Giáo trình Lý thuyết dược lý (Đối tượng: Dược sĩ - Trình độ: Cao đẳng) - CĐ Phạm Ngọc Thạch Cần Thơ

Giáo trình "Lý thuyết dược lý (Đối tượng: Dược sĩ - Trình độ: Cao đẳng)" được biên soạn bởi Trường CĐ Phạm Ngọc Thạch Cần Thơ nhằm cung cấp cho người học những kiến thức như: đại cương về dược lý học; dược động học; các cách tác dụng của thuốc; các nhân tố ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc; thuốc mê và thuốc tiền mê; thuốc giảm đau thực thể;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Lý thuyết dược lý (Đối tượng: Dược sĩ - Trình độ: Cao đẳng) - CĐ Phạm Ngọc Thạch Cần ThơTRƯỜNG CAO ĐẲNG PHẠM NGỌC THẠCH CẦN THƠ KHOA DƯỢC BỘ MÔNHÓA DƯỢC – DƯỢC LÝ- DƯỢC LÂM SÀNG GIÁO TRÌNH LÝ THUYẾT DƯỢC LÝ ĐỐI TƯỢNG : DSCĐ TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ NĂM HỌC 2022-2023 MỤC LỤCBÀI 1 ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC LÝ HỌCMỤC TIÊU HỌC TẬP Trình bày được khái niệm về thuốc, quan niệm về cách dùng thuốc phòngbệnh, chữa bệnh cho người. Kể được nội dung môn học, sự liên quan giữa Hóa dược - Dược lý học vớicác môn học khác. Xác định phương pháp học tập môn học để có khả năng hướng dẫn sử dụngthuốc hợp lý, an toàn, kinh tế và góp phần chống lạm dụng thuốc.NỘI DUNG 1. ĐỊNH NGHĨA MÔN HỌC Hóa dược - Dược lý học là môn học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hóahọc dùng làm thuốc và tác dụng của thuốc trong cơ thể để áp dụng vào công tác phòngbệnh, chữa bệnh cho người. 2. KHÁI NIỆM VỀ THUỐC Thuốc là những sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, thực vật, khoáng vật, sinhhọc được bào chế để dùng cho người nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh, phụchồi, điều chỉnh chức năng cơ thể, làm giảm cảm giác một bộ phận hay toàn thân, làmảnh hưởng đến quá trình sinh đẻ, làm thay đổi hình dáng cơ thể. 3. QUAN NIỆM VỀ DÙNG THUỐC Thuốc đóng vai trò quan trọng trong phòng và chữa bệnh. Thuốc không phải là phương tiện duy nhất để giải quyết các bệnh. Thuốc tác dụng với bệnh theo cơ chế rất đa dạng và phức tạp, nhưng thường lànhờ đặc tính của thuốc mà xâm nhập được qua tế bào của các cơ quan đến nơi bịthương tổn để giúp cơ thể “ hàn gắn’ vết thương hoặc phục hồi chức năng hoạt độnghoặc kiềm hãm sự phát triển của vi khuẩn, tiêu diệt vi khuẩn hoặc gây miễn dịch ởngười. Ranh giới giữa thuốc với chất độc nói chung rất khó phân định vì chỉ khác nhauvề liều lượng. Các loại thuốc không phải là vô hại nên chỉ dùng thuốc khi bị bệnh và phải sửdụng hợp lý và an toàn. Khi cần dùng thuốc để chữa bệnh phải lựa chọn kỹ những loại thuốc đặc hiệuvới bệnh, ít gây độc hại cho cơ thể, phải sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả vàkinh tế. Riêng các thuốc nằm trong danh mục thuốc gây nghiện thuốc hướng tâm thần,thuốc có độc tính cao hoặc tác dụng dược lý phức tạpthì ngoài việc sử dụng đúng liềulượng còn phải chấp hành đúng luật ngày dùng thuốc và phải quản lý đúng quy chế, cótheo dõi cẩn thận nhằm sửb lý kịp thời các tai bién có thể xảy ra với bệnh nhân. 4. NỘI DUNG MÔN HỌC Nội dung môn học gồm 2 phần : Hóa dược học và dược lý học. - Phần Hóa dược học nghiên cứu về công thức hóa học, tính chất lý học, hóahọc, mối liên quan giữa cấu trúc hóa học và tác dụng dược lý của các hợp chất dùnglàm thuốc - Phần Dược lý học nghiên cứu về tác dụng của thuốc trong cơ thể để áp dụngtrong công tác phòng bệnh , chữa bệnh. 5. SỰ LIÊN QUAN VỚI CÁC MÔN HỌC KHÁC Liên quan y học: - Bệnh lý học : Nghiên cứu yêu cầu của thuốc đối với cơ thể bệnh. - Giải phẫu học, sinh lý học : Nghiên cứu vị trí, tác dụng của thuốc trong cơthể. - Sinh hóa học : Nghiên cứu sự biến hóa của thuốc trong cơ thể. - Điều trị học : Nghiên cứu kết quả của thuốc đối với cơ thể bệnh. - Đông y : Nghiên cứu kinh nghiệm chữa bệnh bằng thuốc đông dược vớixu hướng Đông Tây Y kết hợp Liên quan Dược học: - Hóa học : Nghiên cứu cấu trúc, tính chất lý, hóa học của các hợp chấtdùng làm thuốc. - Dược liệu : Nghiên cứu các nguyênliệu làm thuốc từ thực vật , động vật. - Độc chất học : Nghiên cứu độc tính và cách giải độc - Dược lâm sàng : Nghiên cứu sử dụng thuốc tối ưu dựa vào những kiến thứcvề Dược và Y sinh học. - Bào chế : Nghiên cứu kĩ thuật điều chế và sinh dược học các dạng thuốc. - Quản lý dược : Giúp cho việc sử dụng thuốc đạt tới mục tiêu Hợp lý - AnToàn –Hiệu Quả - Bảo quản : Giúp cho thuốc bảo đảm được nguyên vẹn cả hình thức và chấtlượng từ khâu Sản xuất –Lưu thông –Phân phối đến tay người sử dụng. 6. PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP MÔN HỌC Muốn học tập môn Hóa dược - Dược lý học đạt kết quả tốt phải căn cứ vào mụctiêu học tập từng bài để có kiến thức chung về thuốc : + Tên thuốc + Công thức hóa học + Tính chất lý, hóa học + Tác dụng, tác dụng phụ của thuốc + Dược động học + Chỉ định, chống chỉ định + Cách dùng, liều lượng + Độc tính, cách giải độc (nếu có) + Bảo quản Để có khả năng hướng dẫn sử dụng thuốc Hợp lý, An toàn trước hết phải nhậnthức được từng loại thuốc và các thuốc có tác dụng tương tự để thay thế khi cần thiết. Trong quá trình học tập và sau khi ra trường học sinh cần phải biết vận dụngkiến thức về Y học và dược học cũng như phải đọc tài liệu tham khảo như - Dược Điển Việt Nam. - Danh Mục Thuốc Thiết Yếu. - Cách Sử Dụng Thuốc Và Biệt Dược - Thuốc Và Cách sử Dụng.BÀI 2 DƯỢC ĐỘNG HỌCMỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Trình bày được quá trình hấp thu, phân bố, chuyển hóa thuốc trong cơ thểngười. 2. Kể được các đường thải trừ thuốc ra khỏi cơ thể và ý nghĩa của nó trong sửdụng thuốc.NỘI DUNG 1. SỰ HẤP THU THUỐC Sự hấp thu thuốc là quá trình thuốc thấm vào nội môi trường. Để phát sinh tác động thuốc thường phải đi qua một hay nhiều màng tế bào. Vìvậy sự hấp thu thuốc phụ thuộc bản chất của màng tế bào. 6.1. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG HẤP THU THUỐC Tính hòa tan của thuốc Nồng độ thuốc tại nơi hấp thu pH nơi hấp thu Tuần hoàn nơi hấp thu Bề mặt nơi hấp thu. 6.2. CÁC ĐƯỜNG HẤP THU THUỐC 6.2.1. Đường hấp thu qua da 2.1.a) Cấu tạo da Biểu bì (lớp sừng) Bì Hạ bì. 2.1.b) Nguyên tắc vậ ...