Giáo trình tính toán thiết kế ô tô - Chương 3

LY HỢPI. CÔNG DỤNG, PHÂN LOẠI VÀ YÊU CẦU.1. Công dụng. Ly hợp dùng để nối cốt máy với hệ thống truyền lực, nhằm để truyền mômen quay một cách êm dịu và để cắt truyền động đến hệ thống truyền lực được nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết. 2. Phân loại. a) Theo cách truyền mômen xoắn từ cốt máy đến trục của hệ thống truyền lực, chúng ta có :
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình tính toán thiết kế ô tô - Chương 3 CHÖÔNG III LY HÔÏPI. COÂNG DUÏNG, PHAÂN LOAÏI VAØ YEÂU CAÀU. 1. Coâng duïng. Ly hôïp duøng ñeå noái coát maùy vôùi heä thoáng truyeàn löïc, nhaèm ñeå truyeàn moâmen quay moätcaùch eâm dòu vaø ñeå caét truyeàn ñoäng ñeán heä thoáng truyeàn löïc ñöôïc nhanh vaø döùt khoaùt trongnhöõng tröôøng hôïp caàn thieát. 2. Phaân loaïi. a) Theo caùch truyeàn moâmen xoaén töø coát maùy ñeán truïc cuûa heä thoáng truyeàn löïc, chuùngta coù : ˘ Ly hôïp ma saùt : loaïi moät ñóa vaø nhieàu ñóa, loaïi loø xo neùn bieân, loaïi lo xo neùn trung taâm, loaïi caøng taùch ly taâm vaø nöûa ly taâm. ˘ Ly hôïp thuûy löïc : loaïi thuûy tónh vaø thuûy ñoäng. ˘ Ly hôïp nam chaâm ñieän. ˘ Ly hôïp lieân hôïp. b) Theo caùch ñieàu khieån, chuùng ta coù : ˘ Ñieàu khieån do laùi xe ( loaïi ñaïp chaân, loaïi coù trôï löïc thuûy löïc hoaëc khí) ˘ Loaïi töï ñoäng. Hieän nay treân oâtoâ ñöôïc söû duïng nhieàu laø loaïi ly hôïp ma saùt. Ly hôïp thuûy löïc cuõngñang ñöôïc phaùt trieån ôû oâtoâ vì noù coù öu ñieåm caên baûn laø giaûm ñöôïc taûi troïng va ñaäp leân heäthoáng truyeàn löïc. 3. Yeâu caàu. ˘ Ly hôïp phaûi truyeàn ñöôïc moâmen xoaén lôùn nhaát cuûa ñoäng cô maø khoâng bò tröôïttrong moïi ñieàu kieän, bôûi vaäy ma saùt cuûa ly hôïp phaûi lôùn hôn moâmen xoaén cuûa ñoäng cô. ˘ Khi keát noái phaûi eâm dòu ñeå khoâng gaây ra va ñaäp ôû heä thoáng truyeàn löïc. ˘ Khi taùch phaûi nhanh vaø döùt khoaùt ñeå deã gaøi soá vaø traùnh gaây taûi troïng ñoäng cho hoäp soá. ˘ Moâmen quaùn tính cuûa phaàn bò ñoäng phaûi nhoû . ˘ Ly hôïp phaûi laøm nhieäm vuï cuûa boä phaän an toaøn do ñoù heä soá döï tröõ β phaûi naèmtrong giôùi haïn . ˘ Ñieàu khieån deã daøng . ˘ Keát caáu ñôn giaûn vaø goïn . ˘ Ñaûm baûo thoaùt nhieät toát khi ly hôïp tröôït . 21II. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA LY HÔÏP ÑEÁN SÖÏ GAØI SOÁ. Sau ñaây chuùng ta xeùt aûnh höôûng cuûa ly hôïp ñeán söï gaøi soá trong caû hai tröôøng hôïp :tröôøng hôïp ly hôïp ñoùng vaø tröôøng hôïp ly hôïp môû. ÔÛ oâ toâ söï gaøi soá ñöôïc thöïc hieän ngay khixe ñang chuyeån ñoäng vaø ñoäng cô vaãn ñang laøm vieäc.Vì vaäy maø xuaát hieän löïc va ñaäp khicaùc baùnh raêng khoâng coù cuøng chung moät vaän toác goùc gaøi vaøo nhau. Traïng thaùi ly hôïp ñangnoái hoaëc taùch seõ coù aûnh höôûng lôùn ñeán giaù trò löïc va ñaäp. Ñeå thaáy roõ aûnh höôûng cuûa ly hôïpñeán caùc löïc va ñaäp, chuùng ta seõ xeùt quaù trình gaøi soá ôû hoäp soá theo sô ñoà ñôn giaûn nhö ôûhình 3.1. Treân sô ñoà naøy, caùc baùnh raêng khoâng chòu taûi troïng seõ khoâng ñöôïc veõ . Jm Jl 4 ωa M 1 A B Ja 2 3 ωb ωm E ωe Hình 3.1 : Sô ñoà ñeå xeùt aûnh höôûng cuûa ly hôïp ñeán söï gaøi soáÔÛ ñaây : Jm – Moâmen quaùn tính cuûa caùc chi tieát chuyeån ñoäng cuûa ñoäng cô vaø cuûa phaàn chuû ñoäng cuûa ly hôïp [Nms2] Jl – Moâmen quaùn tính cuûa phaàn bò ñoäng cuûa ly hôïp vaø cuûa caùc chi tieát hoäp soá coù lieân heä ñoäng hoïc vôùi phaàn bò ñoäng cuûa ly hôïp ñöôïc quy daãn veà truïc cuûa ly hôïp [Nms2] . Ja – Moâmen quaùn tính cuûa baùnh ñaø töôïng tröng ñaët treân truïc thöù caáp hoäp soá töông ñöông vôùi troïng khoái chuyeån ñoäng tònh tieán cuûa xe [Nms2] . Moâmen quaùn tính naøy ñöôïc xaùc ñònh theo ñieàu kieän caân baèng ñoäng naêng cuûa oâtoâchuyeån ñoäng tònh tieán vaø ñoäng naêng cuûa baùnh ñaø töôïng tröng chuyeån ñoäng quay : G 2 J a ω2 a v= 2g 2 v Vì ωa = .i o rbx 2 G rbx [Nms2] Cho neân (3.1) Ja = ⋅2 g io 22 ωa – Vaän toác goùc cuûa truïc A [rad/s] G – Troïng löôïng toaøn boä cuûa xe [N] v – Vaän to ...