Giáo trình Địa lí kinh tế - xã hội thế giới (In lần thứ hai): Phần 2

Thông quan cuốn giáo trình "Địa lí kinh tế - xã hội thế giới" người học có thể rút ra những kết luận so sánh, bài học kinh nghiệm đế sau này có một cái nhìn chiến lược, tống hợp; để ra những quyết sách, biện pháp dùng, thông minh, phù hợp với tình hình trong nước và quốc tế, phục vụ cho sự nghiệp phát triền kinh tế - xã hội Việt Nam. Sách được chia thành 2 phần, mời các bạn cùng tham khảo phần 2 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Địa lí kinh tế - xã hội thế giới (In lần thứ hai): Phần 2 PHÂN III MỘT SỐ QUỐC GIA VÀ KHU v ự c ■ ■ HỢP CHÙNG QUỐC HOA Kì Diện lích: y.37 triệu km2 Dân số: 29X.-I-I Iriệu người (6/2006). Thu đô: Ousinhtơn. GO P/người: 40.3X8USD (2005) Hoa Ki lập quốc và bước vào con dường TBCN muộn hưn các nước Tây  u khoáng hơn 200 năm nhưng nhanh chóng trớ thành siêu cường số 1 bởi những yếu tố thuận lợi về tự nhiên và xã hội, cùng với những chính sách biện pháp đúng, luôn có sự điều chinh kịp thời phù hợp với thực tế và áp dụng những thành tựu tiên tiến nhất về khoa học và công nghệ đề tạo ra khối lượng sản phàm dir thìra. Hiện nay cũng như trong 2 thập niên tới Hoa Kì vẫn sẽ là cường quốc số 1 thế giới và í loa Kì tiếp tục dựa vào the mạnh về kinh té. khoa học công nghệ, quân sự đố áp dcặt trật tự một cực, thực hiện những tham vọng lớn hơn trong thế ki XXI. N hưng những tham vọng này sẽ trờ nên khó khăn, thách thức hơn nhiều sau sự kiện 11/9/2001 và sự cạnh tranh của các cường quốc khác. I. Lãnh thổ rộng lớn, thiên nhiên đa dạng, nguồn tài nguyên khổng lồ 1. Vị trí Ị loa Kì nằm ớ trung tâm lục địa Bắc Mĩ gồm 48 hang và 2 bang cách li với lành thố chính: Alaxca (Tây Bắc cùa Bắc Mĩ), quần đáo Ilaoai (trên Thái Binh Dương). Phía hác giáp C anada, phía nam M chicô. Phía tây và đông là Thái Bình D ương và Dại lay D ương (2 dại dương này thông với nhau bới kênh dào Panama). Đ iều này íỉiúp H oa Kì phát triên mạnh kinh lố biên và trong nhiều thập ki trước dây tránh được các cuộc chiến tranh, c ỏ một thời gian dài Hoa Ki đã phát triên kinh le liên tục trone điều kiện hoà binh. I loa Kì lại tham iỉia tích cực vào mọi công việc cua tất ca các nước nhàm thực hiện chiến lược cư ban 'lãnh đạo the giới” cùa Hoa Kì. 2. Lãnh thổ rộng lớn, có thể chia thành các vùng sau * M iên Đ ông - Dãy núi cô A palát ớ phía đông, giàu tài nguyên. Dãy núi này chạy the theo hướng Dông Bắc - Tây Nam dài khoánu hơn 2000km . rộng 200 .lOOkm. gồm nhiều m ạch núi song song và cao nguyên nằm sát bờ hiên Dại Tây Dương, đây là hệ núi già cố sinh. ít có dinh núi vượt quá 2000m , việc giao thông giữa bờ biền phía đông và nội địa không có gì cán trớ. A palál giàu tài nguyên, đặc biệt là than đá. mó sắt. bôxít và kim loại màu. Phía dông dãy A palát là đồng bàng duyên hái vcn Dại Tây Dưung. cỏ nhiều vũng vịnh ăn sâu vào đất liền. Dái đồng bàng này là nơi cir trú dầu tiên của lớp người châu Ẩu di cư sang Bắc Mĩ. Mật độ dân cư khá cao. Vùng duyên hái có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế H oa Kì, nhiều trung tâm công nghiệp, khoa học, tài chính tạo thành dái siêu dô thị khống lồ ven Dại Tây Dương: Bantim o, Bôtxtơn, Philađenphia. Niu Ioóc. Thú dò Oasinhtơn cũng nàm ờ trong khu vực này. Các sông ở đây ngăn nhưng có vai trò khá quan trọng. Khí hậu ấm , nhiệt độ trung bình tháng 7 ở N iu Ioóc: 2 3 °c . mùa đông tháng 1: l uc dến 4 ° c . Iượnu mưa: lOOOmm. * M iên Trung: là lãnh thô cua cúc dóng hãng V ùng có tiềm năng nông nghiệp lớn nhất thế giới, dốc thoái từ tây bác xuống đông nam. Phía tây là các đồi gò, ở chân Thạch S an có nhĩrnu đồng cò thuận lợi cho việc chăn nuôi đại gia súc. Phía hắc đồng bang đất không tốt. Phía nam đồng bàng nơi có hệ thong sông M ítxixipi (dài 3950km ) và sông nhánh M ítxuri (4740km ) và các nhánh khác, tạo nên m ạng lưới giao thòng dường sỏniỉ quan trọng nhất H oa Kì và là một vùng dồng banu phì nhiêu màu mỡ; hình thành vành đai nông nghiệp trù mật, với quỹ đất nông nghiệp 443 triệu ha. lớn nhất thế giới. Khí hậu ấm . lượng m ưa gần lOOOmm. càng lên phía bác mưa cànti ít. Dồng bàng trung tâm giàu tài nguyên: sắt. than đá, bôxít và đặc biệt là dầu mó. Ven vịnh M chicô là những túi dầu lớn nam ờ cửa sông Riô Grandc. * Miền Tủy L.à hệ thonu núi. gồm nhiều dái núi chạy song song ra sát bờ hiến (dãy I hạch Sơn. Siera Nêvađa...) cao từ 2000m đen 4000in chạy từ hicn giới Canada đến M êhicô. rộng gần 1700km. Xen kẽ các dãy núi là các cao nguyên và thung lũng, tập trung dân cir cúa miền cực Tây Hoa Kì, đặc biệt là thung lũng C aliphonia. có bộ mặt sầm uất và hiện đại nhất đất nước. Hái cảng Xan Phranxixcô và Lốt Angiơlét - cứa ngõ cua miền Tây Hoa Kì mờ ra trên bờ bicn Thái Bình Dương, thành phố công nghiệp, khoa học. du lịch, tài chính nối tiếng, song đôi khi xay ra động dất. gây thiệt hại lớn. Khi hậu ấm , khô ráo, bầu trời trong sáng xanh thẫm, mưa nhiều, với những thám rừng ôn đới đẹp, ven vịnh có nhiều nông trại trồng rau, quà. Càng di sang phía đông lượng m ưa càng ít, khí hậu mang tính chất lục địa vì bị các dãy núi ngăn chặn gió tù biến thối vào. Vùng Tây có hai sông lớn: Côlỏm bia ớ phía bắc, Côlôrađô ờ phía nam, hai sông này đều bắt nguồn từ dây Coócđie đồ ra Thái Bình Dương. Vùng Tây còn nổi tiếng về sự giàu có về tài nguyên khoáng sán: kim loại m àu, quý. hiếm (đồng, vàng, uranium) nguồn năng lượng rất đáng kế: dầu. than, và dự trữ thuỷ năng lớn. Diện tích rừng khá lớn. Ngoài ba vùng chính trên Hoa Ki còn có một số vùng lãnh thổ tự nhiên sau cùng đóng vai trò nhất định đối với sự phát triển kinh tế đất nước như: * Vìing Ho Lớn Dóng vai trò quan trọng đối với nền công nghiệp Hoa Kì, tập trung nhiều trung tâm công nghiệp ven hồ. Hồ Lớn trái rộng 245.000 km2 mặt nước, sát biên giới với Canađa. Độ sâu 200 mét. hồ có tác dụng điều hoà khí hậu. là mạng lưới giao thông quan trọng, xung quanh hồ là vùng chăn nuôi, trồng trọt lớn. Cạnh hồ là các thành pho công nsỉhiệp sầm uất. các cáng hồ. Nối tiếng có thành phố Chicagô - trung tàm cônii nghiệp, tài chính, khoa học và là nút giao thông đường sắt không lồ. Ho Lớn có 5 hồ (Hồ Thượng. Huyron. Êgiê. M isigân, Ô ntariô). các hồ này nối với nhau ...