Chuơng 6 THUỐC DIỆT KÝ SINH TRÙNGDipterex Biệt dược: Nevaigon, Deprex, Dermofon, Bayeri, Divon, Ditrphon, Necrovar, Dilon...Dipterex là loại thuốc thông thường được dùng để tẩy giun sán cho lợn, diệt ngoại ký sinh trùng cho trâu bò và lợn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Thuốc, Vacxin thú y - Chương 6WWW.RUMENASIA.ORG/VIETNAM Chu¬ng 6 THUèC DIÖT Ký SINH TRïNG DIPTEREX Tªn kh¸c: Trichlorphon BiÖt d−îc: Nevaigon, Deprex, Dermofon, Bayeri, Divon, Ditrphon, Necrovar, Dilon... Dipterex lµ lo¹i thuèc th«ng th−êng ®−îc dïng ®Ó tÈy giun s¸n cho lîn, diÖt ngo¹i ký sinh trïng cho tr©u bß vµ lîn. 1. TÝnh chÊt Dipterex cã tªn ho¸ häc: 0,0-dimethyl 2,2-trichlo-1 hydroxymethin-phosphonat cã d¹ng tinh thÓ tr¾ng ®ôc, tan trong n−íc, mïi h¾c, dÔ hót Èm vµ ch¶y. Dipterex dïng trong thó y chøa 90-95% ho¹t chÊt, cßn lo¹i dïng diÖt c«n trïng cho c©y trång chØ chøa 60% ho¹t chÊt. Khi sö dông cho uèng, thuèc thÊm nhanh vµo c¸c tæ chøc, bµi xuÊt qua ®−êng thËn, s÷a víi ®Ëm ®é cao, sau 8-24 giê sö dông thuèc. Thuèc cã ®éc tÝnh cho ®éng vËt sö dông, rÊt mÉn c¶m víi gia cÇm. 2. T¸c dông Dipterex cã t¸c dông tÈy giun ®òa lîn (Ascaris suum); s¸n l¸ ruét lîn (Fasciolopsis buski); c¸c loµi gi−n trßn kh¸c ký sinh ®−êng tiªu ho¸; diÖt c«n trïng ngo¹i ký sinh nh−: c¸c loµi ve vµ c¸c loµi rËn ký sinh ë tr©u, bß, lîn, ngùa, chã vµ mÌo; diÖt c¸c loµi ghÎ (Sarcoptes, Pseuroptes, Corioptes, Kneumiocoptes...) ë gia sóc vµ gia cÇm. C¬ chÕ t¸c dông cña Dipterex lµ øc chÕ men Cholinesteraza lµm cho Acetylcholin s¶n sinh ra trong c¬ kh«ng ph©n gi¶i kÝch øng c¬ tr¬n cña ký sinh trïng giËt m¹nh dÉn tíi tª liÖt; ®ång thêi thuèc còng lµm t¨ng co bãp cña c¬ tr¬n èng tiªu ho¸ vËt chñ, cã t¸c dông ®Èy ký sinh trïng ra ngoµi. 3. ChØ ®Þnh - TÈy giun ®òa, s¸n l¸ ruét lîn, giun l−¬n (Strongyloides spp), giun kÕt h¹t ë lîn (Oesphagostomum spp). - TÈy c¸c loµi giun xo¨n d¹ mói khÕ cña tr©u bß (Haenlonchus contortus, Pestertagia spp, Mecistocirrhus spp). - DiÖt ve ë tr©u, bß, lîn vµ sóc vËt kh¸c. - DiÖt rËn ë lîn, tr©u, bß, chã vµ mÌo. - DiÖt m¹t, rËn ë gµ vµ gia cÇm. - DiÖt ruåi, mßng trong chuång tr¹i vµ b·i ch¨n gia sóc 115WWW.RUMENASIA.ORG/VIETNAM 4. LiÒu sö dông - TÈy giun s¸n cho lîn: cho uèng theo liÒu 150-200 mg/kg thÓ träng. - TÈy giun trßn cho tr©u bß: cho uèng theo liÒu 50-100 mg/kg thÓ träng. - DiÖt ve, ghÎ, rËn cho tr©u, bß, lîn: pha dung dÞch 1-2% b«i lªn da hoÆc phun lªn da cho sóc vËt. - DiÖt ruåi, mßng, muçi: pha dung dÞch 2% vµ phun lªn chuång tr¹i, b·i ch¨n sóc vËt theo ®Þnh kú. - DiÖt dßi da cho sóc vËt: cho uèng theo liÒu 50-80 mg/kg thÓ träng, dïng 3 liÒu, c¸ch nhau 1 th¸ng cho mçi liÒu. - DiÖt m¹t, mß vµ rËn gµ: pha dung dÞch 0,15% b«i lªn da gµ; sau 5 ngµy lÆp l¹i viÖc b«i thuèc. Chó ý: kh«ng ®Ó cho gia cÇm ¨n, uèng ph¶i thuèc v× c¸c gia cÇm rÊt mÉn c¶m víi thuèc; víi liÒu dïng trªn, cã thÓ chÕt khi ¨n uèng ph¶i thuèc. §iÒu cÇn chó ý: - Kh«ng dïng thuèc cho tr©u, bß ®ang v¾t s÷a vµ lîn n¸i ®ang nu«i con. - Kh«ng dïng cho tr©u, bß, lîn ®ang mang thai. - Kh«ng ®−îc cho gµ vµ gia cÇm ¨n, uèng ph¶i thuèc. - Khi sóc vËt ngé ®éc cã hiÖn t−îng: ch¶y r·i rít, n«n möa, Øa láng, vËt v· th× cÇn xö trÝ ngay: tiªm Atropin Sunphat dung dÞch 1% cho tr©u bß víi liÒu 6-10ml; cho lîn, dª, cõu 2-5ml; cã thÓ lÆp l¹i sau 2-3 giê nÕu nh− sóc vËt cßn biÓu hiÖn ph¶n øng. 116WWW.RUMENASIA.ORG/VIETNAM PIPERAZIN Tªn kh¸c: Piperazidine, Diethylenediamine, Hexahydropyrazine BiÖt d−îc: Antepar, Piperascat, Vermitox Piperazin lµ lo¹i thuèc th«ng th−êng, Ýt ®éc dïng ®Ó tÈy c¸c lo¹i giun trßn ký sinh ®−êng tiªu ho¸ ë gia sóc, gia cÇm, ®Æc biÖt cã hiÖu lùc cao ®èi víi nhãm giun ®òa, giun kim. 1. TÝnh chÊt Tªn ho¸ häc lµ: Dietylen - diamin Piperazin ®−îc dïng ë mét sè d¹ng muèi, trong ®ã hai d¹ng ®−îc dïng phæ biÕn lµ: Piperazin Adipinat vµ Piperazin sunphat lµ lo¹i bét kÕt tinh tr¾ng, tan trong n−íc. Ng−êi ta dïng Piperazin á d¹ng bét hoÆc viªn nÐn 0,5g cho sóc vËt uèng ®Ó tÈy giun kim cho vËt nu«i. Thuèc Ýt ®éc th¶i trõ dÔ dµng acid uric qua n−íc tiÓu. 2. T¸c dông Thuèc cã hiÖu lùc cao tÈy c¸c loµi giun ®òa, giun kim; Ýt cã t¸c dông víi c¸c loµi giun trßn kh¸c ë gia sóc vµ gia cÇm. 3. ChØ ®Þnh - TÈy giun ®òa lîn (Ascaris Suum), giun l−¬n (Strongyloides). - TÈy giun ®òa bª, nghÐ (Toxocara vitulorum) - TÈy giun ®òa ngùa (Paascaris equorum) - TÈy giun ®òa chã mÌo (Toxocara canis, Toxocara mystax, Toxascaris leonina) - TÈy giun ®òa gµ (Ascaridia galli) - TÈy tÊt c¶ c¸c loµi giun kim ë gia sóc vµ gia cÇm (Oxyuris equi, Heterakis gallinae). 4. LiÒu sö dông - LiÓu tÈy giun ®òa vµ giun l−¬n cho lîn: 220 mg/kg thÓ träng - LiÒu tÈy giun ®òa cho bª nghÐ: 200-220 mg/kg thÓ träng - LiÒu tÈy giun ®òa vµ giun kim ë ngùa: 100mg/kg thÓ träng - LiÒu tÈy giun ®òa chã, mÌo vµ c¸c thó ¨n thÞt kh¸c: 200-220 kg thÓ träng. - LiÒu tÈy giun ®òa vµ giun kim ë gµ: 30-50 mg/kg ...