HƯỚNG DẪN HÀNH NGHỀ - Nghề làm chổi lông gà

Nghề làm chổi lông gà Sản phẩm này có một danh từ đặc biệt, gọi chung là chổi lông gà. Chổi lông gà có hai loại: - Loại chổi phẩy bụi cán cầm ngắn và lông gà mềm - Loại chổi phất trần cán cầm dài và lông gà cứng. Dù chổi phẩy bụi hay chổi phất trần, nguyên liệu và các thức chế tạo cũng như nhau. 1. Nguyên liệu: - Nguyên liệu chính là lông gà mái và lông gà trống. - Mây: mây tầu và mây cắt - Dây nylon - Dây chỉ trắng số 6 - Nhựa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HƯỚNG DẪN HÀNH NGHỀ - Nghề làm chổi lông gà Nghề làm chổi lông gà Sản phẩm này có một danh từ đặc biệt, gọi chung là chổi lông gà. Chổi lông gà có hai loại: - Loại chổi phẩy bụi cán cầm ngắn và lông gà mềm - Loại chổi phất trần cán cầm dài và lông gà cứng. Dù chổi phẩy bụi hay chổi phất trần, nguyên liệu và các thức chế tạo cũng như nhau. 1. Nguyên liệu: - Nguyên liệu chính là lông gà mái và lông gà trống. - Mây: mây tầu và mây cắt - Dây nylon - Dây chỉ trắng số 6 - Nhựa đường - Kim, chỉ * Lông gà: Lông gà nào làm cũng được miễn là lông sạch, mượt, không bị cháy và mục nát. Lông gà mái cũng như lông gà trống mềm, nhỏ dùng để làm phẩy bụi nhỏ. Những lông mềm là lông lưng, ức và bụng. Còn lông cánh, lông đuôi, nhất là của gà trống thì dùng để làm phát trần vì cần có lông cứng. Đem lựa lông gà phân loại rồi ngâm vào nước lã mà rửa cho sạch, đoạn đem phơi nắng cho khô. * Mây: Tay cầm chổi lông gà làm bằng cây mây, mây ở trên các rừng Việt Nam có rất nhiều và người ta lấy về bán trên thị trường cùng với song. Tại rừng Việt nam có 21 giống mây, nhưng có hai thứ mây thường dùng để làm chổi lông gà là: - Mây loại tốt, dài, lớn đều, sợi già vỏ nhẵn. Thường thường 10 sợi mây dài 7, 8 thước có thể làm được 70, 80 tay phất trần - Mây cắt là loại mây thường, thân nhỏ hơn, ít đều đặn và vỏ kém nhẵn. 10 sợi mây cắt cũng được 70, 80 tay phất trần. Khi mua mây về thì rửa cho sạch. Sợi mây được cắt ra thành đoạn dài 50 đến 60 phân. * Dây nylon: Dùng để quấn ra ngoài mây cho đẹp khi chổi đã làm xong. Nhưng làm chổi thường thì không cần quấn dây nylon. * Dây chỉ: Dây chỉ trắng số 6 dùng để xâu các lông gà thành xâu dài từng thước. Khi xâu lông gà rồi thì quấn vào chung quanh tay mây. Một cuộn chỉ số 6 có thể quấn được 80 cái chổi lông gà. * Nhựa dính lông: Nhựa dùng để dính lông đã được xâu thành từng xâu vào tay chổi là nhựa rải đường (Asphalt) . Có thể dùng nhựa cao su crêpe hòa tan trong xăng để thay nhựa đường mà quấn chỉ lông gà, công việc dễ làm hơn. * Kim chỉ: Dùng để xâu cuống lông gà thành xâu dài. Kim dùng là loại kim nhỏ, chỉ là chỉ sợi thường. Cách thức làm chổi: Cách làm chổi phẩy bụi hay chổi phất trần cũng giống nhau và gồm có những công đoạn sau: -Cắt mây làm tay chổi. -Xâu chỉ lông gà -Quấn lông -Phết nhựa đường -Quấn tay chổi bằng nylon 1/ cắt mây: Đem cắt cây mây ra từng đoạn dài ngắn tùy theo kiểu chổi có tay dài hoặc ngắn. Trung bình tay phủi bụi dài 80 phân. Tay chổi phất trần lớn (để quét mạng nhện và bụi trên tường vách trần nhà) làm bằng cây tre, trúc hay tầm vông nhỏ. Mây tầu hay mây ta, mây cắt đều chia ra thành đoạn ngắn. 10 sợi mây cắt được 70 đến 80 tay chổi dài 7 hay 8 tấc. Trước khi sử dụng, tay mây được rửa sạch, lau chùi và nếu vỏ đen thì dùng giấy nhám (ráp) mà chùi cho sạch, bóng. 2/ Xâu chỉ: Lấy kim có xâu chỉ sợi số 6 rồi luồn qua chân ống của từng cái lông gà mà xâu dây dài. Một người xâu 1 ngày được từ 4 thước đến 7 thước. 1 ký lông gà xâu được thành 15 đến 17 thước dây lông và trung bình mỗi một thước dây lông quấn được 1 chổi phẩy bụi. 3/ Quấn lông: Sau khi đã xâu dây rồi thì lấy nhựa đường nấu cho chảy ra. Lấy bút lông phết một lượt nhựa lên hai phần ba tay cầm. Đoạn bắt đầu buộc chặt một đầu dây của lông gà vào đầu tay mây rồi quấn lần lần theo hình xoáy trôn ốc. Quấn được mấy vòng thì lại lấy nhựa mà phết lên dây và cứ làm như vậy cho đến hết 1 thước dây, nghĩa là kín hai phần ba chiều dài của tay chổi lông. 4/ Phết nhựa đường: Dùng nhựa đường phết lên các vòng dây xâu lông gà và đến khi đã quấn hết thì thắt nút dây lại để phết lần chót nhựa đường lên. 5/ Quấn Nylon: Tùy theo loại chổi, sau khi quấn hết dây lông rồi phết lần nhựa cuối cùng thì có thể chỉ lấy một miếng giấy đỏ mà quấn lên cho đẹp. Lấy dây nylon màu mà quấn một phần tay hay cả tay chổi. Năng suất: Một người vừa cắt mây, xâu chỉ lông, quấn dây, phết nhựa, nghĩa là tự làm tất cả các công việc thì có thể làm được 10 cái phất trần hay 8 cái phủi bụi. Nếu có hai người làm việc thì một người có thể xâu được 3 thước dây lông người chuyên quấn dây vào tay mây thì có thể quấn được 70 – 80 cây phủi bụi. Nghề làm nhang cúng Nghề làm nhang dùng nguyên liệu có sẵn trong nước, cách thức giản dị, vốn ít, nhân công gia đình từ trẻ tới già ai cũng có thể góp phần vào được. Nguyên liệu: Nguyên liệu dùng trong nghề làm nhang đều có dư ở trong nước: 1. Bột vỏ cây Ô-đước mọc theo mé sông, bờ suối trong rừng vùng Tây Ninh, Thủ Dầu Một, Biên Hoà, Bà Rịa. Ô-đước tên khoa học là cinnamomun argenteun thuộc về loại Lauracées, không lớn lắm, đường kính thân cây độ 25-30 phần, lá lớn như lá xoài voi, tượng và mặt trên láng bóng. Trong vỏ cây ô-đước có chất nhớt, dính như keo. 2. Cây tre đủ loại, cây để chẻ làm chân nhang. 3. Gỗ trầm, bạch đàn, cây quế có nhiều ở tỉnh miền Trung như Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam. 4. Phẩm vàng, phẩm đỏ xanh, đen để nhuộm chân nhang, giấy bao nhang. Dụng cụ: Dụng cụ làm nhang rất giản dị. Làm nhang thường hay nhang ma, nhang đ ...