tÝnh, con vËt chÕt nhanh kh«ng kÞp ®iÒu trÞ. - Khi chÈn ®o¸n cÇn ph©n biÖt víi bÖnh c¶m nãng vµ so s¸nh víi bÖnh truyÔn nhiÔmcÊp tÝnh, c¸c bÖnh vÒ phæi cÊp tÝnh.Vi. §iÒu trÞ1. Hé lý - §−a ngay con vËt vµo chç r©m m¸t, tho¸ng khÝ. - Ch−êm n−íc ®¸ hay n−íc l¹nh lªn vïng ®Çu, sau ®ã phun n−íc l¹nh lªn toµn th©n,cã thÓ thôt n−íc l¹nh vµo trùc trµng ®Ó lµm gi¶m nhiÖt ®é c¬ thÓ. - Xoa bãp toµn th©n cho m¸u l−u th«ng ®Ó chèng sung huyÕt n;o.2. Dïng thuèc ®iÒu trÞ a. Dïng thuèc t¨ng c−êng tuÇn hoµn vµ h« hÊp cho c¬ thÓ: Dïng thuèc trî tim(Cafein natribenzoat 20%, Spactein, Spactocam, Ubarin. Tiªm d−íi da hoÆc tÜnh m¹ch) b.Dïng thuèc h¹ th©n nhiÖt: Dïng mét trong c¸c lo¹i thuèc sau (Pyramidon,Paracetamon, Anagin, Decolgen,....) c. Dïng thuèc tiªm trî lùc: Dïng dung dÞch glucoza 20-40%. Tiªm truyÒn vµo tÜnhm¹ch. Chó ý: NÕu cã hiÖn t−îng ø huyÕt tÜnh m¹ch, n;o bÞ sung huyÕt nÆng th× ph¶i chÝchm¸u ë tÜnh m¹ch cæ ®Ó lÊy bít m¸u. 191 Giáo trình Bệnh nội khoa gia súc BÖnh c¶m nãng (Siriasis)I. ®Æc ®iÓm - BÖnh th−êng x¶y ra khi khÝ hËu nãng kh«, hoÆc Èm −ít, lµm cho qu¸ tr×nh trao ®æinhiÖt cña c¬ thÓ vµ m«i tr−êng bªn ngoµi khã kh¨n → tÝch nhiÖt trong c¬ thÓ, g©y sunghuyÕt n;o → rèi lo¹n tuÇn hoµn n;o, lµm rèi lo¹n trung khu ®iÒu hoµ th©n nhiÖt. HËuqu¶ g©y rèi lo¹n toµn th©n. - BÖnh th−êng ph¸t ra cïng víi bÖnh c¶m n¾ng, møc ®é bÖnh thªm, con vËt chÕt rÊtnhanh.II. Nguyªn nh©n - Do khÝ hËu nãng bøc, nhiÖt ®é cña m«i tr−êng bªn ngoµi qu¸ cao, hoÆc qu¸ Èm −ítlµm ¶nh h−ëng tíi qu¸ tr×nh th¶i nhiÖt cña c¬ thÓ. - Do chuång tr¹i hoÆc ph−¬ng tiªn vËn chuyÓn qu¸ chËt chéi. - Do gia sóc qu¸ bÐo l¹i kh¸t n−íc, hoÆc gia sóc cã l«ng qu¸ dµy, gia sóc m¾c bÖnhtim ph¶i lµm viÖc trong thêi tiÕt oi bøc.IiI. C¬ chÕ Do nh÷ng nguyªn nh©n trªn lµm kh¶ n¨ng th¶i nhiÖt cña c¬ thÓ gi¶m, nhiÖt tÝch l¹itrong c¬ thÓ → th©n nhiÖt t¨ng cao, gia sóc v; må h«i nhiÒu nªn c¬ thÓ bÞ mÊt n−íc vµmÊt muèi → rèi lo¹n qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt ë m« bµo. NhiÖt ®é c¬ thÓ t¨ng, ¶nh h−ëngtíi tuÇn hoµn vµ h« hÊp, mÆt kh¸c do m« ...