GIÁO TRÌNH: HÓA HỌC 10

Thành phần, cấu tạo nguyên tử HS đã được biết sơ lược ở lớp 8. Trong chương 1, giáo viên cần chú trọng đến đặc điểm về điện tích, khối lượng của electron, hạt nhân nguyên tử và các hạt thành phần của hạt nhân (proton và nơtron). Các đơn vị như u (trước đây gọi là đvC), angstrom (Å), nm, cu-lông (C), đơn vị điện tích nguyên tố cần được lưu ý. – Khái niệm nguyên tố hoá học được chính xác hoá...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH: HÓA HỌC 10 nguyªn töA. Më ®Çu Môc tiªu cña ch¬ngHS biÕt vµ hiÓu :– Thµnh phÇn, kÝch thíc vµ cÊu t¹o cña nguyªn tö.– §iÖn tÝch h¹t nh©n, proton, n¬tron, hiÖn tîng phãng x¹, ph¶n øng h¹t nh©n.– Sè khèi, ®ång vÞ, nguyªn tè ho¸ häc.– Obitan nguyªn tö, líp electron, ph©n líp electron, cÊu h×nh electron nguyªn tö cña c¸c nguyªn tè ho¸ häc.– Sù biÕn ®æi tuÇn hoµn cÊu tróc líp electron cña nguyªn tö c¸c nguyªn tè theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.– §Æc ®iÓm cña líp electron ngoµi cïng.HS cã kÜ n¨ng :– ViÕt cÊu h×nh electron nguyªn tö. Gi¶i c¸c bµi tËp vÒ thµnh phÇn, cÊu t¹o nguyªn tö, x¸c ®Þnh tªn nguyªn tè ho¸ häc.– HS cã kh¶ n¨ng tãm t¾t tµi liÖu, tr×nh bµy cã lËp luËn.– Cã kÜ n¨ng tù häc vµ häc céng t¸c theo nhãm, t×m kiÕm, xö lÝ vµ lu gi÷ th«ng tin cÇn thiÕt tõ SGK, SBT, c¸c s¸ch tham kh¶o hay m¹ng internet. Mét sè ®iÓm cÇn lu ý1. HÖ thèng kiÕn thøc– Thµnh phÇn, cÊu t¹o nguyªn tö HS ®· ®îc biÕt s¬ lîc ë líp 8. Trong ch¬ng 1, gi¸o viªn cÇn chó träng ®Õn ®Æc ®iÓm vÒ ®iÖn tÝch, khèi lîng cña electron, h¹t nh©n nguyªn tö vµ c¸c h¹t thµnh phÇn cña h¹t nh©n (proton vµ n¬tron). C¸c ®¬n vÞ nh u (tríc ®©y gäi lµ ®vC), angstro m (Å), nm, cu-l«ng (C), ®¬n vÞ ®iÖn tÝch nguyªn tè cÇn ®îc lu ý.– Kh¸i niÖm nguyªn tè ho¸ häc ®îc chÝnh x¸c ho¸ h¬n so víi ch¬ng tr×nh líp 8. HS ph©n biÖt c¸c kh¸i niÖm nguyªn tö, nguyªn tè ho¸ häc vµ ®ång vÞ.– Néi dung sù chuyÓn ®éng cña electron trong nguyªn tö lµ träng t©m kiÕn thøc cña ch¬ng 1. HS n¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm nh : líp, ph©n líp electron, obitan nguyªn tö, cÊu h×nh electron cña nguyªn tö vµ ®Æc ®iÓm cña líp electron ngoµi cïng. 52. Ph¬ng ph¸p d¹y häc C¸c kiÕn thøc cña ch¬ng 1 lµ míi vµ khã tëng tîng ®èi víi HS. C¸c kiÕn thøc vÒ electron, vÒ h¹t nh©n, cÊu t¹o h¹t nh©n ®îc t×m ra tõ thùc nghiÖm. HS ®î c t×m hiÓu sù kiÖn, c¸c thÝ nghiÖm t×m ra tia ©m cùc, t×m ra h¹t nh©n, sau ®ã sö dông phÐp ph©n tÝch, tæng hîp vµ kh¸i qu¸t ho¸ ®Ó cã mét h×nh dung ®îc ®Çy ®ñ vÒ thµnh phÇn, cÊu t¹o nguyªn tö. PhÇn lÝ thuyÕt vÒ sù chuyÓn ®éng cña electron trong nguyªn tö lµ träng t©m cña ch¬ng ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c tiªn ®Ò, do ®ã, ph¬ng ph¸p d¹y häc chñ yÕu lµ suy diÔn. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nh d¹y häc dù ¸n, hîp t¸c theo nhãm nhá, d¹y tù häc, tù ®äc tµi liÖu, th¶o luËn trªn líp còng nªn ®î c coi träng. Ch¬ng 1 rÊt trõu tîng, cho nªn c¸c ph¬ng tiÖn kÜ thuËt hç trî d¹y häc nh m¸y vi tÝnh, m¸y chiÕu, c¸c phÇn mÒm m« pháng c¸c thÝ nghiÖm t×m ra tia ©m cùc, thÝ nghiÖm t×m ra h¹t nh©n… nªn ®îc khuyÕn khÝch sö dông ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn.B. D¹y häc c¸c bµi cô thÓBµi 1 Thµnh phÇn nguyªn töI Môc tiªuKiÕn thøc– BiÕt nguyªn tö lµ phÇn tö nhá nhÊt cña nguyªn tè, kh«ng ph©n chia ®îc trong c¸c ph¶n øng ho¸ häc.– Nguyªn tö cã cÊu t¹o gåm h¹t nh©n vµ vá electron. Nguyªn tö cã cÊu t¹o rçng.KÜ n¨ng– BiÕt ho¹t ®éng ®éc lËp vµ hîp t¸c ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô häc tËp.– Cã kÜ n¨ng t×m kiÕm th«ng tin vÒ nguyªn tö trªn m¹ng internet, lu gi÷ vµ xö lÝ th«ng tin.II ChuÈn bÞ– Phãng to h×nh 1.1 ; 1.2 vµ h×nh 1.3 (SGK).– ThiÕt kÕ m« pháng c¸c thÝ nghiÖm SGK trªn m¸y vi tÝnh (cã thÓ dïng phÇn mÒm Powerpoint hoÆc Macromedia Flash) ®Ó d¹y häc.III thiÕt kÕ ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh6 Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinhHo¹t ®éng 1. Tæ chøc t×nh huèng häc tËpT¹i sao trong hµng ngµn n¨m sau khi cã quan HS : V× cha cã c¸c thiÕt bÞ khoaniÖm vÒ nguyªn tö cña §ª-m«-crit ®· kh«ng cã häc ®Ó kiÓm chøng gi¶ thuyÕt cñamét tiÕn bé nµo trong nghiªn cøu vÒ nguyªn tö? §ª-m«-crit. M·i ®Õn cuèi thÕ kØ XIX, ®Çu thÕ kØ XX míi cã c¸c thÝ nghiÖm cña T«m-x¬n, R¬-d¬-pho.Ho¹t ®éng 2 : ThÝ nghiÖm t×m ra electronGV : Giíi thiÖu thiÕt bÞ, hiÖn tîng x¶y ra trong HS quan s¸t h×nh 1.1 vµ 1.2thÝ nghiÖm cña T«m-x¬n, rót ra kÕt luËn. (SGK) ®· phãng to trªn b¶ng. - Sù ph¸t hiÖn tia ©m cùc chøng táNÕu trªn ®êng ®i cña tia ©m cùc ®Æt mét chongchãng nhÑ, chong chãng quay. Tia ©m cùc bÞ nguyªn tö lµ cã thËt, nguyªn tö cãlÖch vÒ phÝa cùc d¬ng trong ®iÖn trêng. cÊu t¹o phøc t¹p.GV : Tia ©m cùc lµ g× ? Tia ©m cùc ®îc h×nh - TÝnh chÊt cña tia ©m cùc :thµnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo ? Khèi lîng + Tia ©m cùc gåm c¸c electronvµ ®iÖn tÝch cña electron ? mang ®iÖn tÝch ©m chuyÓn ®éngGV Trong nguyªn tö, electron mang ®iÖn tÝch rÊt nhanh.©m. Nhng nguyªn tö trung hßa vÒ ®iÖn, vËy + Electron chØ tho¸t ra kh ...