Giống Cây Rừng - Chương 6

Giống Cây Rừng. Th.S Hồ Hải Ninh - Chương 6. Xây dựng rừng giống và vườn giống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giống Cây Rừng - Chương 6Ch−¬ng VI X©y dùng rõng gièng VI. vμ v−ên gièng - §¸p øng tèt nhu cÇu cung cÊp nguån vËt liÖu gièng cho s¶n xuÊt ®¹i trμ. - T¹o ra nguån vËt liÖu s¹ch, ®¶m b¶o chÊt l−îng, nguån gièng ®−îc tuyÓn chän cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. - B¶o tån, l−u gi÷ c¸c nguån gen, c¸c gièng c©y trång quý hiÕm, loμi cã gi¸ trÞ kinh tÕ.Ch−¬ng VI. X©y dùng rõng gièng vμ v−ên gièng2. RỪNG GIỐNG.(Seed stands hay Seed production areas)2.1.2 1 Khái niệm: Rừng giống là rừng chuyên để sản xuất vật liệu giống được xâydựng bằng cách chuyển hoá từ rừng tự nhiên, rừng trồng hay được trồng mới từgiống của xuất xứ đã được xác định là tốt qua khảo nghiệm hoặc của hạt trộnlẫn từ những cây mẹ đã được chọn lọc, có áp dụng các biện pháp kỹ thuật thâm ẫcanh và cách li với nguồn hạt phấn bên ngoài nhằm sản xuất giống với số lượngổn định và chất lượng được cải thiện. Nhìn chung, rừng giống có 3 thuộc tính là: - Hạt giống thu hái ở rừng giống có phẩm chất di truyền tốt hơn so với hạtthu hái xô bồ bồ. - Rừng giống được xây dựng từ rừng tự nhiên và rừng trồng có nguồn gốcđịa lý rõ ràng. - Rừng giống cung cấp nguồn hạt giống đáng tin cậy. ố ấ ồ ố Ch−¬ng VI. X©y dùng rõng gièng vμ v−ên gièng2.2. Các loại rừng giống trong sản xuất.2.2.1. Rừng giống tạm thời. Rừng giống tạm thời là rừng được xây dựng từ các lâm phần tự nhiên hoặc rừng trồng được tuyển chọn ố ầ ồ ể nhằm thoả mãn nhu cầu hạt giống trong một thời gian nhất định. Loại rừng này thường sử dụng cho những loài cây có diện tích trồng rừng không lớn hoặc trong thời gian chờ đợi hoàn thành xây dựng khu rừng giống, vườn giống cố định. Rừng giống tạm thời tự nhiên cho vật liệu giống có ưu điểm lớn là tính thích ứng tốt với điều kiện hoàn cảnh địa phương. Một số tính trạng khác như : phương Độ thẳng thân cây, sức đề kháng với điều kiện bất lợi,... cũng được cải thiện thông qua các biện pháp tác động cho loại rừng này.2.2.2. Rừng giống cố định. Rừng giống cố định là rừng giống được xây dựng mới bằng cách tuyển chọn từ rừng tự nhiên hoặc trồng mới. Dựa vào nguồn gốc có thể chia rừng giống cố định thành hai loại. + Rừng giống chuyển hoá : Là rừng giống được tuyển chọn từ rừng tự nhiên hoặc rừng đủ tiêu chuẩn và được tác động biện pháp kỹ thuật chuyển hoá như tỉa thưa di truyền, tỉa thưa lâm sinh, chăm sóc tốt,... để sản xuất vật liệu giống trong một khoảng thời gian nhất định. + Rừng giống trồng mới : Là rừng trồng được trồng bằng vật liệu giống có phẩm chất di truyền cao, thường là vật liệu giống được lấy từ những cây trội trong quần thể gốc. (cây sinh dưỡng, cây từ hạt của các xuất xứ tốt nhất đã qua khảo nghiệm của cây trội, trong các xuất xứ đó hoặc chưa qua khảo nghiệm hậu thế hoặc khảo nghiệm dòng vô tính). Ch−¬ng VI. X©y dùng rõng gièng vμ v−ên gièng3. VƯỜN GIỐNG.(Seed orchards)3.1. Khái niệm. Vườn giống là nơi trồng những dòng vô tính hoặc cây con từ hạt của những cây trội đã được chọn lọc và đánh giá, được bố trí cây giống để hạn chế tới mức thấp nhất sự thụ phấn giữa các cây cùng dòng hoặc cùng một gia đình, được cách li nhằm hạn chế hoặc tránh những nguồn hạt phấn bên ngoài và được quản lí, chăm sóc tốt để ế ồ ấ ố ể sản xuất nhiều hạt giống một cách ổn định, dễ thu hoạch, có phẩm chất di truyền cao. Cây trồng trong vườn giống có thể là cây có nguồn gốc từ hạt hoặc cây sinh dưỡng, dưỡng những điều quan trọng nhất là chúng phải được lấy từ những cây trội đã được tuyển chọn và đánh giá cẩn thận hoặc ít nhất đã được hội đồng giống của ngành Lâm nghiệp công nhận. Vườn giống không chỉ có mục đích cải thiện chất lượng di truyền cho những đặc tính mong muốn của giống mà còn để sản xuất ra nhiều hạt giống thích nghi với những điều kiện trồng riêng biệt, nhất là những chương trình trồng rừng chuyên dụng quy mô lớn như trồng cây làm nguyên liệu giấy ván nhân tạo,... giấy, tạo Ch−¬ng VI. X©y dùng rõng gièng vμ v−ên gièng3.2. Các loại vườn giống.3.2.1. Vườn giống cung cấp hạt. Là vườn giống được trồng để thu hoạch vật liệu giống là hạt giống ố ồ ể ố ố3.2.2. Vườn giống cung cấp vật liệu sinh dưỡng. Mục đích cung cấp nguồn vật liệu giống là vật liệu sinh dưỡng (cành, hom, mô,...). + Vật liệu cung cấp hom khi mục tiêu của cải thiện giống là các cơ quan sinh dưỡng. + Là nguồn cung cấp cành chiết, cành ghép, mắt ghép, gốc ghép,...(vườn giống được sử dụng ở giai đoạn thành thục sinh sản để lấy cây chiết, cành ghép). Đây là mục tiêu của công tác cải thiện giống với mục đích rút ngắn thời kỳ thành thục sinh sản, tạo ra cây có khả năng sinh sản sớm.3.2.3. Vườn giống nghiên cứu.( Ngân hàng dòng vô tính) Là tập hợp toàn bộ các dòng vô tính của các cây ưu tú đã qua tuyển chọn (cây trội, cây ưu việt), các cây đại ể diện cho sự đa dạng di truyền phong phú của loài. Mục đích chính là để kiểm tra bảo tồn các kiểu gen có giá trị phục vụ cho công tác cải thiện giống trong thời gian lâu dài. Ngoài ra, căn cứ vào bản chất của nguồn vật liệu đem xây dựng vườn giống, các nhà chọn giống còn phân chia thành các loài như sau : * Vườn giống thế hệ 1: Là vườn giống được xây dựng từ các cây con mọc từ hạt của những cây mẹ trong rừng tự nhiên, rừng trồng, chưa qua khảo nghiệm hậu thế (các cây trộ ...