Xưa nay phần lớn thơ - từ thưởng thức và ngâm vịnh về cúc đều nhằm vào các loại cúc thưởng ngoạn có đóa hoa rất to. Còn các loại cúc dùng làm thuốc thì có hoàng cúc, bạch cúc và cúc mọc hoang, hoa rất nhỏ, hoàng cúc có tên là hàng hoàng cúc, có vị ngọt, hơi đắng. Bạch cúc còn gọi là là hào cúc, trừ cúc. Bạch cúc tính mát vị ngọt hơi đắng, lại còn gọi là cam cúc (cúc ngọt). Cúc mọc hoang vị đắng tính hàn. Hoàng cúc chủ yếu dùng chữa cảm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoa Cúc - Vị thuốc thần tiên của đất trời Hoa Cúc - Vị thuốc thần tiên của đất trờiXưa nay phần lớn thơ - từ thưởng thức và ngâm vịnh về cúc đềunhằm vào các loại cúc thưởng ngoạn có đóa hoa rất to. Còn cácloại cúc dùng làm thuốc thì có hoàng cúc, bạch cúc và cúc mọchoang, hoa rất nhỏ, hoàng cúc có tên là hàng hoàng cúc, có vịngọt, hơi đắng. Bạch cúc còn gọi là là hào cúc, trừ cúc. Bạch cúctính mát vị ngọt hơi đắng, lại còn gọi là cam cúc (cúc ngọt). Cúcmọc hoang vị đắng tính hàn. Hoàng cúc chủ yếu dùng chữa cảmmạo; bạch cúc dùng chữa trị cao huyết áp, đau đầu chóng mặt,mắt mờ; cúc mọc hoang dùng để chữa trị lở loét, mắt đỏ. Hoacúc có chứa các thành phần long não volatilization oil, inuli(C6H10O5), glucoside, flavone v.v... Thực nghiệm dược lýchứng tỏ hoa cúc có thể kháng khuẩn, kháng virus (siêu vitrùng) cảm cúm, làm giãn mạch máu, hạ thấp huyết áp, hạ thấpmỡ trong máu. Các bài thuốc nổi tiếng có: Tang cúc ẩm, dùnghoàng cúc chữa trị các chứng cảm mạo; Ngũ vị tiêu độc ẩm,dùng cúc mọc hoang chữa trị đinh nhọt; Kỉ cúc địa hoàng thang,dùng bạch cúc để chữa trị chứng đau đầu, chóng mặt, ù tai, mờmắt; Viên hạ áp trân cúc, dùng bạch cúc để chữa trị cao huyếtáp; lượng hoa cúc làm thuốc thường dùng khoảng 10g, lượnglớn đến 30g, đem sắc uống.Hoa cúc có thể dùng làm rau ăn, điều này cũng đã có ghi chéptrong thời cổ đại, chẳng hạn trong Sở từ của Khuất Nguyên cócâu: Tịch xan thu; cúc chi lạc anh (bữa cơm tối có hoa thu cúcrụng). Trong Bản thảo cương mục chép rằng cam cúc ănsống, ăn chín đều được, có thể nấu canh ăn; lại cũng chéprằng Ắn hoa cúc lâu ngày sẽ có thể kéo dài tuổi thọ, nhiềutóc, sinh năng, tôn nhan sắc đẹp lên nhiều, đồng thời cũngkhen hoa cúc có 5 cái đẹp: Hoa tròn vành vạnh như mặt trăngtreo lơ lửng trên trời xanh; màu vàng thuần khiết không lẫn màuvàng của đất trời; trồng thì sớm mà ra hoa thì muộn, giống y nhưđức của người quân tử vậy; vươn lên trong sương giá tượngtrưng vẻ kiên trinh, tiết tháo, thanh tao; nước thuốc hoa cúc róttrong chén uống chẳng khác gì uống một thứ nước thần tiênvậy, nó tượng trưng cho một món ăn, một vị thuốc của đất trờichứa đầy vẻ đạo đức, tiết tháo, kiên trinh, thần tiên, được đánhgiá rất cao không có một vị thuốc nào trong trung dược có thể sosánh ngang bằng được. Trong Diêu khê ngư ẩn tùng thoại thờiTống có chép Trong vùng núi sâu ở Nam Dương, Hà Nam, cómột con suối nhỏ, nước trong veo, lại có nhiều hoa thơm quảngọt; dọc hai bên bờ suối đó đều được trồng kín hoa cúc, dânlàng hai ba chục hộ ở đấy đều rất thích ăn hoa cúc, uống nướcsuối, phần đông dân cư đều sống đến 120, 130 tuổi. Bản thảocương mục cũng có những đoạn ghi chép tương tự, như dùngcam cúc chế thành thuốc viên băng niên phương (thang thuốctăng tuổi thọ), uống vào một năm thì tóc bạc chuyển sang đen,uống hai năm thì răng rụng tái sinh, uống 5 năm thì cụ già 80tuổi vẻ mặt sẽ rạng rỡ, phấn chấn hẳn lên. Tóm lại, dùng hoa cúctrong ăn uống có thể có lợi cho tuổi thọ rất nhiều, điều đó đãđược ghi chép nhiều ở các sách cổ xưa; còn hoa cúc trồng đểlàm rau ăn thì còn cần nghiên cứu khai thác thêm nhiều nữa đểkhẳng định thêm giá trị của nó.Còn về cái thanh tao, cao khiết, sáng trong của hoa cúc thì ngaytừ thời Khuất Nguyên, thời Đào Uyên Minh đến nay, các thinhân của nhiều thời đại đều đã không ngớt lời ngợi ca về mọiphương diện; số tác phẩm hay đẹp được truyền tụng qua ngànđời về hoa cúc rất nhiều. Nhưng, đối với việc hoa cúc có rụnghay không, thì trong số các thi nhân nổi tiếng thời Tống có mộtcuộc tranh luận nho nhỏ, trở thành câu chuyện vui. Thơ vịnh cúccủa Vương An Thạch có câu:Mưa gió hoàng hôn ngập vườn cây; hoa cúc vàng khắp đấtnày(Hoàng hôn phong vũ minh viên lâm, tàn cúc phiêu linh mãn địakim).Ấu Dương Tu cười viết:Trăm hoa rụng tốt, còn trơ cành cúc khô mọc nhĩ(Bách hoa tận lạc, độc cúc chi thượng khô nhĩ).Tô Đông Pha làm thơ nói khích:Hoa cúc mùa thu không rụng như hoa xuân, đó là để báo nhàthơ nhìn cho kỹ(Thu anh bất tỉ xuân hoa lạc, Vi báo thi nhân tử tế khán).Read more: Hoa Cúc - Vị thuốc thần tiên của đất trời |Sinhvatcanh.org ...