Giáo trình Vệ sinh gia súc

Nội dung chính của giáo trình là tìm ra giải pháp khắc phục, khống chế, điều chỉnh một cách tối ưu, phù hợp với đặc điểm sinh lý bình thường của cơ thể gia súc, nhằm bảo vệ sức khỏe, nâng cao sức sản xuất, chất lượng sản phẩm… hạn chế ô nhiễm môi trường sinh thái.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Vệ sinh gia súc MỞĐẦU 1.KHÁINIỆMMÔNHỌC Vệsinhchănnuôilàmônkhoahọcnghiêncứuvềsựảnhhưởngcủamôitrườngxungquanhđốivớiđộngvật,quađótìmragiảiphápkhắcphục,khốngchế,điềuchỉnhmộtcáchtốiưu,phùhợpvớiđặcđiểmsinhlýbìnhthườngcủacơthểgiasúc,nhằmbảovệsứckhỏe,nângcaosứcsảnxuất,chấtlượngsảnphẩm…hạnchếônhiễmmôitrườngsinhthái. 2.NHIỆMVỤCỦAMÔNHỌCVỆSINHGIASÚC Vệsinhchănnuôihọckhảosátmốiquanhệgiữađiềukiệnngoạicảnh(baogồmcácyếutốtựnhiênvàđiềukiệnchămsóc,nuôidưỡng)vớicơthểgiasúc,giacầm,nhằmbảovệsứckhỏevànângcaosứcsảnxuấtcủachúng. CóthểnóikhoahọcVệsinhchănnuôilànghệthuậtgiữgìnsứckhỏe,phòngngừadịchbệnh,thểhiệnphươngchâm”phòngbệnhhơnchữabệnh”. Đốivớingườichănnuôi,việchiểurõtácđộngcủanhữngnhântốngoạicảnhnhưđiềukiệnkhíhậu,thờitiết,nhucầuvềthứcăn,điềukiệnchămsóc,nuôidưỡng,việckhaithác,sửdungjvv.,đếncơthểgiasúcsẽgópphầntạoranhữngvậtnuôikhỏemạnh,cósứcchốngđỡtốtvớidịchbệnh,làđiềukiệncơbảnđểtừngbướcnângcaochấtlượngcongiốngvàsứcsảnxuấtcủatừngloạigiasúc,giacầmđượcchănnuôitheonhữngmụcđíchkhácnhau. 3.MỐIQUANHỆGIỮAVỆSINHGIASÚCHỌCVỚICÁCKHOAHỌCCHUYÊNNGÀNHKHÁC Phạmvicủakhoahọcvệsinhgiasúcrấtrộng.Phảivậndụngkiếnthứccủanhữngmônhọccơsởnhư:Sinhlýhọc;Hóahọc;Vậtlývv…Phảidựavàonhữngthànhtựucủanhiềumônhọckhácđểthúcđẩykhoahọcvệsinhgiasúc:khítượngthủyvăngiúpvệsinhmôitrườngkhôngkhí,đấtvàmôitrườngnước; Thổnhưỡnghọcgiúpvệsinhđồngcỏtrồngcâythứcăn,cácbãichănthảgiasúc;dịchtễhọcgiúpnângcaohiểubiếtvềcácyếutốbệnhnguyên,quyluậtcủasựphátsinh,pháttriểnvàngừngtắtcủadịchbệnhgiasúc,cácbiệnphápphòng,chốngdịchbệnhv.v.. 4.NỘIDUNGMÔNHỌC Lýthuyếtgồm2phần: Vệsinhchănnuôihọcđạicương:Vệsinhmôitrườngkhôngkhí,môitrườngđất,môitrườngnướctrongchănnuôi. Vệsinhchănnuôihọcchuyênkhoa:Vệsinhchuồngtrại,thứcăn,nướcuống,chănthả,vệsinhthânthểgiasúc,vệsinhphòngbệnh. Phầnthứnhất VỆSINHCHĂNNUÔIHỌCĐẠICƯƠNG Chương1 VỆSINHMÔITRƯỜNGKHÔNGKHÍTRONGCHĂNNUÔI Trongđờisốngcủasinhvật,yếutốkhíhậuthườngxuyênthamgiachiphốicácquátrìnhsinhtrưởng,pháttriển,ảnhhưởngđếntìnhtrạngdịchbệnh,quyếtđịnhđếnnănsuấtcủacâytrồng,vậtnuôi. Tìmhiểutácđộngcủacácyếutốthờitiết,khíhậumôitrườngkhôngkhínóichung)đốivớiđờisốngcủagiasúc,giacầmlàmộtcôngviệc,khôngthểthiếuđược.Hiểubiếtnàygiúpcácnhàkhoahọckhaithácvàsửdụnghợplýnguồntàinguyênkhíhậuphụcvụchosảnxuấtnôngnghiệp,kiểmsoátphòngchốngdịchbệnhchoconngườivàvậtnuôi. 1.1.NHIỆTĐỘKHÔNGKHÍ Chếđộnhiệtcóảnhhưởngsâusắcđếnđờisốngcủađộngvậtvìnólàyếutốmôitrườngtrựctiếptácđộngđếnsứckhỏevàcácquátrìnhsinhtrưởng,pháttriển.Nhiệtđộkhôngkhíchuồngnuôithayđổiphụthuộcnhiềuyếutố:mậtđộgiasúc,cácphươngtiệnđiềuhòanhiệtđộ,quycáchchuồng…Sốngtrongđiềukiệnmôitrườngxungquanhthườngxuyênthayđổinhưnggiasúcvẫngiữthânnhiệtổnđịnhnhờquátrìnhcânbằnggiữatíchlũynhiệtvàđàothảinhiệtcủacơthể 1.1.1.Sựđiềutiếtthânnhiệt Nhiệtđộthânthểcủagiasúcluônđượcduytrìtyrongmộttrạngtháitươngđốiổnđịnhnhờquátrìnhđiềutiếtthânnhiệt.Quátrìnhđiềutiếtthânnhiệtđượcthựchiệndướisựđiềukhiểncủahệthốngthầnkinhtrungương,dosựsinhra(sựsảnnhiệt)vàmấtđi(sựtỏanhiệt)củanhiệtnăngtrongcơthể. 1.1.1.1.Sựsảnnhiệt Nhiệtnăngsinhradoquátrìnhtraođổi,oxyhóacácchấttrongcơthểđộngvật.Tấtcảcáctếbàocủacơthểluônởtrongtrạngtháikhôngngừngsảnsinhnhiệtnăng.Sựsảnnhiệtởtừngcơquan,tổchứckhácnhautrongcơthểlàkhônggiốngnhau,phụthuộcchủyếuvàotínhchấtvàmứcđộlàmviệc(mứcđộsảnnhiệtnhiềunhấttậptrungchủyếuởbắpthịt,gan,thận,cáctuyếnnộitiếtvv…). Ngoàira,sựsảnnhiệtcònphụthuộcvàochếđộăn,khẩuphầnăn(thứcăngiàuhoặcngheonănglượng,chogiasúcănnhiềuhayít).Ngoạicảnhkhôngkhícũngtácđộngvàoquátrìnhsảnnhiệtnhưchếđộnhiệt,độẩm,tốcđộgióđốilưuvv… 1.1.1.2.Sựtỏanhiệt Nhiệtnăngcủacơthểgiasúctỏarangoàimôitrườngsẽcótácdụnggiúpchoquátrìnhgiảiphóngnhiệtlượngthừa,đồngthờitạochocơthểmộtsựcânbằngnhiệtlượng.Quátrìnhđiềutiếtthânnhiệtchịusựchiphốicủahệthầnkinhtrungương(trungkhuđiềutiếtthânnhiệtnămtrongmỏmdướihành ...