Giáo trình Phương pháp nghiên cứu địa lý địa phương: Phần 2 - Nguyễn Đức Vũ

Cấu trúc Logic quá trình nghiên cứu một công trình nghiên cứu khoa học giáo dục trong địa lý nhà trường, đánh giá kết quả nghiên cứu khoa học giáo dục trong địa lý nhà trường là nội dung được tóm lược trong 2 chương 3 & 4 của phần 2 thuộc Giáo trình Phương pháp nghiên cứu địa lý địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Phương pháp nghiên cứu địa lý địa phương: Phần 2 - Nguyễn Đức Vũ Ch−¬ng III CÊU TRóC L¤GÝC QU¸ TR×NH NGHI£N CøU MéT C«NG TR×NH NGHI£N CøU KHOA HäC GI¸O DôC TRONG §ÞA Lý NHμ TR¦êNG I. Môc ®Ých cña ch−¬ng nh»m trang bÞ cho ng−êi häc nh÷ng néi dung c¬ b¶n trong c¸c b−íc cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu mét c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc. II. Néi dung cña ch−¬ng gåm c¸c phÇn: 1. X¸c ®Þnh ®Ò tμi vμ x©y dùng ®Ò c−¬ng, kÕ ho¹ch nghiªn cøu 2. TriÓn khai nghiªn cøu 3. KiÓm tra kÕt qu¶ nghiªn cøu 4. ViÕt c«ng tr×nh nghiªn cøu 5. B¶o vÖ c«ng tr×nh nghiªn cøu III. §©y lμ nh÷ng b−íc kÕ tiÕp nhau nh»m hoμn thiÖn mét c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc trong ®Þa lý nhμ tr−êng, kh«ng thÓ bá bÊt kú mét b−íc nμo. ý nghÜa cña c¸c b−íc ®èi víi ng−êi häc ®Òu ngang nhau, v× vËy kh«ng ph©n biÖt néi dung nμo lμ träng t©m cña ch−¬ng. IV. Mét sè kh¸i niÖm cÇn n¾m v÷ng trong ch−¬ng 1. CÊu tróc l«gÝc qu¸ tr×nh nghiªn cøu mét c«ng tr×nh khoa häc gi¸o dôc: Thùc chÊt lμ tr×nh tù c¸c b−íc kÕ tiÕp nhau trong ho¹t ®éng nghiªn cøu mét ®Ò tμi nghiªn cøu khoa häc, b¾t ®Çu tõ chuÈn bÞ nghiªn cøu ®Õn triÓn khai nghiªn cøu vμ kiÓm tra, b¶o vÖ, c«ng bè kÕt qu¶ nghiªn cøu. 2. Môc ®Ých ®Ò tμi nghiªn cøu lμ c¸i ®Ých mμ ng−êi nghiªn cøu ®Æt ra h−íng tíi trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu. Môc ®Ých ®Ò tμi tr¶ lêi c©u hái ®Ó nh»m vμo c¸i g×? 3. NhiÖm vô ®Ò tμi nghiªn cøu lμ c¸c c«ng viÖc lín vÒ néi dung mμ ®Ò tμi cÇn ph¶i thùc hiÖn, hay cã thÓ nãi c¸ch kh¸c, ®ã chÝnh lμ néi dung c¬ b¶n cña ®Ò tμi nghiªn cøu. 79 4. LÞch sö nghiªn cøu ®Ò tμi: Lμ kh¸i niÖm ®Ò cËp ®Õn nh÷ng nghiªn cøu tr−íc ®©y (cña c¸c t¸c gi¶ kh¸c, hoÆc cña chÝnh t¸c gi¶ ®Ò tμi hiÖn nay) cã liªn quan trùc tiÕp hay gÇn gòi víi ®Ò tμi nghiªn cøu hiÖn t¹i. 5. Céng t¸c viªn nghiªn cøu khoa häc: lμ nh÷ng ng−êi tham gia cïng víi chñ ®Ò tμi thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc nghiªn cøu theo yªu cÇu cña chñ ®Ò tμi vμ ®−îc sù chØ ®¹o, gi¸m s¸t, kiÓm tra kÕt qu¶ cña chñ ®Ò tμi. 6. T− liÖu nghiªn cøu: lμ toμn bé sè liÖu, b¶ng thèng kª, tμi liÖu thμnh v¨n, b¶n ®å, tranh ¶nh, h×nh vÏ, s¬ ®å, kÕt qu¶ thu thËp th«ng tin, phôc vô trùc tiÕp cho néi dung ®Ò tμi nghiªn cøu. 7. Tæng quan (tæng luËn khoa häc): lμ mét lo¹i s¶n phÈm nghiªn cøu khoa häc mμ ë ®ã ng−êi nghiªn cøu trªn c¬ së ®iÓm l¹i nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· cã cña c¸c c«ng tr×nh vμ ®Ò tμi cã liªn quan ®Õn ®Ò tμi hiÖn ®ang nghiªn cøu, ®−a ra mét sè ph©n tÝch lÞch sö nghiªn cøu cña ®Ò tμi hiÖn nay. 8. B¸o c¸o trung gian: lμ b¸o c¸o khoa häc ®−îc thùc hiÖn sau mét néi dung nghiªn cøu ®· ®−îc thùc hiÖn cã kÕt qu¶ hay sau mét giai ®o¹n nghiªn cøu nhÊt ®Þnh. 9. B¸o c¸o tæng kÕt: lμ b¸o c¸o khoa häc tæng kÕt toμn bé qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ®−îc thùc hiÖn sau khi hoμn thμnh ®Ò tμi nghiªn cøu cã kÕt qu¶. 10. B¸o c¸o tãm t¾t: lμ b¸o c¸o tr×nh bμy ng¾n gän, trung thμnh nghiªn cøu néi dung chñ yÕu, quan träng cña b¸o c¸o tæng kÕt. V. Néi dung cô thÓ ch−¬ng III: CÊU TRóC L¤GÝC Qu¸ TR×NH NGHI£N cøu MéT C¤NG TR×NH NGHI£N Cøu KHOA HäC GI¸O Dôc TRONG §ÞA Lý NHμ TR−êNG CÊu tróc l«gÝc qu¸ tr×nh nghiªn cøu mét c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc träng ®Þa lý nhμ tr−êng hay cßn gäi lμ tr×nh tù nghiªn cøu cã kh¸c nhau gi÷a c¸c ng−êi nghiªn cøu v× ngoμi viÖc phô thuéc vμo tÝnh ®Æc thï cña bé m«n, tÝnh chÊt cña lo¹i h×nh nghiªn cøu, qui luËt kh¸ch quan cña nhËn thøc khoa häc, tr×nh tù nghiªn cøu cßn phô thuéc vμo tr×nh ®é vμ tËp qu¸n cña ng−êi nghiªn cøu. Trong nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc, th«ng th−êng tr×nh tù nghiªn cøu khoa häc gåm cã 5 b−íc: 1. X¸c ®Þnh ®Ò tμi vμ x©y dùng ®Ò c−¬ng, kÕ ho¹ch nghiªn cøu hay cßn gäi lμ b−íc chuÈn bÞ nghiªn cøu). 2. TriÓn khai nghiªn cøu. 80 3. KiÓm tra kÕt qu¶ nghiªn cøu. 4. ViÕt c«ng tr×nh nghiªn cøu. 5. B¶o vÖ c«ng tr×nh nghiªn cøu. I. B−íc I: X¸C §ÞNH §Ò TμI Vμ X¢Y DùNG §Ò c−¬ng KÕ HO¹CH NGHI£N CøU I.1. X¸c ®Þnh ®Ò tμi lμ b−íc quan träng ®Çu tiªn ng−êi nghiªn cøu ph¶i thùc hiÖn tr−íc khi b¾t tay vμo nghiªn cøu. Bëi v× b−íc nμy g¾n liÒn víi nh÷ng cè g¾ng ®Çu t− søc lùc, thêi gian, kinh phÝ, thËm chÝ trong mét sè tr−êng hîp cã ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc lùa chän ph−¬ng h−íng chuyªn m«n cña ng−êi nghiªn cøu. Nh− ®· nãi ë ch−¬ng II, ®Ò tμi lμ mét vÊn ®Ò khoa häc ch−a ®−îc gi¶i quyÕt b©y giê cÇn ph¶i ®−îc gi¶i quyÕt trªn c¬ së vËn dông ph−¬ng ph¸p luËn vμ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc. §iÒu quan träng nhÊt lμ ph¶i luËn chøng ®−îc chç ch−a gi¶i quyÕt trong ®Ò tμi. Trong qu¸ tr×nh lùa chän ®Ò tμi nghiªn cøu, ngoμi viÖc ph¸t hiÖn ra m©u thuÉn cÇn ph¶i gi¶i quyÕt (trªn c¬ së ®ã h×nh thμnh ®Ò tμi) cßn ph¶i c©n nh¾c c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: a) §Ò tμi cã ý nghÜa khoa häc hay kh«ng? Theo Vò Cao §μm th× cã 3 yªu cÇu: + Bæ sung nh÷ng chç cßn trèng trong lý thuyÕt cña bé m«n khoa häc. + X©y dùng c¬ së lý thuyÕ ...