Hồi sức cấp cứu những điều cần tránh: Phần 1

Hồi sức cấp cứu những điều cần tránh: Phần 1 trình bày các nội dung chính sau: Theo dõi bệnh nhân dùng morphine trong tê tủy sống, dự phòng tác dụng phụ trực tiếp của steroid, amiodarone là nguyên nhân gây suy giáp, sử dụng amiodarone trong điều trị rung nhĩ, kiểm tra ecg trước khi dùng haloperidol
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hồi sức cấp cứu những điều cần tránh: Phần 1GROUP: CẬP NHẬT KIẾN THỨC Y KHOALỜI TỰA Kiến thức Y khoa mênh mông như biển cả, rất hàn lâm và khó tổng hợp lạikiến thức đối với các bác sĩ mới ra trường, thậm chí khó ngay cả với các bác sĩthực hành lâu năm tại các bệnh viện vì không có điều kiện cập nhật điều trị.Vấn đề kinh tế và ngoại ngữ là một rào cản rất lớn để các đồng nghiệp có thể tiếpcận những kiến thức cập nhật thường xuyên.Nhưng nay đã khác rồi! Với tâm nguyện đem lại cho các bạn những cuốn sách tuyệt vời và cần thiếtkhi thực hành lâm sàng. Nhóm bác sĩ trẻ, năng động, giỏi chuyên môn, giỏi ngoạingữ cũng như công nghệ thông tin của NHÓM DỊCH - GROUP CẬP NHẬTKIẾN THỨC Y KHOA xin được giới giới thiệu sản phẩm tâm huyết sau nhiềunăm qua quyển sách HỒI SỨC CẤP CỨU - NHỮNG ĐIỀU CẦN TRÁNH. Tác giả Ths.Bs. Phạm Ngọc Minh Bệnh việnTrung Ương Thái Nguyên 1GROUP: CẬP NHẬT KIẾN THỨC Y KHOA1.THEO DÕI BỆNH NHÂN DÙNG MORPHINE TRONG TÊ TỦY SỐNG Dùng opioid trong tê tủy sống có hiệu quả và kiểm soát đau tốt sau mổ. Tácdụng giảm đau kéo dài sau 1 liều duy nhất. Chúng hoạt động bằng cách liên kết vớithụ thểµ opioid nằm trong chất keo của sừng lưng tủy sống. Các thụ thể này phụthuộc vào nồng độ và thường không được kích hoạt với liều toàn thân. Không giốngcác thuốc tê tại chỗ khác, opioid tiêm tủy sống giúp giảm đau mà không gây mấtcảm giác, vận động hoặc các chức năng giao cảm. Vì đặc tính ưa nước và ái lực mạnh, nên dẫn xuất morphine (Duramorph,Astramorph…) rất lí tưởng trong tê tủy sống. Thời gian bắt đầu tác dụng tỉ lệ thuậnvới độ hòa tan trong lipid của opioid. Dẫn xuất morphine (hydromorphone vàmeperidine ) ít tan trong lipid nên tác dụng thường sau 20-40’ tiêm. Thời gian tácdụng của opioid cũng phụ thuộc vào tính ưa nước của nó. Dẫn xuất tiền morphin rấtưa nước và ít tan trong lipid , vì vậy có thể kéo dài tác dụng từ 12- 24h. Vì ít tan tronglipid nên sau tiêm tủy sống vẫn có tác dụng thời gian dài do morphine vẫn còn trongdịch não tủy. Morphine tủy sống có 2 đỉnh. Đỉnh đầu tiên ngay sau tiêm có tác dụngtại chỗ. Đỉnh 2 từ 12-24h sau do thuốc lưu thông trong dịch não tủy. So sánh với liều toàn thân của morphine thì morphine tủy sống có tác dụnggiảm đau với liều rất nhỏ so với liều toàn thân (0,25-0,5mg), do đó ít tác dụng phụhơn nhiều. Tuy nhiên, cần biết các tác dụng phụ để theo dõi và xử trí. Ức chế hô hấpcó thể xảy ra trong 24h sau dùng morphine tủy sống do sự di chuyển của morphinetrong dịch não tủy về phía trung tâm tủy sống của thân não. Do đó bệnh nhân cầnđược theo dõi sát trong 24h sau dùng morphine tủy sống.KHÔNG NÊN Khi bệnh nhân vẫn đau sau mổmặc dù đã dùng morphine tủy sống, dùng thêmopioid toàn thân phải thận trọng, vì nó có thể làm tăng nguy cơ ức chế hô hấp. Nóichung,những bệnh nhân đã dùng morphine tủy sống không nên dùng thêm và chỉđược dùng liềungắn liên tục cho đến khi có tác dụng giảm đau. Các thuốc giảm đauNSAID cũng có thể cân nhắc dùng nếu không chống chỉ định sau phẫu thuật.Các tác dụng phụ củamorphine tủy sống tương tự nhưtác dụng phụ của morphinetoàn thân như ngứa,buồn nôn,nôn và bí tiểu. Những tác động này liên quan đến liềuvà có thể mất khi dùng naloxone. 2GROUP: CẬP NHẬT KIẾN THỨC Y KHOA2. HIỂU VỀ ĐẶC TÍNH CỦA MORPHINE KHI DÙNG Giảm đau là một khía cạnh quan trọng trong chăm sóc, điều trị bệnh nhân vàviệc sử dụng chế phẩm của thuốc phiện là một phương pháp quan trọng để giảm đautrong ICU. Não có 4 thụ thể dạng opiate bao gồm µ, kappa, delta và sigma. Hiện naythường sử dụng thuốc giảm đau opioid liên kết với thụ thể µ, tác dụng dược lý củathuốc là giảm đau, co đồng tử, suy hô hấp, sảng khoái và gây nghiện.Đường dùng thường là tĩnh mạch, đường uống khi đau nhẹ đến vừa phải,truyền liêntục cho đau trung bình đến đau nặng và giảm đau cho bệnh nhân sau phẫu thuật.Giống như các can thiệp ICU khác, lợi ích phải được cân nhắc với rủi ro, xem xétcác tác dụng phụ, đặc biệt ở những bệnh nhân nặng. Bao gồm ức chế hô hấp, hạhuyết áp, nôn, đỏ bừng mặt,co thắt phế quản, táo bón.NÊN Ba thuốc giảm đau phổ biến nhất dùng tại ICU là morphine, hydromorphonevà fentanyl. Trong khi morphine được sử dụng rộng rãi, fentanyl chỉ nên dùng chobệnh nhân nặng vì có khả năng tan trong lipid và ổn định huyết động học. Morphinethường bắt đầu liều 2mg và sau đó tăng liều lên 1mg - 2 mg uống mỗi giờ và 1mg/giờ nếu dùng liên tục. Morphine: quá trình trao đổi chất xảy ra ở gan và thải qua thận. Vì vậy, nêngiảm liều dùng nếu bệnh nhân có GFR dưới 30ml /phút để ngăn ngừa tích tụ sảnphẩm chuyển hóa của thuốc Hydromorphone, chủ vận thuốc phiện bán tổng hợp,mạnh hơn và tác dụng nhanh hơn morphine. Bắt đầu từ 0,2-0,6mg với liều lặp lạimỗi 2 ...