Hoàn thiện quy trình nhân giống cây Khôi tía (Ardisia sylvestris Pitard) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro

Khôi tía (Ardisia sylvestris Pitard) là loài cây dược liệu có giá trị dược lý cao hiện đang bị khai thác quá mức dẫn đến nguồn gen bị cạn kiệt. Hoàn thiện quy trình nhân giống cây Khôi tía bằng phương pháp nuôi cấy in vitro đã được nghiên cứu thành công.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện quy trình nhân giống cây Khôi tía (Ardisia sylvestris Pitard) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitroCông nghệ sinh học & Giống cây trồng HOÀN THIỆN QUY TRÌNH NHÂN GIỐNG CÂY KHÔI TÍA (Ardisia sylvestris Pitard) BẰNG KỸ THUẬT NUÔI CẤY IN VITRO Đoàn Thị Thu Hương1, Nguyễn Văn Việt2, Nguyễn Thị Huyền3, Trần Việt Hà4 1,2,3,4 Trường Đại học Lâm nghiệp TÓM TẮT Khôi tía (Ardisia sylvestris Pitard) là loài cây dược liệu có giá trị dược lý cao hiện đang bị khai thác quá mức dẫn đến nguồn gen bị cạn kiệt. Hoàn thiện quy trình nhân giống cây Khôi tía bằng phương pháp nuôi cấy in vitro đã được nghiên cứu thành công. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sát khuẩn bề mặt chồi non bằng ethanol 70% trong 1 phút, khử trùng bằng dung dịch HgCl2 0,1% trong 8 phút và nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng cơ bản MS (Murashige and Skoog, 1962) bổ sung 0,2 mg/l BAP, cho tỷ lệ mẫu sạch là 80,92%, cảm ứng tạo đa chồi trên môi trường MS bổ sung 1 mg/l BAP, 0,3 mg/l Kinetin, 0,1 mg/l NAA, 30 g/l sucrose và 7 g/l agar cho tỷ lệ mẫu tạo cụm chồi 99,31% với chiều cao chồi trung bình 3,7 cm và hệ số nhân đạt 9,13 lần/chu kỳ nhân giống sau 4 tuần nuôi cấy. Tỷ lệ chồi ra rễ 97,63%, số rễ trung bình đạt 4,45 rễ/cây và chiều dài rễ trung bình 3,25 cm khi nuôi trên môi trường MS bổ sung 0,5 m/l NAA, 20 g/l sucrose và 7 gr/l agar sau 4 tuần nuôi cấy. Quy trình nhân giống thành công có ý nghĩa lớn trong bảo tồn và phát triển loài cây dược liệu quý, đồng thời có thể áp dụng vào thực tiễn phục vụ sản xuất cây giống Khôi tía chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu nguồn cây giống hiện nay. Từ khóa: Ardisia sylvestris, cảm ứng tạo đa chồi, cây Khôi tía, nuôi cấy in vitro.1. ĐẶT VẤN ĐỀ lượng và chất lượng một cách đáng báo động, Khôi tía (Ardisia sylvestris Pitard) là một đặc biệt là các loài dược liệu có giá trị sử dụngloài thực vật thuộc họ Đơn nem phổ biến như Khôi tía. Mặt khác, Khôi tía tuy(Myrsinaceae), phân bố ở Việt Nam và Trung phân bố nhiều nơi nhưng số lượng khôngQuốc (Đảo Hải Nam). Ở Việt Nam, Khôi tía nhiều do tái sinh hạt kém nên nguồn cây giốngphân bố rải rác ở các tỉnh Lào Cai, Lạng Sơn, có thể khai thác rất hạn chế (Sách đỏ ViệtQuảng Ninh, Vĩnh Phúc, Hà Tây, Hòa Bình, Nam, 2007).Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Để có thể cung cấp nguồn dược liệu KhôiNam, Đà Nẵng. Theo tài liệu y học cổ truyền, tía chất lượng tốt, bền vững đáp ứng nhu cầutrong lá Khôi tía có thành phần chủ yếu là chăm sóc sức khỏe con người đồng thời đảmtannin, các glycosid có tác dụng trung hòa, làm bảo được hàm lượng và hoạt tính dược liệugiảm sự gia tăng acid của dạ dày, chống viêm trong sản phẩm sau thu hoạch, cần phải cógiảm đau, đặc biệt có tác dụng làm se vết loét, biện pháp hữu hiệu trong bảo tồn và phát triểnkích thích lên da non và làm lành vết thương loài dược liệu quý này. Nguyễn Văn Việt vàtrong đường tiêu hóa. Do vậy, Khôi tía được cộng sự (2016) đã nghiên cứu nhân giốngdùng để điều trị bệnh viêm loét dạ dày tá thành công cây Khôi tía (Ardisia sylvestristràng, làm giảm ợ hơi, ợ chua, nóng rát vùng Pitard) bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro, tuythượng vị (Quỹ Châu Á, 2012). nhiên kết quả đạt được vẫn còn khiêm tốn. Nguồn tài nguyên cây dược liệu Việt Nam Bài báo này công bố kết quả nghiên cứuvô cùng đa dạng và phong phú, vai trò của cây hoàn thiện quy trình nhân giống cây Khôi tíadược liệu trong việc chăm sóc sức khỏe cộng (Ardisia sylvestris) bằng kỹ thuật nuôi cấy inđồng và đem lại lợi ích kinh tế to lớn cho vitro cho hệ số nhân chồi và tỉ lệ chồi ra rễngười dân là điều không thể phủ nhận. Song cao, cây con hoàn chỉnh đạt chất lượng tốt vàthực trạng hiện nay, trước nạn phá rừng tràn có thể áp dụng vào thực tiễn sản xuất câylan, biến đổi khí hậu cùng với sự khai thác bừa giống.bãi mà chưa có kế hoạch tái sinh và phát triển, 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUnhiều loài cây dược liệu đang bị giảm sút về số 2.1. Vật liệu nghiên cứu TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP SỐ 1 - 2019 25 Công nghệ sinh học & Giống cây trồng Vật liệu nuôi cấy là chồi bánh tẻ có nguồn trường nuôi cấy khởi động (MTKĐ). Saugốc từ các cây đầu dòng đã được tuyển chọn khoảng 4 tuần nuôi cấy chồi bắt đầu tái sinh.tại vườn cây dược liệu ở Ba Vì - Hà Nội. Được Các chồi đạt 2 - 3 cm được sử dụng làm vậttrẻ hóa tại vườn dược liệu của Viện Công nghệ liệu cho nghiên cứu nhân ...