Hoàn thiện cơ chế quản lý chính sách đối với sinh viên các trường đại học công lập

Ở Việt Nam, việc thực hiện các chính sách hỗ trợ sinh viên học tập tại các cơ sở giáo dục đã trở thành chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện thì các chính sách này vẫn còn những vấn đề tồn tại, bất cập cần điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn. Bài viết này sẽ góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý các chính sách đối với sinh viên hiện nay, đồng thời góp phần đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện cơ chế quản lý chính sách đối với sinh viên các trường đại học công lập TÀI CHÍNH - Tháng 8/2016 Hoàn thiện cơ chế quản lý chính sách đối với sinh viên các trường đại học công lập NCS. Đàm Đắc Tiến - Học viện Khoa học Xã hội - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Ở Việt Nam, việc thực hiện các chính sách hỗ trợ sinh viên học tập tại các cơ sở giáo dục đã trở thành chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện thì các chính sách này vẫn còn những vấn đề tồn tại, bất cập cần điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn. Bài viết này sẽ góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý các chính sách đối với sinh viên hiện nay, đồng thời góp phần đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. • Từ khóa: Giáo dục, đại học công lập, trợ cấp xã hội, cho vay, học bổng. Chính sách đối với sinh viên tại trường đại học công lập hiện nay Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn coi việc đầu tư cho giáo dục là quốc sách và đầu tư cho sự phát triển bền vững của đất nước. Do vậy, việc hỗ trợ cho học sinh, sinh viên học tập tại các cơ sở giáo dục đã trở thành chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước. Trong đó, chính sách xã hội dành cho sinh viên hiện nay đang được Đảng và Chính phủ quan tâm đầu tư bao gồm nhiều dự án và hạng mục. Có thể kể đến 04 chính sách chính, gồm: Chính sách cho vay tín dụng Tín dụng đối với sinh viên là việc Nhà nước thực hiện chính sách cho vay hỗ trợ để trang trải một phần chi phí học tập, sinh hoạt của sinh viên đang theo học tại trường. Sau gần 9 năm thực hiện (2007-2015), tổng dư nợ của chương trình trên toàn quốc đạt gần 25 ngàn tỷ đồng, đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của đối tượng thụ hưởng theo quy định. Chương trình này đã giúp cho hơn 3,2 triệu lượt học sinh - sinh viên được vay vốn trang trải chi phí học tập. Tính đến thời điểm hiện nay, đang còn 1,1 triệu hộ gia đình còn dư nợ tại Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam với 1,3 triệu học sinh - sinh viên vay vốn đi học. Đối tượng được vay vốn tín dụng tại Ngân hàng chính sách Xã hội bao gồm: Sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ mà người còn lại không có khả năng lao động; Sinh viên là con (con đẻ hoặc con nuôi hợp pháp) của chủ hộ gia đình, thuộc một trong các đối tượng như: Hộ nghèo theo quy định của pháp luật; hoặc hộ gia đình có thu nhập bình quân đầu người tối đa bằng 150% mức thu nhập bình quân đầu người của hộ gia đình nghèo theo quy định của pháp luật; Sinh viên mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hoả hoạn, dịch bệnh trong thời gian theo học có xác nhận của Uỷ ban nhân dân phường, xã, thị trấn nơi cư trú. Chính sách trợ cấp xã hội - Đối tượng được trợ cấp xã hội: Theo quy định, đối tượng được hưởng là sinh viên người dân tộc ít người ở vùng cao, vùng sâu và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; Sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa. Đây là những người không có người đỡ đầu chính thức, không có nguồn chu cấp thường xuyên; Sinh viên là người tàn tật gặp khó khăn về kinh tế, khả năng lao động suy giảm từ 41% trở lên do tàn tật; Sinh viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn về kinh tế, vượt khó học tập là những người mà gia đình thuộc diện xóa đói giảm nghèo và có điểm học tập từ 6,5 trở lên. - Mức hưởng trợ cấp xã hội: Sinh viên là người dân tộc ít người ở vùng cao, vùng sâu và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hưởng mức trợ cấp 140.000 đồng/người/tháng. Trong khi đó, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa; Sinh viên là người tàn tật gặp khó khăn về kinh tế, khả năng lao động suy giảm từ 41% trở lên do tàn tật; Sinh viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn về kinh tế, vượt khó học tập hưởng mức 87 DIỄN ĐÀN KHOA HỌC trợ cấp 100.000 đồng/người/tháng. Trợ cấp xã hội được cấp 12 tháng trong năm học và cấp theo từng học kỳ. Chính sách liên quan đến miễn, giảm học phí - Đối tượng không phải đóng học phí: Sinh viên ngành Sư phạm hệ chính quy đang theo học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập, theo chỉ tiêu đào tạo của Nhà nước, được ngân sách nhà nước (NSNN) cấp bù học phí. Người theo học các khoá đào tạo nghiệp vụ sư phạm để đạt chuẩn trình độ đào tạo theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Đối tượng được miễn học phí: Người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng (Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, Bệnh binh; Con của người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945; con của người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 …); Sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ không nơi nương tựa hoặc bị tàn tật, khuyết tật có khó khăn về kinh tế; Sinh viên hệ cử tuyển; Sinh viên học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo và hộ cận nghèo; Sinh viên người dân tộc thiểu số rất ít người ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn. - Đối tượng được giảm 50% học phí: Sinh viên là con cán bộ, công nhân, viên chức mà cha hoặc mẹ bị tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp được hưởng trợ cấp thường xuyên. Chính sách học bổng - Đối tượng và phạm vi áp dụng chế độ học bổng khuyến khích học tập: Học bổng khuyến khích học tập chỉ được xét cấp đối với sinh viên hệ Đại học chính quy. Học bổng khuyến khích học tập được cấp trên cơ sở kết quả học tập và rèn luyện của sinh viên. Học bổng khuyến khích học tập được chia làm 3 loại: Loại khá; Loại giỏi và Loại xuất sắc. - Mức học bổng: Mức học bổng theo mỗi loại ở mỗi học kỳ sẽ bằng mức thu của 01 tín chỉ học phí nhân với tổng số tín chỉ học phí. Đối với sinh viên hệ đại học chính quy có số tín chỉ học phí trung bình của một sinh viên phải đóng cho 1 học kỳ hiện nay là 15 tín chỉ học phí. Vì vậy, chọn số lượng 15 tín chỉ học phí làm cơ sở cho loại học bổng khuyến khích học tập thấp nhất (loại khá) và áp dụng tă ...