HỘI CHỨNG VIÊM NHIỀU DÂY THẦN KINH

Danh từ viêm nhiều dây thần kinh dùng để chỉ một nhóm bệnh gây tổn thương các dây thần kinh ngoại biên, nhất là tổn thương ở các đoạn xa của tứ chi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HỘI CHỨNG VIÊM NHIỀU DÂY THẦN KINH HỘI CHỨNG VIÊM NHIỀU DÂY THẦN KINHDanh từ viêm nhiều dây thần kinh dùng để chỉ một nhóm bệnh gây tổn thươngcác dây thần kinh ngoại biên, nhất là tổn thương ở các đoạn xa của tứ chi.I. GIẢI PHẪU BỆNH HỌC.Tổn thương điển hình trong viên nhiều dây thần kinh là thoái hoá từng đoạn xungquanh trục thần kinh, nghĩa là trên một dây thần kinh, có đoạn bị thoái hoá, cóđoạn lành; thường thoái hoá các bao myelin, trục thần kinh thường không bị tổnthương.Thường tổn thương ở nhiều dây thần kinh và năng nhẹ không đều nhau.Tổn thương có thể ở các neron vận động của sừng trước tuỷ, đặc biệt gặp trongviêm nhiều dây thần kinh do nhiễm khuẩn.Ngoài ra còn gặp các tổn thương thứ phát các sợi phát các sợi cơ, kiểu teo cơdo thần kinh.II. LÂM SÀNG.Viêm nhiều dây thần kinh thường do nhiều nguyên nhân. Mỗi nguyên nhân đềucó các hình thái lâm sàng riêng. Song dù do nguyên nhân gì, hội chứng viêmnhiều dây thần kinh cũng biểu hiện ở mấy triệ u chứng chung sau đây:1. Rối loạn cảm giác.- Rối loạn cảm giác chũ quan: lúc đầu, người bệnh có cảm giác tê buồn ngoài da,kiến bò. Vềsau, có thễ bị chuột rút và đôi khi có cơn đau tự phát, cơn đau liên tụcvà đau cách và thường xảy ra ban đêm. Đau như phải bỏng hoặc như vết dao cắt.- Rối loạn cảm giác khách quan: khi ấn sâu vào khối cơ hoặc dọc dây thần kinh,hoặc có khi chỉ kích thích nhẹ trên mặt da cũng kêu đau. Chỉ một vật nhẹ đè lênda, người bệnh cũng không chịu được.Các rối loạn cảm giác này thường gặp ở hai chi dưới.Trong một số trường hợp ngừoi bệnh mất hẵn cảm giác.2. Rối loạn vận động.Có thể thấy bại hoặc liệt mềm hai chi dưới hoặc 4 chi, phối hợp với giảm hoặc mấtphản xạ gân xương. Các phản xạ gân xương có thể bình thường hoặc trong mộtthời gian dài, đôi khi lại hơi tăng.Bại hoặc liệt, thường bị cả hai bên, đối xứng nhau và thường ở cái đoạn xa.Ở chi dưới, thường bị ở nhóm cơ ngoài cẳng chân, rồi đến cơ duỗi ngón cái và cáccơ duỗi nói chung đều bị . chân trở nên lủng lẳng, ngón chân cái ở thư thế gấp.Quan sát lúc đi lại, sẽ thấy dáng đi kiểu chân rũ (steppage à la marche).Ở chi trên: liệt hoàn toàn cơ duỗi ngón tay, làm cho bàn tay rũ xuống. Như “ cổcò”.Liệt có thể ở cả các cơ ở thân và một số dây thần kinh sọ, đặc biệt là vận động mắtvà vòm hầu. Có thể bị liệt cả cơ hô hấp.Do liệt ngoại biên, nên có thể thấy các rối loạn khác kèm theo như:- Teo cơ: teo cơ có khi xảy ra nhanh, có thể trở nên teo vĩnh viễn, kèm theo thoáihoá xơ ở các cơ. Nhưng nói chung, nếu được điều trị sớm thì thường hồi phụcnhanh chóng.- Rối loạn về phản ứng điện: giảm hoàn toàn hoặc giảm nhẹ kích thích dòngfaradic.3. Rối loạn phản xạ.Các phản xạ gân xương, lúc đầu giảm, về sau mất hẳn. Các phản xạ da, niêm mạccó khi cũng mất.Các rối loạn trên, lúc đầu ở các đoạn xa của tứ chi, và ở một số nhóm cơ, sau landần vào gốc chi và toàn bộ các chi đều có thể bị.III. NGUYÊN DO.Nguyên do gây viêm nhiều dây thần kinh có khá nhiều. Có thể sắp xếp ra mấyloại sau đây.1. Viêm nhiễm dây thần kinh do thiếu Vitamin B1.Do trong thức ăn thiếu vitamin B1 hoặc do không hấp thu được vitamin B1.Bệnh thể hiện bởi ba loại triệu chứng: phù, rối loạn tim mạch, viêm nhiều dâythần kinh.Điều trị vita min B1 lìêu cao thì khỏi nhanh.2. Do chuyển hoá:Gặp trong một số bệnh chuyển hoá như: bệnh đái tháo đường, bệnh gút.Các người bệnh đái tháo đ ường không được điều trị, trong một thời gian lâu, cóthể bị viêm nhiều dây thần kinh.3. Do nhiễm khuẩn:Một số bệnh do vi khuẫn và virut có thể kèm thêm viêm nhiều dây thần kinh. Đặcbiệt hay bị viêm nhiều dây thần kinh trong bệnh bạch hầu.4. Do ngộ độc:Ngộ độc rượu kinh niên, gây thiếu vitamin B1. thiếu vitamin B1 ở đây có thể do:chế độ ăn quá nhiều đường hoặc biếng ăn, có thể do hấp thu kém ( rối loạn ti êuhoá ở người uống rượu), hoặc do sử dụng kém.Thực ra, ngoài thiếu vitamin B1, ở đây còn thiếu cả B2, B6, B12 và PP…Ở các nước tư bản, ngộ độc gây viêm nhiều dây thần kinh chiếm h àng đầu và tới80% so với các nguyên nhân khác.Ở núơc ta, nguyên nhân này rất hiếm. Nhưng do nền công nghiệp của ta tiến triểnnhanh chóng, chúng ta cần nhanh chóng phát hiện các trường hợp viêm nhiễmdây thần kinh ở công nhân tiếp xúc với các kim loại nặng như: chì, asen, thuỷngân. Trong các loại ngộ độc gây viêm nhiều dây thần kinh, ngộ độc các kim loạinặng kinh niên cũng là một nguyên nhân quan trọng.IV. CHẨN ĐOÁN.Chẩn đoán xác định liệt mềm ngoại biên hai chi dưới hoặc tứ chi nhiều khi c òn dễ,song chẩn đoán nguyên nhân có khi gặp khó khăn.Trong viêm nhiều dây thần kinh, thường trước tiên gây liệt hai chi dưới, do vậycác nguyên nhân liệt mềm hai chi dưới cần phải chẩn đoán phân biệt với:1. Viêm nhiều rễ dây thần kinh.Chẩn đoán phân biệt khó khăn nhất vì về lâm sàng rất giống nhau. Nhưng ở đây,rễ dây thần kinh nằm trong tuỷ sống nên khi có viê ...