Hiệu quả lưu não thất ra ngoài trong vòng 12 giờ sau triệu chứng khởi phát chảy máu não thất có giãn não thất cấp

Bài viết nghiên cứu đánh giá hiệu quả dẫn lưu não thất ra ngoàitrong vòng 12 giờ sau triệu chứng khởi phát trong chảy máu não thất có giãn não thất cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiệu quả lưu não thất ra ngoài trong vòng 12 giờ sau triệu chứng khởi phát chảy máu não thất có giãn não thất cấpTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCHIỆU QUẢ DẪN LƯU NÃO THẤT RA NGOÀITRONG VÒNG 12 GIỜ SAU TRIỆU CHỨNG KHỞI PHÁTCHẢY MÁU NÃO THẤT CÓ GIÃN NÃO THẤT CẤPLương Quốc Chính1; Mai Duy Tôn1, Nguyễn ðạt Anh2; Nguyễn Văn Liệu21Bệnh viện Bạch Mai; 2Trường ðại học Y Hà NộiNghiên cứu ñược thực hiện trên 42 bệnh nhân giãn não thất cấp do chảy máu não thất tại khoa Cấp cứu- bệnh viện Bạch Mai từ tháng 8/2011 ñến 8/2014 nhằm ñánh giá hiệu quả dẫn lưu não thất ra ngoài trước12 giờ sau triệu chứng khởi phát. Bệnh nhân ñược chia 2 nhóm: dẫn lưu não thất trước (nhóm 1, n = 26) vàsau (nhóm 2, n = 16) 12 giờ sau triệu chứng khởi phát. Kết quả tốt (khi GCS > 12 ñiểm và mRS ≥ 3) ở nhóm1 (61,5% và 42,3%) cao hơn nhóm 2 (31,2% và 0%), với p < 0,05. Không thấy sự khác biệt về các b iếnchứng sau dẫn lưu não thất bao gồm tắc dẫn lưu não thất (7,7% so với 18,8%, p > 0,05), chảy máu nãoxung quanh dẫn lưu (7,7% so với 18,8%, p > 0,05) và viêm não thất (3,8% so với 12,5%, p > 0,05), và tỷ lệtử vong (3,8% so với 12,5%, p > 0,05) giữa hai nhóm. Kết quả này cho thấy dẫn lưu não thất ra ngoài trước12 giờ sau triệu chứng khởi phát không làm thay ñổi tỷ lệ các biến chứng và tử vong, nhưng có liên quan tớicải thiện kết quả ngắn hạn (GCS và mRS cải thiện).Từ khóa: dẫn lưu não thất ra ngoài, giãn não thất cấp thể tắc nghẽn, chảy máu não thất,xuất huyết nãoI. ðẶT VẤN ðỀChảy máu não thất là một yếu tố làm tăngtỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong trong vòng 30ngày, ước tính khoảng 40 - 80% ở bệnh nhânxuất huyết não [1]. Gần ñây, hai thử nghiệmkiểm chứng ngẫu nhiên lớn ñã chứng minhtầm quan trọng của chảy máu não thất nhưmột yếu tố dự báo kết quả xấu. Thử nghiệmSTICH tiến hành trên 964 bệnh nhân xuấthuyết não, 42% có chảy máu não thất và trongñó có tới 55% có giãn não thất thể tắc nghẽn[2]. Khi chảy máu não thất và giãn não thấtcấp phối hợp, tỷ lệ kết quả tốt giảm xuống c òn11%. Tương tự, chảy máu não thất chiếm49% bệnh nhân trong thử nghiệm Novo Seven- ICH (n = 399). ðiểm Rankin sửa ñổi (mRS)tại thời ñiểm sau 3 tháng xấu hơn ở nhómbệnh nhân này [3].Tăng áp lực nội sọ thường là hậu quả củahiệu ứng khối do máu tụ nhu mô não, phù nãoxung quanh, giãn não thất cấp do chảy máunão t hất hoặc hiệu ứ ng khối do máu tụ trongnão thất, cho nên cần phải ñặt ra vấn ñề ñiềutrị giảm áp. Phẫu thuật sớm lấy khối máu tụvà/hoặc làm giảm áp có thể hạn chế ñượcchèn ép cơ học và những tác hại của máu tớinão, nhưng nguy cơ phẫu thuật ở bệnh nhânñang chảy máu có thể lớn hơn. Phươ ng phápñiều t rị hiện nay cho c hảy máu não c ó giãnnão thất cấp thể tắc nghẽn là dẫn lưu não thấtra ngoài. Dẫn lưu não thất ra ngoài thườ ngñược thực hiện trong giai ñoạn cấp tính ởbệnh nhân chảy máu não thất như một biệnpháp ñiều trị cấp cứu nhằm kiểm soát áp lựcðịa chỉ liên hệ: Lương Quốc Chính - Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bạch MaiEmail: luongquocchinh@gmail.comNgày nhận: 27/01/2015Ngày ñược chấp thuận: 18/5/20152015TCNCYH 93 (1) - 2015nội sọ và có thể làm giảm tỷ lệ tử vong ngắnhạn [5]. Việc ñặt dẫn lưu não thất ra ngoài cóliên quan tới tỷ lệ tử vong giảm và k ết quảngắn hạn cải t hiện ở nhữ ng bệnh nhân có31TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCchảy máu não thất sau khi ñược ñiều trị các+ Xuất huy ết não vùng dưới lều;yếu tố nặng kèm t heo. Tuy nhiên, giai ñoạn+ Bất cứ tình trạng nào mà nghiên cứucấp tính có t hể kéo dài từ vài ngày cho tới 1viên nhận thấy rằng sẽ tạo ra mối nguy cơtuần và ñiều này sẽ có ảnh hưởng tới hiệuñáng kể cho ñối tượng nghiên cứu nếu việcquả dẫn lư u não thất ra ngoài. Do vậy, ñể cóthể lượng hóa ñược thời gian ñặt dẫn lưu nãoñiều trị nghiên cứu ñược bắt ñầu.thất sớm sao cho phù hợp với ñiều kiện thựctế ở phòng cấp cứu tại Việt Nam, chúng tôitiến hành nghiên cứu này nhằm mục tiêu:ðánh giá hiệu quả dẫn lưu não t hất ra ngoàitrong vòng 12 giờ sau triệu chứng khởi pháttrong chảy máu não thất có giãn não thất cấp.II. ðỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP1. ðối tượng2. Phương pháp2.1. Thi:t k:: nghiên cứu mô tả, tiến cứu.2.2. Ph>?ng phápBệnh nhân chảy máu não thất có giãn nãothất cấp ñáp ứng ñủ các tiêu chuẩn lựa chọnvào nghiên cứu sẽ ñược chụp cắt lớp vi tínhña dẫy (MS CT) sọ não và mạch não ñể xácñịnh vị trí của dẫn lưu trong não thất, các chảymáu mới cũng như hệ mạch máu não ít nhất 6Bệnh nhân chảy máu não thất có giãn nãothất cấp ñược nhập viện ñiều trị tại Khoa Cấpgiờ sau khi ñược ñặt dẫn lưu não thất racứu, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 8/2011 ñếnnhóm: nhóm ñược dẫn lưu não t hất ra ngoàitháng 8/2014 ñáp ứng ñủ các tiêu chuẩn lựatrước 12 giờ và nhóm ñược dẫn lưu não thấtchọn và loại trừ:ra ngoài sau 12 giờ sau triệu chứng khởi phát.- Tiêu chu)n l,a ch.n b0nh nhân+ Tuổi: 18 – 80 tuổi;+ Thể tích xuất huyết nhu mô não ≤ 30 mlhoặc chảy máu não thất ñơn thuần;+ Chảy máu não thất 3 và/hoặc não thất 4có giãn não thất ...