Giáo trình công nghệ sinh học thực phẩm II - Chương 1

Tài liệu tham khảo Giáo trình công nghệ sinh học thực phẩm II - Chương 1 Những nguyên tắc hóa sinh trong công nghệ vi sinh vật
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình công nghệ sinh học thực phẩm II - Chương 1 ð I H C ðÀ N NG TRƯ NG ð I H C BÁCH KHOA KHOA HOÁ K THU T B MÔN CÔNG NGH TH C PH M GIÁO TRÌNHCÔNG NGH SINH H C TH C PH M II TH I LƯ NG 45 TI T ðÀ N NG 2007 M ðU Công ngh sinh h c là m t ngành khoa h c ñang ñư c th gi i quan tâm. Giátr c a công ngh sinh h c là ch ñó là m t công c có th áp d ng cho nhi u ngànhkinh t như s n xu t lương th c th c ph m, chăn nuôi thú y, công nghi p dư c vàcông nghi p hoá h c, chuy n hoá sinh kh i thành năng lư ng, x lý ph li u và phli u công nông nghi p, phòng ch ng ô nhi m và v sinh môi trư ng… - Công ngh sinh h c ñã giúp cho các chương trình c i thi n nông nghi p,ngh vư n và ngh r ng tăng năng su t cây tr ng, tăng ch t lư ng dinh dư ng c anông ph m, ch n gi ng ch ng ch u v i sâu b nh và v i th i ti t ñ t ñai không thu nl i và t o ra các gi ng thích nghi v i các ñi u ki n th như ng và khí h u nh t ñ nh.ð ng th i nó cũng t o ñi u ki n ñ duy trì m t s ña d ng di truy n ñ r ng gi a cácgi ng cây tr ng và gi gìn các ngu n gen ñã ñư c t o nên t các h hàng hoang d ic a chúng. Tính ña d ng di truy n ñư c th hi n thông qua m t s lư ng c c l n cácki u k t h p gen có trong m t s cá th c a m t loài và thông qua s khác nhau vcác tính tr ng c a các gi ng trong cùng m t loài: ki u sinh trư ng, tính kháng sâub nh, tính kháng v i ngo i c nh (sương mu i, h n, nóng…) và năng su t. Sau khinghiên c u k t qu c a nhi u t h p lai m t cách c n th n và nghiêm túc, các nhàch n gi ng d a và tính ña d ng di truy n ñ ch n ra các dòng có tính tr ng mongmu n. ð thành công, nhà ch n gi ng ph i có ñư c trong tay v n di truy n càng l ncàng t t. V n di truy n này bao g m các gi ng cây tr ng, các gi ng ch ng ch u, cácgi ng ñ a phương (các gi ng này thư ng b b quên vì do năng su t th p nhưng nó r tquý vì có tính ch ng sâu b nh và các ñi u ki n ngo i c nh không thu n l i). Trongv n di truy n còn ph i k ñ n các cây hoang d i có tác d ng tăng s c s ng cho cáccây gi ng tr ng. Tính ña ñ ng di truy n là nhân t b o ñ m cây tr ng không b các tai bi n khíh u ho c sâu b nh tiêu di t hoàn toàn. Cây tr ng càng thu n nh t thì càng d b h ikhi có tai ho . - Công ngh sinh h c cũng ñư c ng d ng r ng rãi trong lĩnh v c th c ph mvà dinh dư ng. Ngành công ngh lên men là m t b ph n c a công ngh sinh h c ñãs n xu t ra nhi u s n ph m r t thú v cho ngành th c ph m. Ho c vi c s n xu t n mmen cũng có m t nghĩa r t quan tr ng. Ngư i ta có th s d ng m t lư ng nh n mmen ñ b sung protein, vitamin và các ch t khoáng cho th c ph m. Ngoài ra, sinhkh i n m men là ngu n th c ăn b sung trong chăn nuôi r t có hi u qu . - Công ngh sinh h c giúp cho chăn nuôi và thú y t o ra ñư c nh ng gi ngnuôi mong mu n và s n xu t ra các lo i vacxin ñ phòng ch ng b nh t t cho các v tnuôi. Ví d : vi c c y chuy n h p t bò ñã t o ra ñư c gi ng bò t t, có s c ch u ñ ngcao. K thu t c y chuy n ñư c th c hi n như sau: gây s r ng tr ng m t con bò cáicó các ñ c ñi m mà ngành chăn nuôi c n ñ n và ñem th tinh nhân t o b ng tinhtrùng c a m t con bò ñ c có nh ng ñ c ñi m như ngư i ta mong mu n. Các h p thay phôi ñư c thu nh n b ng cách r a d con. Làm ñông l nh phôi trong nitơ l ng -179oC và có th v n chuy n tr ng thái này: 1000 phôi ñông l nh không n ng quá50kg. Phôi ñư c c y vào bò cái ch a ñ h . Bê con phát tri n lên t các phôi này sra ñ i trong môi trư ng s ng sau này c a chúng và không ph i ñương ñ u v i nh ngs b t l i c a môi trư ng mà các súc v t nh p hay g p ph i. S b o v b ng cáckháng th c a bò m và nh bú s a c a bò m mà sau khi ra ñ i bê sơ sinh có thch u ñ ng t t hơn ñ i v i các lo i b nh t t thông thư ng. - Công ngh sinh h c còn tích c c giúp ñ ngành y t ñ b o v s c kho c ac ng ñ ng. Ngư i ta nói r ng y h c d phòng (và lâu dài hơn là y h c d báo d a trênhi u bi t v ñ c ñi m di truy n m i cá th ) s mang l i l i ích nhi u hơn các phươngpháp ñi u tr . M t lĩnh v c c a công ngh sinh h c có th góp ph n quan tr ng tronggi i quy t các v n ñ y t , trong khuôn kh m t chính sách ưu tiên cho y h c dphòng, ñó là c i ti n các vacxin hi n có và ch t o ra các vacxin m i. ð ng th i nócòn giúp ích trong vi c s n xu t các lo i kháng sinh, vitamin và các thu c ch a b nhkhác. Nh ng năm g n ñây, nh vào k thu t di truy n ngư i ta ñã tìm cách tách chi tcác ho t ch t c a th c v t b c cao ñ làm v t li u xu t phát cho hàng lo t lo i thu c. - Công ngh sinh h c còn góp ph n trong vi c s n xu t ra năng lư ng như: s nxu t c n b ng con ñư ng lên men, chương trình biogas…và chính các ngu n nănglư ng này l i ñi ph c v cho các quá trình s n xu t khác. - Công ngh sinh h c còn tham gia vào vi c chuy n hoá các ch t và ngăn ch ns ô nhi m môi trư ng. S n ph m ph và các ch t th i ch a hydratcacbon có thñư c chuy n hoá b ng cách lên men nh các vi sinh v t thông thư ng hay b ng cácqui trình công ngh sinh h c. Ho ...