Giáo trình công nghệ đúc part 5

Cốc rót có màng ngăn (H.5.2d): Loại này có màng ngăn nên xỉ và tạp chất phi kim nhẹ nổi lên trên bị màng ngăn cản lại, kim loại sạch qua kẽ hở ở dưới chảy vào khuôn. Cốc rót có nút đậy (H.5.2đ): Loại này trước khi rót kim loại lỏng thì đậy lỗ bằng 1 cái nút làm bằng vật liệu chịu nóng, xỉ nhẹ nổi lên trên, mở nút kim loại sạch ở dưới chảy vào khuôn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình công nghệ đúc part 5 Gi¸o tr×nh: c«ng nghÖ ®óc Cèc rãt cã m¸ng läc (H.5.2c): Läc xØ nhê vµo bé phËn l−íi läc b»ng hçn hîp lµm khu«n. §Ó b¶o ®¶m ng¨n chÆn xØ khái ®i vµo khu«n, tr−íc khi rãt ng−êi ta ®Ëy mµng läc b»ng 1 tÊm s¾t t©y. Sau khi ®æ ®Çy kim lo¹i vµo cèc rãt, c¸c lo¹i xØ vµ t¹p chÊt næi lªn trªn. TÊm s¾t t©y bÞ ch¶y, kim lo¹i láng phÝa d−íi ch¶y qua mµng läc vµo khu«n ® a/ d/ b/ c/ H.5.2. C¸c lo¹i cèc rãt th−êng dïng Cèc rãt cã mµng ng¨n (H.5.2d): Lo¹i nµy cã mµng ng¨n nªn xØ vµ t¹p chÊt phi kim nhÑ næi lªn trªn bÞ mµng ng¨n c¶n l¹i, kim lo¹i s¹ch qua kÏ hë ë d−íi ch¶y vµo khu«n. Cèc rãt cã nót ®Ëy (H.5.2®): Lo¹i nµy tr−íc khi rãt kim lo¹i láng th× ®Ëy lç b»ng 1 c¸i nót lµm b»ng vËt liÖu chÞu nãng, xØ nhÑ næi lªn trªn, më nót kim lo¹i s¹ch ë d−íi ch¶y vµo khu«n. Ngoµi ra cßn cã cèc rãt ly t©m, cèc rãt nhiÒu ng¨n. 5.2.2. èng rãt èng rãt dïng ®Ó dÉn kim lo¹i tõ phÔu ®Õn r·nh läc xØ, èng rãt cã t¸c dông lín ®Õn tèc ®é ch¶y cña kim lo¹i láng vµo khu«n ®óc, ¸p lùc cña kim lo¹i lªn thµnh khu«n ®óc phô thuéc vµo chiÒu cao èng rãt. Nãi chung chiÒu cao cña èng rãt cao h¬n mÆt cao nhÊt cña vËt ®óc trong lßng khu«n mét kho¶ng 100÷200 mm. èng rãt th−êng lµ h×nh trô trßn c«n 30 trªn to d−íi nhá (H.5.3a) lo¹i nµy dÓ lµm P P khu«n l¹i b¶o ®¶m dßng kim lo¹i ch¶y ®Òu vµo r·nh läc xØ. NÕu èng rãt cao qu¸ ph¶i lµm èng rãt nhiÒu bËc (H.5.3b) hoÆc èng rãt h×nh r¾n (H.5.3c) ®Ó gi¶m tèc ®é vµ lùc xung kÝch cña dßng kim lo¹i 2 lo¹i nµy dïng khi ®óc nh«m. a b c H.5.3. C¸c lo¹i èng rãt 5.2.3. R·nh läc xØ 25 Tr−êng ®¹i häc b¸ch khoa - 2006 Gi¸o tr×nh: c«ng nghÖ ®óc R·nh läc xØ th−êng ®−îc bè trÝ n»m ngang, dïng ®Ó chÆn xØ ®i vµo khu«n. Bao giê nã còng ®−îc bè trÝ trªn r·nh dÉn, nh»m tù cho xØ nhÑ næi lªn trªn vµ ë l¹i trong r·nh läc xØ, cßn kim lo¹i s¹ch theo r·nh dÉn vµo khu«n. R·nh läc xØ th−êng dïng cã tiÕt diÖn h×nh thang (H.5.4a) Ýt mÊt nhiÖt vµ dÓ næi xØ, ®«i khi dïng lo¹i cã tiÕt diÖn h×nh tam gi¸c vµ b¸n trßn. Khi ®óc nh÷ng chi tiÕt quan träng ng−êi ta cßn dïng c¸c lo¹i r·nh läc xØ kh¸c sau ®©y: - R·nh läc xỉ cã mµng läc hoÆc mµng ng¨n (H.5.4b): Lo¹i nµy hay dïng khi lµm khu«n trªn m¸y v× phÔu rãt ®¬n gi¶n, dïng ®óc nh÷ng vËt ®óc nhá, trung b×nh b»ng gang vµ kim lo¹i mµu. - R·nh läc xØ gÊp khóc vµ nhiÒu bËc (H.5.4c): Kim lo¹i láng lÇn l−ît ch¶y qua c¸c bËc cña r·nh läc xØ nhiÒu bËc råi vµo r·nh dÉn. R·nh läc xØ nµy gi¶m vËn tèc ch¶y cña kim lo¹i nªn khu«n kh«ng bÞ vì vµ xØ dÔ næi nh−ng kÕt cÊu cña nã phøc t¹p, khã chÕ t¹o vµ hao phÝ nhiÒu kim lo¹i, nªn khi lµm khu«n b»ng tay kh«ng dïng lo¹i nµy. c/ a/ b/ H.5.4. C¸c lo¹i r·nh läc xØ 5.2.4. R·nh dÉn R·nh dÉn dïng ®Ó dÉn kim lo¹i láng tõ r·nh läc xØ vµo lßng khu«n. NhiÖm vô cña r·nh dÉn lµ khèng chÕ tèc ®é vµ h−íng cña dßng kim lo¹i ch¶y vµo khu«n. H×nh d¸ng, vÞ trÝ vµ sè l−îng cña r·nh dÉn cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn chÊt l−îng vËt ®óc. TiÕt diÖn ngang cña r·nh dÉn th−êng lµ h×nh thang dÑt ngoµi ra cßn cã h×nh tam gi¸c, h×nh b¸n nguyÖt. ¦u ®iÓm cña r·nh dÉn h×nh thang dÑt lµ: dÔ næi xØ, dÔ c¾t r·nh dÉn khái vËt ®óc, gi¶m khuynh h−íng t¹o thµnh xèp co ë chç dÉn kim lo¹i vµo lßng khu«n. ChiÒu dµi vµ sè l−îng r·nh dÉn phô thuéc vµo khèi l−îng, chiÒu dµy thµnh vµ ®é phøc t¹p vÒ h×nh d¸ng cña vËt ®óc. VÞ trÝ ®Æt r·nh dÉn cã ¶nh h−ëng lín ®Õn chÊt l−îng vËt ®óc, ng−êi nhËn thÊy r»ng: khi ®óc hîp kim cã ®é co nhá míi dïng kiÓu dÉn vµo phÇn máng nhÊt cña vËt ®óc (®óc gang x¸m). Khi ®óc vËt ®óc cã thµnh dµy ®Òu vµ co nhiÒu, th−êng dÉn kim lo¹i vµo chç dµy ®Ó vËt ®óc ®«ng ®Æc theo mét h−íng nhÊt ®Þnh (®óc thÐp). Khi ®óc nh÷ng vËt ®óc cã thµnh dµy, máng kh¸c nhau ph¶i c¨n cø vµo yªu cÇu kÕt tinh cña vËt ®óc ®Ó quyÕt ®Þnh vÞ trÝ dÉn kim lo¹i cho phï hîp. Ngoµi r·nh dÉn th¼ng tiªu chuÈn, ng−êi ta cßn dïng c¸c lo¹i r·nh dÉn sau: a/ R·nh dÉn nhiÒu tÇng (H.5.5a) 26 Tr−êng ®¹i häc b¸ch khoa - 2006 Gi¸o tr×nh: c«ng nghÖ ®óc Lo¹i nµy cã −u ®iÓm lµ kim lo¹i ®iÒn ®Çy khu«n cïng mét lóc vµ vËt ®óc nguéi ®Òu trong khu«n, thÝch øng khi ®óc c¸c vËt ®óc cao vµ to. ...