Giáo trình -Vi hóa sinh kỹ thuật môi trường -chương 4-5

TLGD VI HÓA SINH KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNGCHƯƠNG 4 VI SINH VẬT TRONG KHÔNG KHÍKhông khí mà con người chúng ta thở hàng ngày là một môi trường không khí vô trùng. Tuy nhiên may sao môi trường này không thích hợp cho sự phát triển của vi sinh vật. Nếu không khí tuyệt đối tỉnh, ta có thể thấy được các chất lơ lửng trong không khí rơi xuống đất. Tuy nhiên do sự khuấy động của gió cho phép một khối lượng lớn chất rắn lơ lửng tồn tại một thời gian dài trong không khí. Các chất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình -Vi hóa sinh kỹ thuật môi trường -chương 4-5TLGD VI HÓA SINH KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG CHƯƠNG 4 VI SINH VẬT TRONG KHÔNG KHÍ Không khí mà con người chúng ta thở hàng ngày là một môi trường không khívô trùng. Tuy nhiên may sao môi trường này không thích hợp cho sự phát triển của visinh vật. Nếu không khí tuyệt đối tỉnh, ta có thể thấy được các chất lơ lửng trong khôngkhí rơi xuống đất. Tuy nhiên do sự khuấy động của gió cho phép một khối lượng lớnchất rắn lơ lửng tồn tại một thời gian dài trong không khí. Các chất rắn lơ lửng này làgiá mang vi sinh vật đi trong một khoảng đường dài. Hình 4. 1: Ô nhiễm không khí do công nghiệp1. SỐ LƯỢNG VÀ CHỦNG LOẠI VI SINH VẬT TRONG KHÔNG KHÍ Vi khuẩn, nấm và virus là những vi sinh vật chiếm ưu thế trong không khí. Dosự thiếu hụt chất dinh dưỡng trong không khí đã hạn chế sự tồn tại của các tế bào dinhdưỡng trong một thời gian dài. Tuy nhiên một số loại vi khuẩn (vi khuẩn, nấm) có khảnăng tạo bào tử cho phép thời gian tồn tại của chúng trong không khí lâu hơn rất nhiều.Để tồn tại, các tế bào dinh dưỡng đòi hỏi trong môi trường một độ ẩm nhất định. Độ ẩmkhông khí do sự phân tán của các bụi nước. VD có thể là các hoạt động của con ngườinhư khi anh ta hắt hơi, nói …các hạt bụi nước phân tán này bay hơi rất nhanh do đó cáctế bào dinh dưỡng không thể phân tán xa khỏi nguồn.2. CÁC LOẠI BỆNH LIÊN QUAN ĐẾN KHÔNG KHÍCác bệnh thường gặp liên quan đến không khí bao gồm: - Bệnh bạch hầu - Bệnh ban đỏ - Bệnh lao - Bệnh viêm phổiBiên soạn: Ths Nguyễn Trần Thiện Khánh 66TLGD VI HÓA SINH KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG - Bệnh ho gà - Bệnh đậu mùa - Bệnh thủy đậu - Bệnh sởi - Bệnh quai bị - Bệnh cúm - Common cold - Bệnh nấm Ngày nay với sự phát triển đô thị - khoa học kỹ thuật (KHKT) đã thúc đẩy sự pháttriển của các loại bệnh liên quan đến không khí này.3. KIỂM SOÁT VI SINH VẬT TRONG KHÍ Một trong những vấn đề khó khăn nhất về vệ sinh môi trường hiện nay là kiểmsoát các loại bệnh liên quan đến không khí. Không có biện pháp xử lý nào có thể xử lýtoàn bộ các vi sinh vật trong không khí. Những người làm các công việc có cường độtiếp xúc với những người lân cận cao tại các thành phố lớn có nguy cơ lây nhiễm cao.Những nạn dịch lây lan này rất phổ biến ở Châu Âu và Châu Á, chúng lan rộng từ thànhphố này đến thành phố khác trong một thời gian ngắn. Hình 4. 2: Ô nhiễm không khí do cháy rừng Ánh sáng mặt trời là một vũ khí tiềm tàng tiêu diệt các mần bệnh trong khôngkhí. Tia cực tím trong ánh sáng mặt trời đã tiêu diệt nhiều loại vi sinh vật trước khichúng lây nhiễm vào các động vật máu nóng. Do tính sát trùng của tia UV nên nó đãđược sử dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thới giới để khử trùng không khí. Tuy nhiên dokhả năng thâm nhập yếu nên tia UV chỉ sử dụng trong phạm vi hẹp. Với một cường độlớn, tia UV là một tia độc hại đối với con người, do đó nó được khuyến cáo sử dụng ởmột hàm lượng nhất định. Các hóa chất như propylene glycol và triethylene glycol cũng được sử dụng đểphun vào không khí để khử trung vùng bị ô nhiễm. Trong các tòa nhà, ô nhiễm khôngBiên soạn: Ths Nguyễn Trần Thiện Khánh 67TLGD VI HÓA SINH KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNGkhí chủ yếu do bụi khi mọi người đi bộ bay lên, do đó vệ sinh sàn nhà sẽ làm giảm mậtđộ vi khuẩn trong không khí. Thường xuyên lau sàn nhà sẽ giữ cho nồng độ vi sinh vậtở mức tối thiểu. Biện pháp lọc giúp giảm thiểu vi sinh vật và bụi. Thiết bị lọc bụi là một ốngbằng thủy tinh, bên trong là vật liệu lọc vi sinh vật làm bằng cotton. Nhược điểm của hệthống lọc này là vấn đề tắc lọc do các hạt bụi dính vào. Thiết bị thiết kế lắng điện tử đã được thay thế và được xem như máy lọc khôngkhí. Ở đây không khí sẽ đi qua những tấm kim loại lên đến hàng ngàn volt. Các hạt tíchđiện trong không khí sẽ bám vào các tấm kim loại nên được tách ra khỏi không khí. Khicác tấm kim loại đã dính đầy bụi, điện cực sẽ bị ngắt và tấm kim loại được rửa bằngnước nóng. Sau đó sáy khô tấm kim loại và mở điện cực trở lại để tiếp tục sử dụng. Nước cũng được sử dụng như một nhân tố lọc các hạt bụi trong không khí. Khíđược dẫn qua một lớp màn ngăn cách bằng nước, nước sẽ giữ lại các hạt bụi. Trong mộtsố trường hợp người ta phun nước để làm giảm mật độ vi sinh vật trong không khí(mưa).4. LẤY MẪU VI SINH VẬT TRONG KHÔNG KHÍ Cách lấy mẫu vi sinh vật trong không khí tốt nhất là sử dụng một đĩa petri chứamôi trường nuôi cấy thích hợp, đặt đĩa petri ở nơi cần lấy mẫu trong vài phút (thời gianphụ thuộc vào mức độ ô nhiễm của vi trí lấy mẫu). Vi sinh vật trong không khí sẽ dínhtrên mặt thạch và sẽ phát triển thành các khuẩn lạc sau một thời gian ủ ở nhiệt độ thíchhợp. Các loại vi sinh vật phát triển chủ yếu trên bề mặt thạch là nấm, Ac ...